Tìm hiểu về vai trò và nhiệm vụ Ong chúa, Ong Thợ, Ong Đực

Có thể ai cũng biết “ong hút mật hoa rồi luyện thành những giọt mật ngọt ngào mà ta vẫn thường sử dụng ”. Tuy nhiên bạn có biết rằng trong một tổ, ong được phân thành nhiều cấp bậc khác nhau và có những trách nhiệm riêng. Không phải con ong nào cũng làm trách nhiệm hút mật. Hãy cùng mindovermetal tò mò tổ chức triển khai xã hội ong và trách nhiệm của từng vị trí này là gì nhé ?

Trong một đàn ong (tổ ong) thường có 3 loại ong chính: Ong chúa, ong thợ và ong đực.

Vai trò và trách nhiệm quan trọng của ong chúa trong đàn ong

Mỗi một đàn ong ( tổ ong ) chỉ có duy nhất 1 ong chúa. Nếu tổ có từ 2 ong chúa trở nên thì sớm muộn cũng sẽ tách đàn. Hoặc ong chúa mới được sinh ra để thay cho ong chúa cũ đã già yếu .

Ong chúa là một con ong cái phát triển hoàn chỉnh, là người mẹ lớn nhất và quyền lực nhất trong tổ, có nhiệm vụ đẻ trứng để duy trì nòi giống. Ngoài ra ong chúa còn tiết ra chất Pheromone – chất có khả năng làm các con cái khác trở nên “vô sinh” để duy trì quyền lực của mình.

Cơ thể ong chúa to gấp 1,5 lần ong thợ .Một con ong chúa thực sự được coi là chúa khi nó đẻ ra những cấp ong con và quản lý cả đàn ong. Khi chưa đẻ trứng thì ong chúa chỉ là một con ong cái thông thường .

Ong chúa nở ra như những trứng khác, nhưng ấu trùng này được nuôi đặc biệt từ tuyến nước bọt bởi các con ong thợ (sữa ong chúa), sữa ong chúa này được chứa trong một ổ riêng chỉ dành riêng cho ong chúa hoặc chuẩn bị thành ong chúa ăn.

Một con ong chúa mới nở khởi đầu đời sống của mình bằng việc đấu tranh với những con ong chúa mới nở khác, chúng sẽ tàn phá những đối thủ cạnh tranh tiềm năng để tranh giành quyền lực tối cao ngay cả khi trứng chưa nở

Ong chúa có điểm giống với ong thợ là đều được sinh ra từ trứng đã thụ tinh. Tuy nhiên, khác ở chỗ ấu trùng ong chúa được chăm sóc trong mũ chúa từ bé và được cho ăn hoàn toàn sữa chúa do ong thợ tiết ra. Còn ấu trùng ong thợ được nuôi ở các tổ thường, chỉ được cho ăn sữa chúa 3 ngày đầu tiên rồi sẽ được nuôi bằng mật và phấn hoa cho tới khi trưởng thành.

– Ong chúa nở 1-2 ngày, ong thợ giảng dạy hệ cơ bằng cách rung sống lưng, lắc cánh, đuổi ong chúa chạy nhiều lần .

– 3-5 ngày ong chúa tập định hướng cửa tổ, mỗi lần bay 3-5 lần vào buổi chiều lúc trời nắng đẹp lặng gió

– 5-8 ngày ong chúa bay đi giao phối với ong đực .

Là mẹ của cả đàn ong, được ong thợ chăm sóc rất kỹ và được ăn những thức ăn bổ dưỡng nhất ngay cả khi cả đàn ong khan hiếm thức ăn. Thế nên, tuổi thọ ong chúa khá dài, trung bình là 3 năm thậm chí lên tới 5-6 năm. Tuy nhiên, ong chúa sung sức nhất trong 1-2 năm đầu mà thôi. Ong chúa càng già thì tỷ lệ đẻ ra trứng không thụ tinh lớn. Khi chất Pheromone tiết ra càng ít sẽ dẫn tới ong thợ xây mũ chúa và cấp tạo chúa mới.

Cơ thể ong chúa lớn, cánh ngắn, bụng thon dài cân đối bên trong chứa 2 buồng trứng tăng trưởng. Phần sống lưng, ngực rộng và body toàn thân ong chúa có màu vàng đen hoặc nâu đen .

Vai trò không hề thiếu của ong thợ trong đàn ong .

Ong thợ chỉ được nuôi bằng sữa chúa trong thời gian 3 ngày đầu khi còn là ấu trùng. Do đó, cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh đó là những con cái không có khả năng sinh đẻ.

Trong 1 đàn ong thì số lượng ong thợ chiếm số lượng đông nhất. Chúng đảm nhận hầu như tất cả các công việc nặng nhọc như xây tổ như: Chăm sóc ấu trùng, ong non và ong chúa, tìm kiếm thức ăn và phòng chống kẻ thù…

Chiếm số lượng lớn nhất trong đàn ong, ong thợ có vai trò tối quan trọng .Tuổi thọ của ong thợ phụ thuộc vào rất nhiều vào điều kiện kèm theo khí hậu, thời tiết và nguồn thức ăn. Thông thường tuổi thọ của ong thợ chỉ được khoảng chừng 50 – 60 ngày. Vào mùa hè nắng nóng quá ong thợ sống được 5 – 6 tuần, còn khi mùa thu thoáng mát ong thợ sống được 2 tháng .Nói tóm lại, một đàn ong mạnh khá đầy đủ thức ăn thì ong thợ sống lâu hơn đến 60 ngày. Ngược lại, đàn ong yếu có nguồn thức ăn dự trữ ít thì ong thợ chỉ sống được 30 ngày .Ong thợ đã dành hàng loạt cuộc sống ngắn ngủi của mình ( 30 – 50 ngày ) để thao tác cho sự sống sót và tăng trưởng của đàn ong. Hầu như mọi việc làm trong tổ đều do ong thợ đảm nhiệm. Ong thợ sau khi nở được 3 ngày đã mở màn thao tác cho đến khi tự đi tìm chỗ để chết ngoài tổ ong .

Những nhiệm vụ đó là:

1. Nuôi ong chúa và nuôi ấu trùng : Hàng ngày lớp ong thợ từ 3 – 5 ngày tuổi chuyên cho ấu trùng ăn và lớp 6 – 9 ngày tuổi thì cho chúa ăn. Người ta tính : trong 6 ngày ong thợ tới thăm và chăm nom ấu trùng 8000 lần .
2. Ong chúa sau khi đã giao phối về tổ thì không bay ra ngoài nữa và được ong thợ chăm nom rất chu đáo như : rửa mặt, chải lông, hót phân chúa đưa ra ngoài tổ và nuôi chúa bằng thứ sữa đặc biệt từ trong tuyến sữa của chúng .
3. Nhỏ ra sáp ong và xây lỗ hình khối 6 cạnh trên cầu ong ( việc sản xuất ra sáp ong thuộc trách nhiệm của ong thợ12-18 ngày tuổi và nó chỉ xây cầu khi đàn ong có chúa ). Khi nguồn mật nhiều mẫu mã, một đàn ong mạnh hoàn toàn có thể xây được 2-3 vạn lỗ tầng ong hoàn hảo trong một ngày đêm. Bình thường một mùa hè đàn ong hoàn toàn có thể sản xuất ra 3 – 3,5kgsáp ong .
4. Bảo vệ đàn, canh gác cửa tổ và sẵn sàng chuẩn bị xông trận khi có kẻ địch xâm nhập vào tổ. Đó là trách nhiệm những con ong thợ khoẻ, trên 25 ngày tuổi .
5. Đi tìm nguồn hoa, nguồn mậtvà nước rồi bay về báo cho cả đàn biết để đi lấy .
6. Đi lấy phấn hoa và mật hoa mang về tổ
7. Chế biến thức ăn cho ấu trùng và chế biến mật ong thành thức ăn dự trữ cho đàn mà con người đã lấy phần mật dự trữ này là loại sản phẩm mật ong .
8. Đảm bảo cho tổ ong thật sạch lý tưởng : làm vệ sinh trong tổ ong, phân chúa, rác bẩn đưa ra ngoài .
9. Điều hoà nhiệtđộ, tạo không khí trong sáng và thoáng mát trong tổ .

Vai trò của ong đực tuy thừa mà không hề thiếu .

Đối với các động vật khác, trứng không được thụ tinh sẽ chẳng thể nào nở ra được ong con. Thế nhưng với loài ong thì hoàn toàn khác. Ong đực nở ra từ trứng do ong chúa đẻ nhưng không được thụ tinh.

Cơ thể ong đực có màu đen và có rất nhiều lông .

Ong đực có kích thước khá lớn & có đôi mắt to, hơn cả ong chúa nhưng bụng ngắn hơn. Cơ thể ong đực có màu đen, nhiều lông, cánh dài và đặc biệt ong đực không có ngòi đốt nên không biết bảo vệ trước kẻ thù tấn công tổ.

Ong đực chỉ được sinh ra nhiều trong mùa sinh sản hoặc chia đàn. Hoặc khi chúa già cũng đẻ ra nhiều trứng không được thụ tinh nở ra ong đực. Nhiệm vụ chính của ong đực trong đàn ong là thụ tinh cho ong chúa.

Ong đực không biết tự tìm kiếm thức ăn vì không có bộ phận hút và nhận phấn hoa nên ong đực phải nhờ ong thợ nuôi và cho ăn. Chúng có tuổi thọ khoảng 3 tháng và đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của đàn ong. Tuy nhiên, khi nguồn thức ăn khan hiếm ong đực bị đẩy ra khỏi tổ một cách không thương tiếc. Vào mùa đông, khi trong tổ thiếu thức ăn ong đực cũng bị đẩy ra khỏi tổ và mặc cho chết đói, chết rét bên ngoài.

Trong đàn, ong đực chẳng làm việc gì cả, chỉ đi ra đi vào, đôi khi bay đi chơi quanh tổ hoặc bay đuổi theo các ong chúa để giao phối. Ong đực không có bộ phận lấy phấn hoa, miệng ong đực không thích nghi với hút mật, vì vậy ong đực được ong thợ nuôi cho ăn.

Tuy nhiên khi một đàn ong mạnh, số quân nhiều, ong thợ chuyên lo đi lấy phấn, lấy mật thì ong đực có vai trò điều hoà nhiệt độ trong tổ để cho ấu trùng nở. Có người nuôi ong cho rằng ong đực không làm mà lại ăn mạnh thì nên giết ong đực đi có lợi hơn. Nhưng theo A. Zubarev ( Nga ) thì nên cứ để cho đàn ong tự lựa chọn, khi nào thấy không thiết yếu nữa thì ong thợ sẽ tự đuổi ong đực ra và hủy hoại .

Qua những chia sẻ trên, bạn đã biết ong chúa có quyền lực cao nhất trong đàn ong. Sản phẩm mật ong và phấn hoa đều do ong thợ làm ra. Bên cạnh đó, sữa ong chúa –  “thần dược” của phái đẹp cũng do ong thợ tiết ra để nuôi ấu trùng ong. Theo dõi mindovermetal để cập nhật thêm những thông tin mới nhất nhé!