Lũ ống, lũ quét là những hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên thường xảy ra trong mùa mưa và chỉ có ở những miền núi, tuy nhiên có không ít người lầm lẫn lũ ống với lũ quét hay nghĩ hai loại này là một. Vậy lũ ống là gì? lũ quét là gì? Lũ ống và lũ quét khác nhau thế nào ? Tất cả sẽ được mindovermetal giải đáp trong bài viết sau đây .
Mục lục nội dung
Lũ ống là gì?
Khái niệm lũ ống là gì ? Lũ ống là một hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên xảy ra nhiều trong mùa mưa và thường chỉ xảy ra ở khu vực miền núi, những lưu vực nhỏ, nơi có địa hình khép kín phủ bọc bởi những dãy núi cao xung quanh .
Ở miền núi địa hình thường có nhiều dãy đồi núi xen kẽ và lê dài, ở giữa sẽ là những thung lũng với những khe, suối và sông nhỏ. Ở những vị trí như khe suối, sông nhỏ chảy qua 2 bên sườn đồi núi thung lũng bị khép kín lại khiến đường thoát nước bị hẹp dần và co thắt tại một điểm. Khi lượng nước mưa ở thượng nguồn lớn, nước đổ về nhiều và không kịp thoát hỏi điểm co thắt ấy khiến mực nước dâng nhanh ở trên, tạo thành dòng chảy xiết ở phía dưới eo co thắt sẽ hình thành nên lũ ống .
Về cơ bản, lũ ống cũng giống như hầu hết những loại lũ khác, được hình thành do lượng nước lớn từ trên cao đổ xuống bất ngờ đột ngột, tạo ra sức tàn phá lớn so với vùng hạ lưu, hoàn toàn có thể cuốn trôi mọi thứ gặp phải trên đường đi. Đặc biệt quan tâm là lũ ống sẽ Open kèm theo dòng nước xiết cùng những xoáy nước vô cùng là nguy khốn .
Lũ ống cũng trọn vẹn hoàn toàn có thể xảy ra ở những khu vực núi đá vôi, nơi thường có những hang động hay hồ chứa ngầm được thông với bên ngoài bằng những cửa hang, khe núi nhỏ hẹp. Khi có lượng mưa lớn, nước tập trung chuyên sâu nhanh về những hồ, động ngầm, làm mực nước dâng lên cao, có áp lực đè nén lớn gây ra lũ ống tại những cửa hang, khe núi .
Lũ quét là gì?
Lũ quét là gì ? Lũ quét là một loại lũ được hình thành khi có một khối lượng nước khổng lồ vận động và di chuyển nhanh từ địa hình cao xuống thấp. Nguyên nhân lũ quét là do, lượng nước lớn này được hình thành do những cơn mưa dông, bão nhiệt đới gió mùa hay một khối lượng lớn băng trên núi tan chảy một cách bất ngờ đột ngột hoặc do đập thủy điện bị vỡ, xả lũ đập thủy điện, đập chứa nước một cách hấp tấp vội vàng với khối lượng nước xả hàng ngàn mét khối / giây .
Lũ quét có một sức tàn phá vô cùng kinh khủng, nhất là khi địa hình có độ dốc lớn và dòng chảy không bị ngăn trở nhiều. Con người đã và đang chặt phá cây cối, đốt nương bừa bãi khiến nhiều cánh rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ trơ trọi. Vì vậy, dòng chảy của lũ quét nếu xảy ra sẽ càng nhanh, mạnh, tạo ra sức tàn phá vô cùng khủng khiếp .
Lũ quét thường Open ở những nơi gần đồi núi, chảy tràn vào những thung lũng, cuốn phăng mọi cản trở trên đường, kể cả nhà cửa .
Đặc biệt chú ý quan tâm là khi dòng nước khổng lồ tuôn chảy từ trên cao xuống với vận tốc vô cùng cao gặp lực cản lớn sẽ bị dội ngược lại va vào dòng nước tiếp nối đuôi nhau đang đổ về tạo ra nhiều xoáy nước hút mọi thứ xung quanh, làm cho mực nước dâng nhanh hơn và nguy hại hơn khi nào hết .
Chúng ta hoàn toàn có thể chia lũ quét thành 3 loại như sau :
- Lũ quét gâу ra do mưa địa phương, tập trung chuyên sâu lớn ở những lưu vực tự nhiên phần nhiều chưɑ chịu tác động ảnh hưởng của con người .
- Lũ quét gâу ra do mưa lớn trên các lưu vực đã chịu những tác động mạnh củɑ các hoạt động kinh tế, sản xuất của con người làm mất ổn định hɑy phá vỡ cân bằng sinh thái của lưu vực như thɑy đổi lớp phủ, chế độ dòng chảy, lượng trữ nước hɑy các đặc tính lưu vực….
- Lũ quét gâу ra do tháo, vỡ giật mình một lượng nước tích do vỡ đậρ chắn hay những đập giữ nước, những đậρ băng, đập thủy điện …
Lũ ống và lũ quét khác nhau thế nào?
Lũ ống và lũ quét thường bị nhầm lẫn với nhau vì đều là lũ và có 1 số ít đặc thù tương đương, tuy nhiên đâu lại là hai loại lũ riêng không liên quan gì đến nhau và có 1 số ít điểm độc lạ như sau :
Lũ quét thường xảy ra trên những con sông nhỏ hoặc ở miền núi sau những trận mưa lớn, cây cối bị hủy hoại, đất đã không còn năng lực giữ nước. Lũ quét diễn ra trong một thời hạn ngắn, dòng nước chảy với vận tốc cực lớn, hoàn toàn có thể cuốn theo mọi thứ nơi dòng chảy đi qua. Có thể xảy ra khi vỡ hồ, đập .
Bên cạnh đó, lũ ống lại thường xảy ra ở nơi có địa hình đồi núi xen kẽ và lê dài. Tuy nhiên, lũ quét hình thành sau mưa, lượng nước đổ từ thượng nguồn xuống khiến điểm co thắt không tiêu nước kịp, dẫn đến nước dâng nhanh ở phía trên và tạo dòng nước chảy xiết ở phía dưới eo co thắt sẽ sinh ra lũ ống .
Tác hại mà lũ ống, lũ quét gây ra ở nước ta
Đến mùa mưa lũ, trên báo chí truyền thông, mạng xã hội lại tràn ngập những số lượng xót lòng về số người chết, mất tích về số phận con người sau cơn lũ dữ đi qua, mà những hình ảnh, clip về sức công phá của cơn lũ đã gây ra ấn tượng kinh khủng cho nhiều người. Chỉ trong tích tắc, nhà cửa, cầu và cống, đường sá, trường học cùng nhiều gia tài mà nhiều mái ấm gia đình chắt chiu tích góp cả đời trong phút chốc đã bị lũ cuốn trôi .
Ở nước ta, trong nhiều năm trở lại đây, người dân những tỉnh miền núi phía Bắc liên tục phải hứng chịu của những trận lũ ống, lũ quét. Lũ ống, lũ quét thường gây sụt lún đất, lở núi và gây hậu quả khó lường .
Ở những tỉnh miền núi phía Bắc nước ta, đặc biệt quan trọng là ở những vùng có độ dốc lớn, sông suối hẹp, người dân thường bám theo những con suối nhỏ để sinh sống, hậu quả do lũ quét gây ra sẽ càng nghiêm trọng hơn. Còn nhớ, trận lũ quét xảy ra vào tháng 8 năm 2008 đã xóa khỏi trọn vẹn một ngôi làng ở thôn Tùng Chỉn, Trịnh Tường, Bát Xát, tỉnh Tỉnh Lào Cai làm 19 người dân thiệt mạng .
Không riêng ở những tỉnh miền núi phía Bắc, ở miền Trung, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, lũ ống, lũ quét cũng diễn ra rất không bình thường, gây thiệt hại nặng nề về người, nhà cửa của dân cư. Một khi rừng, lá chắn sống còn của vạn vật thiên nhiên bị con người rút ruột, tàn phá thì những cơn cuồng nộ của vạn vật thiên nhiên sẽ là hậu quả nhãn tiền .
Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn gần đây nhất cho thấy, cả nước hiện chỉ có hơn 14.377.680 ha rừng, trong đó rừng tự nhiên hơn 10.242.140 ha, rừng trồng hơn 4.135.500 ha. Nhưng ai cũng biết rất rõ là diện tích quy hoạnh rừng tự nhiên đang ngày càng suy giảm và chất lượng rừng thấp cũng ở mức đáng báo động. Thực tế, diện tích quy hoạnh rừng trồng không tăng tương ứng để bù lại, cả về diện tích quy hoạnh lẫn chất lượng bao trùm .
Người dân phá rừng làm nương rẫy, lâm tặc thì hủy hoại rừng lấy gỗ quý. Phát triển thủy điện tùy tiện cũng gây ra những hệ lụy nặng nề cho người dân vùng hạ lưu .
Lũ quét, lũ ống sạt lở đất không còn là lời cảnh báo nữa, mà là sự nổi giận của thiên nhiên và con người đã và đang phải gánh chịu thảm họa. Những trận lũ quét, lũ ống xảy ra trong những năm nay, có ai dám chắc, năm sau và nhiều năm về sau nữa sẽ không lập thêm kỷ lục mới?
Bài viết trên của mindovermetal là những thông tin về lũ ống, lũ quét, kỳ vọng qua bài viết những bạn đã biết được lũ ống là gì? Lũ quét là gì? Lũ ống, lũ quét khác nhau như thế nào? Bên cạnh đó mong rằng bạn đọcc có cái nhìn thâm thúy về những thiệt hại mà lũ ống, lũ quét gây ra, thấy được tầm quan trọng của việc ngăn ngừa phá rừng, trồng rừng .