Giao tiếp sư phạm

5 trang

|

Chia sẻ: tranhoai21

| Lượt xem: 53922

| Lượt tải : 23

Bạn đang xem nội dung tài liệu Giao tiếp sư phạm, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

. Khái niệm giao tiếp sư phạm ? Khái niệm : Giao tiếp giữa con người với con người trong hoạt động giải trí sư phạm được gọi là giao tiếp sư phạm. Giao tiếp sư phạm là sự tiếp xúc giữa giáo viên và học viên nhằm mục đích truyền đạt và lĩnh hội những tri thức khoa học, vốn sống, kinh nghiệm tay nghề, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo, nghề nghiệp, thiết kế xây dựng và tăng trưởng nhân cách tổng lực ở học viên. Đặc thù : Giáo viên không chỉ giao tiếp với học viên qua nội dung bài giảng mà họ còn phải là tấm gương sáng mẫu mực về nhân cách. Phải thống nhất giữa lời nói, việc làm với hành vi ứng xử. Trong giao tiếp sư phạm, thầy giáo dùng những giải pháp giáo dục tình cảm, thuyết phục, hoạt động so với học viên. Để giao tiếp sư phạm đạt hiệu suất cao cao : Giáo viên dữ thế chủ động, thân thiện, động viên học viên phải có lòng y thương trẻ. Biết tạo những xúc cảm, tình cảm tích cực ở cả giáo viên và học viên. Học sinh phải ghi nhận kính trọng giáo viên, và thực thi tốt những nhu yếu do giáo viên đề ra. Mục tiêu giao tiếp sư phạm : Nhằm truyền đạt vốn sống, kinh nghiệm tay nghề, những tri thức khoa học, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo, thói quen nghề nghiệp, thiết kế xây dựng và tăng trưởng nhân cách tòan diện ở học viên. 4. Những nguyên tắc giao tiếp sư phạm 4. 1. Nhân cách mẫu mực trong giao tiếp sư phạm : – Giáo viên hàng ngày giao tiếp với học viên. Mọi hành vi, cử chỉ, cách nói năng của thầy cô đều trực tiếp ảnh hưởng tác động vào học viên. – Nhà trường là TT văn hóa truyền thống của địa phương. Do vậy nhân cách của giáo viên phải là nhân cách mẫu mực cho học viên noi theo. – Biểu hiện của nhân cách mẫu mực : + Sự mẫu mực về phục trang, hành vi cử chỉ, hành vi ngôn từ nói phải thống nhất. + Thái độ tương thích với những phản ứng hành vi. + Sử dụng hành vi ngôn từ phong phú và đa dạng, tương thích với trường hợp, nội dung và đối tượng người tiêu dùng giao tiếp. – Nhân cách mẫu mực tiếp tục rèn luyện. – Nhân cách mẫu mực tạo ra uy tín bảo vệ thành công xuất sắc trong giao tiếp sư phạm. 4. 2. Tôn trọng nhân cách trong giao tiếp : – Trong giao tiếp coi học viên là con người với rất đầy đủ những quyền được đi dạo, học tập, lao động, bình đẳng trong những mối quan hệ xã hội. – Tôn trọng nhân cách học viên, hoàn toàn có thể quan sát những bộc lộ : + Biết lắng nghe học viên trình diễn ý muốn, nguyện vọng của mình, không nên ngắt lời học viên. + Biết biểu lộ những phản ứng biểu cảm của mình một cách chân thành với học viên. + Không dùng từ ngữ, câu xúc phạm đến nhân cách học viên + Tránh những hành vi bộc phát, ngẫu nhiên khi tiếp xúc với học viên. + Trang phục ngăn nắp, thật sạch, không lôi thôi, luộm thuộm. + Tôn trọng nhân cách học viên chính là tôn trọng nhân cách giáo viên. 4. 3. Có thiện chí trong giao tiếp : – Nhiệm vụ của giáo viên là truyền đạt tri thức cho học viên, với thiện chí của mình giáo viên đem hết kĩ năng, trí lực ra hướng dẫn học viên. – Thiện ý của giáo viên rõ nét nhất trong nhìn nhận, nhận xét học viên khi làm bài. Trong trường hợp đặc biệt quan trọng, giáo viên “ tạm ứng niềm tin ” để học viên phấu đấu vươn lên. – Thiện ý còn biểu lộ trong việc giao việc làm lớp cho học viên. Đôi lúc giáo viên còn phải làm “ trọng tài ” phân xử việc mất sách giáo khoa, mất tiền, những trường hợp này yên cầu giáo viên phải có hành vi ứng xử “ hướng thiện và hành thiện ” – Giúp học viên nhận thức rằng khi giáo viên trách phạt, phê bình, phạt lao động đều xuất phát từ thiện ý tốt của thầy cô vì sự trưởng thành nhân cách học viên. 4. 4. Đồng cảm trong giao tiếp : – Nguyên tắc này được hiểu là giáo viên biết đặt vị trí mình vào vị trí học viên trong quy trình giao tiếp sư phạm. Nhờ có sự đồng cảm, giáo viên mới có giải pháp giảng dạy, giáo dục có hiệu suất cao. Đồng cảm là cơ sở hình thành mọi hành vi ứng xử nhân hậu, độ lượng, khoan dung so với học viên. Ngược với sự đồng cảm là cách xử lý cứng ngắc, theo nội quy mà vận dụng. Để thực thi hành vi ứng xử với học viên theo nguyên tắc này giáo viên phải chăm sóc, tìm hiểu và khám phá, nắm vững thực trạng mái ấm gia đình những em. – Các nguyên tắc giao tiếp sư phạm nghiên cứu và phân tích trên khi nào cũng thống nhất, tác động ảnh hưởng qua lại biện chứng nhau. Những nguyên tắc này nhằm mục đích triển khai xong nhân cách giáo viên góp thêm phần kiến thiết xây dựng, tăng trưởng nhân cách học viên. 4. 5. Có niềm tin trong giao tiếp sư phạm : Trong dạy học và giáo dục, thầy cô giáo luôn luôn biết đặt niềm tin của mình một cách chân thực vào những học viên chưa ngoan hoặc chậm hiểu. Chính từ đó, những em học viên này sẽ cố gắng nỗ lực phấn đấu để khỏi phụ niềm tin của thầy cô giáo và nhiều trong số những em đó sẽ thành đạt. 5. Phong cách giao tiếp sư phạm và ý nghĩa của nó a. Phong cách giao tiếp sư phạm là gì ? – Phong cách giao tiếp sư phạm là hàng loạt mạng lưới hệ thống những chiêu thức, thủ pháp tiếp đón, phản ứng hành vi tương đối không thay đổi, vững chắc của giáo viên và học viên trong quy trình giao tiếp sư phạm. b. Các loại phong thái giao tiếp sư phạm : b. 1 – Phong cách dân chủ trong giao tiếp sư phạm : – Là phong thái giao tiếp mà thầy cô giáo coi trọng những đặc thù tâm ý cá thể, vốn sống, kinh nghiệm tay nghề, trình độ nhận thức, nhu yếu, động cơ, hứng thú và những mức độ tích cực nhận thức của học viên. Biết lắng nghe, tôn trọng và cung ứng kịp thời nguyện vọng chính đáng của học viên. – Sử dụng phong thái giao tiếp này cũng cần quan tâm : Không nên “ nuông chiều thả mặc ” học viên. Không tôn vinh cá thể, không theo đuôi những yên cầu không xuất phát từ quyền lợi chung. Không dân chủ quá trớn, dễ mất đi ranh giới giữa thầy và trò “ cá mè một lứa ”. b. 2 – Phong cách độc đoán : – Phong cách độc đóan trong giao tiếp là phong thái giao tiếp mà giáo viên chỉ quan tâm đến nội dung việc làm và số lượng giới hạn thời hạn thực thi việc làm một cách cứng ngắc mà không quan tâm đến đặc thù tâm ý riêng của đối tượng người tiêu dùng. Phong cách giao tiếp này có một số ít điểm cần chú ý quan tâm : Dễ gây ra sự chống đối của học viên so với giáo viên. Thẳng thắn quá, nhiều khi thiếu tế nhị. Tuy nhiên phong thái này cũng có một số ít tính năng : Những việc làm yên cầu thời hạn ngắn, nếu không nhất quyết, dứt khoát, cứng rắn … thì không triển khai xong được. Phong cách này tương thích với những học viên có khí chất linh động, nóng nảy thường có thói quen dứt điểm nhanh gọn khi triển khai việc làm. b. 3. Phong cách tự do : – Phong cách tự do là phong thái mà giáo viên linh động biến hóa cách ứng xử theo sự biến hóa của thực trạng giao tiếp. Phong cách giao tiếp này có ưu điểm : Mềm dẻo, linh động trong giao tiếp. Dễ dàng biến hóa nội dung, mục tiêu thậm chí còn biến hóa cả đối tượng người dùng giao tiếp. Tuy nhiên, loại phong thái giao tiếp này cũng có điểm yếu kém : Đôi khi không làm chủ được xúc cảm của mình. Thường những người có phong thái giao tiếp hay dễ dãi đến mức quá đáng. Ba loại phong thái giao tiếp trên đây đều có những ưu điểm và những hạn chế nhất định. Để quy trình giao tiếp đạt hiệu qủa cao, giáo viên cần phải biết phối hợp cả ba loại phong thái giao tiếp trên. 5.3. Những phẩm chất tâm ý thiết yếu bảo vệ cho phong thái giao tiếp của thầy, cô giáo thành công xuất sắc : a. Một số phẩm chất tâm ý cần có của giáo viên để thuận tiện thiết lập và đạt hiệu qủa cao trong giao tiếp. Cởi mở, vui mắt, dễ mến, dễ gần. Công bằng, thẳng thắn, trung thực. Dễ thông cảm với người khác. Có chí hướng vươn lên trong trình độ, trong công tác làm việc. Khiêm tốn, đơn giản và giản dị. Thận trọng trong tâm lý, lời nói và việc làm. Biết nhìn người giao việc. Biết lôi kéo học viên vào việc làm. Độc lập, phát minh sáng tạo. Có năng lực tập hợp, đoàn kết mọi người. b. Những phẩm chất tâm ý, điệu bộ, cử chỉ, hành vi thiết yếu để thiết lập mối quan hệ bắt đầu trong giao tiếp sư phạm. Nét mặt vui mừng, rạng rỡ, mĩm cười thiện cảm. Cởi mở, tự nhiên trong cách nói và hành vi. Cử chỉ, điệu bộ từ tốn, chậm rãi, lời nói nhẹ nhàng, ôn tồn. Thực sự chăm sóc đến đối tượng người dùng giao tiếp một cách thành thật. Thực sự quan tâm đến nhu yếu, nguyện vọng của học viên. Nếu tiếp xúc với một em học viên thì hãy nên biết tên em đó và dùng tên đó trong khi trò chuyện, giao tiếp. Biết chú ý nghe và khuyến khích học viên nói thật lòng mình. c. Những phẩm chất tâm ý, cử chỉ, điệu bộ, hành vi có tác động ảnh hưởng tốt trong quy trình giao tiếp với học viên. Hãy nói và khuyến khích những sở trường thích nghi của học viên. Lắng nghe và khuyến khích, động viên những em nói hết những mong ước, do dự của họ. Khen ngợi một cách thành thật những ưu điểm của những em. Không nên quát tháo, xỉ nhục những em. Tạo bầu không khí tiếp xúc tự do, tin cậy ở những em và để lại ấn tượng tốt đẹp trong suốt quy trình tiếp xúc 6. Các kỹ năng và kiến thức giao tiếp sư phạm 6.1. Kỹ năng giao tiếp sư phạm là gì ? Kỹ năng giao tiếp sư phạm là hàng loạt những thao tác, cử chỉ, ngôn từ phối hợp hòa giải, hài hòa và hợp lý của giáo viên nhằm mục đích bảo vệ cho sự tiếp xúc với học viên đạt hiệu quả trong hoạt động giải trí sư phạm với sự tiêu tốn nguồn năng lượng niềm tin, cơ bắp tối thiểu trong điều kiện kèm theo đổi khác. 6.2. Những kỹ năng và kiến thức giao tiếp sư phạm : a. Nhóm những kỹ năng và kiến thức khuynh hướng giao tiếp sư phạm : Nhóm kiến thức và kỹ năng xu thế trước khi tiếp xúc với học viên. Đó là một thói quen khi tiếp xúc với một học viên nào đó, cần có những thông tin thiết yếu về em đó. Định hướng trước khi tiếp xúc là để có một quy mô tâm ý về con người học viên mà mình sẽ tiếp xúc. Dự đoán trước những phản ứng sẽ xảy ra của học viên trong quy trình giao tiếp, từ đó giáo viên có cách ứng xử tương thích để đạt hiệu suất cao giao tiếp cao. Định hướng mở màn tiếp xúc. Khi tiếp xúc với học viên, thầy cô giáo gặp mặt trực tiếp với những em. Tuy đã có dự đóan trước, nhưng đó chỉ là quy mô giả định. Sự dự kiến trước hoàn toàn có thể trùng khớp, hoàn toàn có thể chỉ đúng 1 số ít cụ thể, hoàn toàn có thể sai nhiều cụ thể … Định hướng trong quy trình giao tiếp. b. Nhóm kiến thức và kỹ năng phân biệt những tín hiệu bên ngoài của học viên : Nhóm kiến thức và kỹ năng phân biệt những tín hiệu bên ngoài của học viên được khái quát thành hai tín hiệu : Nhóm tín hiệu bên ngoài. Được phân biệt bằng tín hiệu cảm tính, những tín hiệu này như : chiều cao, dáng, đầu, tóc, răng, miệng, tay chân, quần áo … giới tính, lứa tuổi … Nhóm tín hiệu về nhân cách : tính tình, trí tuệ, xúc cảm, tình cảm, đạo đức … Kỹ năng nhận ra những tín hiệu bên ngoài là nhằm mục đích kiến thiết xây dựng được “ mô hình nhân cách ” đúng chuẩn về đối tượng người dùng giao tiếp để quy trình giao tiếp đạt hiệu suất cao cao. c. Kỹ năng xác định : Kỹ năng này có 1 số ít đặc thù : Phác thảo chân dung tâm ý tương đối không thay đổi về đối tượng người tiêu dùng giao tiếp. Nhờ đó mà chủ thể giao tiếp ứng xử tương thích với nhu yếu, mong ước của đối tượng người tiêu dùng giao tiếp. Nội dung hầu hết của kiến thức và kỹ năng này là phác thảo về tín hiệu nhân cách, vị trí của học viên trong những quan hệ xã hội. Đồng thời nó còn xác lập những khuynh hướng của nhân cách đối tượng người tiêu dùng giao tiếp. Nhờ kỹ năng và kiến thức này con người mới đồng cảm được với nhau, chia ngọt xẻ bùi cùng với nhau. d. Kỹ năng tinh chỉnh và điều khiển quy trình giao tiếp : Để điều khiển và tinh chỉnh quy trình giao tiếp, giáo viên phải biết “ đọc được qua nét mặt, ngôn từ, xúc cảm, biểu cảm, qua cử chỉ, điệu bộ, dáng đi … biết học viên muốn gì ? có nhu yếu gì ? Trong nhóm kiến thức và kỹ năng điều khiển và tinh chỉnh quy trình giao tiếp gồm những thành phần sau : Biết phát hiện ( bằng mắt quan sát ) những đổi khác trên nét mặt, cử chỉ, điệu bộ … sự hoạt động của toàn khung hình của đối tượng người dùng giao tiếp. Những cử chỉ, ánh mắt ngượng ngùng, lúng túng không ăn nhập, không hợp lý … đều ẩn dấu một thái độ, một ý nghĩa nhất định. Biết nghe. Ta phải biết lắng nghe, nghĩa là biết tập trung chuyên sâu quan tâm để lắng nghe đối tượng người tiêu dùng giao tiếp nói, để hiểu nội dung ngôn từ nói. Biết xử lí thông tin. Trong khi nhìn, nghe, tiếp đón thông tin từ phía học viên, giáo viên phải có quy trình sànglọc, so sánh, so sánh những loại thông tin vốn có trong kinh nghiệm tay nghề của mình, trong đầu óc của mình nhằm mục đích kiểm nghiệm, nhìn nhận những loại thông tin đó. Biết tinh chỉnh và điều khiển. Biết điều khiển, nghĩa là có hành vi ứng xử tương thích, khoa học, đúng, đúng chuẩn với nhu yếu, mong ước, nguyện vọng của đối tượng người dùng giao tiếp trong hoạt động giải trí sư phạm. Biết điều khiển là người có năng lực linh động, uyển chuyển, cơ động trong hành vi ứng xử của chủ thể cho tương thích với những đổi khác nhỏ của đối tượng người dùng giao tiếp. Để tinh chỉnh và điều khiển tốt quy trình giao tiếp, chủ thể giao tiếp còn phải biết lựa chọn thời cơ, giới tính, lứa tuổi, trình độ nhận thức … của đối tượng người tiêu dùng giao tiếp. e. Kỹ năng sử dụng những phương tiện đi lại giao tiếp : e. 1 Phương tiện ngôn từ. e. 1.1 Ngôn ngữ nói. nhu yếu : Dễ hiểu, mạch lạc, rõ ràng, dễ nhớ. Lời giảng xúc tích, có nhiều thông tin có ích. Đảm bảo được tính hài hòa và hợp lý, khoa học, mạng lưới hệ thống trong bài giảng và tương thích với học viên. Cách nói của thầy phải mê hoặc học viên. Phải có kiến thức và kỹ năng làm chủ lời nói của mình. Muốn vậy, giáo viên cần chú ý quan tâm : Phải nắm vững nội dung bài giảng một cách thuần thục. Được rèn luyện, rèn luyện nói nhiều lần. Nói phải tương thích với đặc điểm tâm sinh lí của học viên. e. 1.2 Ngôn ngữ đối thoại : Ngôn ngữ đối thoại là hình thức thầy cô hỏi, học viên vấn đáp hoặc ngược lại. Đặc điểm của ngôn từ đối thoại : Ngắn gọn, dễ hiểu. Nằm trong văn cảnh, thực trạng đơn cử. Có nội dung đơn cử. Rút gọn, khái quát cao. e. 1.2 Ngôn ngữ Viết : Ngôn ngữ viết trên bảng : Cần phải trình diễn bảng một cách khoa học để giúp học viên dễ hiểu bài, dễ ghi bài, theo dõi bài một cách mạng lưới hệ thống. Ngôn ngữ viết vào bài vở, kiểm tra của học viên : Ngôn ngữ giao tiếp qua chữ viết vào vở, bài kiểm tra của học viên có ý nghĩa khuyến khích, động viên, nhìn nhận sự hiểu bài ở mức độ khác nhau của những em. Khi viết lời phê, giáo viên cần chú ý quan tâm : Chữ viết rõ ràng, dễ đọc, rõ ý nghĩa của lời phê. Cách viết rõ ý, ví dụ : bài làm tốt, khá, kém … Có thể nhận xét tỉ mỉ hơn về nội dung tri thức, công thức, bài tập nào đó. Có thể sửa chửa công thức, lời văn … bằng viết đỏ để học viên dễ nhận ra chỗ sai, đúng của mình. Nếu nhận xét vào vở thì nên ghi cả ngày tháng nhận xét để học viên ý thức rõ mức độ phấn đấu của mình trong học tập. e. 2 Phương tiện phi ngôn từ : Giao tiếp phi ngôn từ là những bộc lộ trải qua khung hình như cử chỉ, tư thế, điệu bộ hoặc một số ít vật phẩm gắn với khung hình như : nón, áo, quần, kính … Thường khi giảng bài mới, tốt nhất là tư thế đứng, mắt hướng về phía học viên, miệng thoáng nở nụ cười hiền dịu, tay ghi bảng, đứng chếch người về bên phải bảng để học viên dễ theo dõi, ghi bài. Khi kiểm tra tốt nhất là ngồi trên bục giảng để quan sát những em làm bài, hoàn toàn có thể ngồi ở cuối lớp, nhiều lúc hoàn toàn có thể đi lại trong lớp để quan sát những em làm bài. Cần tránh đi lại quá nhiều làm cho sự quan tâm của học viên stress. Điệu bộ, cử chỉ dù hoạt động như thế nào cũng ần giữ được một thái độ thiện cảm với những em, với thiện ý tốt, luôn luôn đứng về vị trí của những em mà đồng cảm với trình độ nhận thức của những em. Các đồ vật giáo viên sử dụng trong giao tiếp : Trong giao tiếp, ngoài ngôn từ và những cử động của khung hình, giáo viên còn sử dụng những đồ vật khác như : vật dụng giảng dạy, sơ đồ, biểu đồ, công thức, những ký hiệu tượng trưng khác giúp học viên hiểu bài, hiểu ý thầy trên lớp học .

Source: https://mindovermetal.org
Category: Wiki công nghệ