Những ai dễ bị phình mạch não?

( SKDS ) – Phình mạch não ( Aneurysm ) là sự phình to của một phần thành mạch máu não tại nơi thành mạch máu bị yếu. Bệnh hoàn toàn có thể gây xuất huyết khoang dưới nhện, tụ máu não, tổn thương não, liệt, hôn mê hay tử trận .
Những người dễ bị bệnh
Nhiều nghiên cứu và điều tra cho thấy, tỷ suất phình mạch não khoảng chừng 5 % dân số, bệnh hoàn toàn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, riêng vỡ phình mạch hay gặp nhất ở lứa tuổi 50-60, nữ có tỷ suất mắc bệnh nhiều hơn nam. Đến nay, chính sách đúng chuẩn gây nên túi phình động mạch vẫn chưa được hiểu một cách cặn kẽ. Trước đây, người ta cho rằng do khiếm khuyết bẩm sinh ở thành mạch gây phình .

 

Hiện nay, người ta thấy rằng sự hình thành túi phình là một quy trình thoái hóa mạch não, trong đó có những yếu tố tương quan đến bệnh như : tuổi càng cao càng bị bệnh nhiều ; hút thuốc lá là một yếu tố rủi ro tiềm ẩn làm cho mắc bệnh rất cao ; bị xơ vữa mạch máu làm suy thành mạch dễ bị phình ; bệnh tăng huyết áp dễ gây phình mạch não ; người uống nhiều rượu ; người nghiện ma túy ; bệnh nhân bị chấn thương hoặc tổn thương mạch máu ; biến chứng từ 1 số ít loại bệnh nhiễm khuẩn máu .

 Sơ đồ tổn thương phình mạch não .

Biến chứng do xuất huyết dưới nhệnCác biến chứng do xuất huyết dưới nhện hoàn toàn có thể gồm : co thắt mạch não, do khi máu chảy từ túi phình bị vỡ sẽ tiếp xúc với mạch máu thông thường gây kích thích dẫn đến co thắt mạch máu. Nếu co thắt mạch nặng làm thiếu máu não sẽ dẫn đến đột quỵ hoặc tử trận. Co thắt mạch não dễ xảy ra từ ngày thứ 7-10 sau khi vỡ túi phình, lê dài tới 2-3 tuần. Não úng thủy do máu từ túi phình vỡ vào não thất, làm ùn tắc sự lưu thông của dịch não tủy dẫn đến ứ trệ dịch não tủy và gây nên não úng thủy. Hậu quả là áp lực đè nén trong sọ sẽ tăng lên, hoàn toàn có thể dẫn đến tử trận nếu không điều trị kịp thời. Các biến chứng khác là phù não, động kinh, hội chứng tăng tiết ADH không bình thường ( SIADH ), phù phổi do thần kinh, những rối loạn tim mạch .Lựa chọn điều trịMục tiêu cấp thiết của việc giải quyết và xử lý bệnh nhân bị vỡ phình mạch não là ngăn ngừa xuất huyết lần 2, chảy máu lại giảm tỷ suất tử trận và tàn tật nặng lên đến 60-80 %. Một nghiên cứu và điều tra cho biết, rủi ro tiềm ẩn chảy máu lại khoảng chừng 1,5 % mỗi ngày, 20 % vào cuối tuần thứ 2 và là 50-60 % vào cuối 6 tháng .
Hiện nay có 2 giải pháp điều trị là phẫu thuật kẹp túi phình và can thiệp nội mạch hay đặt coil ( dây xoắn ). Mổ Ruột kẹp túi phình mạch não sử dụng kính vi phẫu, nhiều clip ( kẹp ) bằng sắt kẽm kim loại để kẹp vào cổ túi phình. Sau đó kiểm tra hiệu quả bằng cách chụp mạch máu não để xem đã đóng kín túi phình và giữ lưu lượng máu não thông thường hay chưa. Can thiệp nội mạch hay dây xoắn là thủ pháp dùng một ống thông luồn qua động mạch đùi ở bẹn và được đưa cẩn trọng lên não. Bằng cách đưa một dây xoắn vào túi phình mạch từ bên trong, làm ùn tắc lòng mạch nên máu không chảy vào túi phình, ngăn ngừa việc vỡ lại túi phình lần thứ 2. Các tổn thương do lần đầu xuất huyết cần phải điều trị nội khoa giúp bệnh nhân phục sinh những thương tổn và ngăn ngừa những biến chứng phát sinh sau này .
Để phòng ngừa co thắt mạch, cần sử dụng nimodipine trong 21 ngày, bệnh nhân cần được truyền nhiều dịch và giữ không thay đổi huyết áp .

Quá trình hồi phục sau khi vỡ túi phình khác nhau giữa các bệnh nhân, phụ thuộc và mức độ tổn thương trong lần vỡ phình mạch não đầu tiên. Nếu bệnh nhân bị tổn thương nặng từ đầu thì tiên lượng nặng. Trường hợp tổn thương ban đầu nhẹ và điều trị kịp thời thì bệnh nhân mau hồi phục. Tuy nhiên, quá trình hồi phục phải từ vài tháng đến trên một năm.

Triệu chứng báo hiệu và cấp cứu
Túi phình mạch não thường có hai loại triệu chứng : một là những triệu chứng từ khi có túi phình đến trước khi bị vỡ ; hai là triệu chứng sau khi vỡ túi phình. Tuy nhiên vẫn có 1 số ít người dù bị túi phình mạch não nhưng vẫn không có bất kể triệu chứng gì trước khi bị vỡ. Dấu hiệu quý báu nhất là triệu chứng báo hiệu trước khi bị vỡ túi phình. Có khoảng chừng 30-60 % bệnh nhân thấy ” đau đầu cảnh báo nhắc nhở ” từ nhiều ngày đến nhiều tuần trước khi vỡ túi phình .

Vì vậy, tiến trình này mà phát hiện triệu chứng cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện khám nhằm mục đích phát hiện bệnh để có giải pháp giải quyết và xử lý kịp thời. Tại chỗ túi phình, thành mạch máu trở nên mỏng mảnh và yếu hơn. Do thành mạch quá mỏng dính nên dễ vỡ. Nếu vỡ phình máu tràn vào khoang ở xung quanh não, gọi là khoang dưới màng nhện gây nên xuất huyết khoang dưới nhện. Máu hoàn toàn có thể tràn vào dịch não tủy hoặc vào nhu mô não gây nên tụ máu trong não. Khi đó hoàn toàn có thể gây tổn thương hoặc hủy hoại những tế bào não. Nếu vỡ phình nặng, thực trạng xuất huyết hoàn toàn có thể gây tổn thương não, liệt, hôn mê và tử trận .

Túi phình thường bị vỡ bất ngờ đột ngột, tại thời gian vỡ túi phình mạch não bệnh nhân thường có những triệu chứng như sau : bất ngờ đột ngột đau đầu kinh hoàng, cảm xúc đau như bị dao đâm ; cứng cổ ; buồn nôn và nôn thực sự ; mờ mắt và rối loạn lời nói ; tê và yếu một phần khung hình ; hoàn toàn có thể có co giật ; nhạy cảm với ánh sáng ; mất ý thức. Các triệu chứng này là rất nguy cấp, bệnh nhân cần được đưa vào viện cấp cứu ngay .

Ðể chẩn đoán túi phình mạch não, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân chụp cắt lớp vi tính ( CT ) sọ não. Ðối với bệnh nhân tự nhiên bất ngờ đột ngột đau đầu kinh hoàng là khi túi phình vỡ, chảy máu xảy ra ở trong khoang dưới màng nhện, lúc đó chụp cắt lớp não sẽ phát hiện được tổn thương này. Vị trí máu dưới màng nhện trên phim CT hoàn toàn có thể cho biết vị trí túi phình. Chụp mạch não số hóa xóa nền ( DSA ) là kỹ thuật tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán phình mạch não .

 

Chụp động mạch não xác lập được kích cỡ, hình ảnh và vị trí đúng mực của túi phình. Chụp CT mạch máu não ( CTA ) hoàn toàn có thể phát hiện tới 97 % những túi phình mạch não. Chụp cộng hưởng từ ( MRI ) và chụp MR mạch máu ( MRA ) giúp dựng hình não trong khoảng trống 3 chiều. Chụp MRA hoàn toàn có thể phát hiện túi phình mạch não với độ nhạy 87 % và độ đặc hiệu là 92 % .

ThS.Nguyễn Mạnh Hà

5/5 - (1 vote)

Bài viết liên quan

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments