Tâm thần phân liệt (Tiếng Anh: Schizophrenia) là một rối loạn tâm thần đặc trưng bởi một sự suy giảm quá trình suy nghĩ và sự thiếu hụt các đáp ứng cảm xúc điển hình.[1] Các triệu chứng thường gặp bao gồm ảo giác, nghe thấy tiếng động hay giọng nói đến từ tâm trí và tự thức biến nó thành những cảm xúc tiêu cực và tích cực, bởi vì sự tương tác đó đã tác động đến cảm xúc nên dẫn đến phản ứng hành vi không rõ ràng của bệnh nhân, thỉnh thoảng thường có thái độ căm ghét, thù hận những người thân, gia đình và xã hội. Chỉ những tác động nhỏ đủ khiến cho người bệnh mất đi sự ý thức, nhận thức như lo sợ, hoảng loạn, giận dữ hay cư xử với người và vật xung quanh bằng những hành vi thiếu kiểm soát. Người bệnh không thể định được thân tâm, rối loạn suy nghĩ; vô cảm và thiếu động lực sống, bất ổn trí nhớ. Bệnh gây rối loạn các chức năng xã hội và ảnh hưởng lớn đến công việc. Bệnh hay gặp ở người trẻ trưởng thành với tỉ lệ ước tính trên toàn cầu khoảng 0.3–0.7%.[2] Việc chẩn đoán dựa trên quan sát hành vi và những cảm nhận do người bệnh thuật lại.
Các yếu tố góp phần cấu thành bệnh bao gồm di truyền, sử dụng các chất ma túy, môi trường những năm đầu đời, tâm lý và diễn biến xã hội. Một số loại thuốc kích thích và thuốc được kê đơn được cho là nguyên nhân hoặc khiến các triệu chứng thêm trầm trọng. Khả năng kết hợp các triệu chứng bệnh cao đã gây ra sự tranh luận rằng liệu chẩn đoán cho kết quả của một loại rối loạn hay của nhiều hội chứng khác nhau. Thuật ngữ có nguồn gốc từ Hy Lạp skhizein (“phân chia”) và phrēn (“tâm trí”), tâm thần phân liệt ám chỉ sự “phân chia tính cách” hay chứng “rối loạn nhân cách”.[3] Tuy nhiên, thuật ngữ này còn có nghĩa “sự phân tách chức năng tâm thần”, phản ánh từ biểu hiện của bệnh.
Mục lục nội dung
Các triệu chứng của tinh thần phân liệt[sửa|sửa mã nguồn]
Các triệu chứng của tinh thần phân liệt được chia làm ba phương diện : dương thế ( positive symptoms ), âm tính ( negative symptoms ), rối loạn tổ chức triển khai. Thuật ngữ triệu chứng dương thế không phải chỉ những triệu chứng này có lợi hoặc có năng lực thích nghi với bệnh nhân. trái lại, những triệu chứng này có đặc thù là sự hiện hữu của phản ứng khác thường ( ví dụ như nghe những giọng nói không có thật – huyễn thính ). Còn triệu chứng âm tính là chỉ về sự khuyết thiếu phản ứng đặc trưng ( ví dụ như cảm hứng, ngôn từ, động lực ) mà đáng ra họ nên có .
Triệu chứng dương tính (còn gọi là triệu chứng loạn tinh thần)
[sửa|sửa mã nguồn]
Các giác quan cung cấp cho chúng ta những thông tin cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng trong việc xác định chúng ta là ai, chúng ta đang làm cái gì, hay người khác đang nghĩ gì về chúng ta. Nhiều người mắc bệnh tâm thần phân liệt trải nghiệm sự thay đổi phức tạp hoặc đáng sợ về nhận thức. Một trong những triệu chứng phổ biến nhất và dễ thấy nhất chính là ảo giác, hoặc trải nghiệm của giác quan không đến từ kích thích thật sự. Mặc dù ảo giác có thể xảy ra với bất kỳ giác quan nào, nhưng thông thường, người mắc tâm thần phân liệt trải nghiệm nó dưới dạng huyễn thính – nghe thấy giọng nói không có thật. Nhiều bệnh nhân nghe thấy giọng nói bên tai nhận xét về hành vi của họ hay ra lệnh cho họ. Người khác thì nghe thấy nhiều giọng nói đang cãi lộn với nhau.
Bạn đang đọc: Tâm thần phân liệt – Wikipedia tiếng Việt
Tuy nhiên, ảo giác phải được phân biệt với lỗi nhận thức xảy ra trong giây lát mà nhiều người mắc phải. Bạn có từng đi trên đường và có vẻ như nghe thấy tiếng ai đó gọi bạn, và khi bạn quay lại thì không có ai cả ? Chắc hẳn bạn sẽ tự nhủ với mình, ” Là do mình tưởng tượng ra thôi “. Nhưng ảo giác thì trái ngược lại, nó tiến công vào tâm lý bệnh nhân rất thật, khiến cho thực sự thưởng thức, thực sự thấy được mặc dầu thực tiễn thì không .
Nhiều bệnh nhân tinh thần phân liệt mắc chứng hoang tưởng, hoặc có những niềm tin đặc trưng kỳ quái dù cho nó có lố bịch thế nào đi chăng nữa. Trong những trường hợp tệ nhất, bệnh nhân cố rất là và khăng khăng bảo vệ niềm tin ảo tưởng của mình mặc cho những dẫn chứng trái ngược hiện ra ngay trước mắt. Lo lắng là một đặc tính khác của ảo tưởng. Trong chu kỳ luân hồi loạn niềm tin cấp tính, người bệnh không thể nào ngưng tâm lý về những niềm tin không thật đó. Và ở đầu cuối, bệnh nhân mắc chứng hoang tưởng hoàn toàn có thể không chăm sóc hoặc tâm lý về những phương diện mà người khác đưa ra về niềm tin của họ .Mặc dù hoang tưởng có nhiều loại nhưng đa phần thì nó thuộc về dạng cá thể. Những niềm tin này không được san sẻ với người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình hoặc hội đồng. Những hoang tuởng thường thì mà bệnh nhân có gồm có tâm lý được đưa vào trong não họ, người khác hoàn toàn có thể đọc được tâm lý của họ hay bệnh nhân bị tinh chỉnh và điều khiển bởi sức mạnh siêu nhiên huyền bí nào đấy. Những niềm tin này là những mảnh rời rạc và không kết nối tạo thành một mạng lưới hệ thống hoàn hảo xuyên suốt nhận thức, không được bệnh nhân miêu tả liên tục .
Ảo giác là tri giác không có đối tượng người dùng. Ảo giác hoàn toàn có thể ở bất kể giác quan nào ( ví dụ ảo thanh, ảo thị, ảo khứu, ảo xúc, ảo vị giác ) nhưng ảo thanh là hay gặp nhất và có giá trị chẩn đoán cao cho tinh thần phân liệt .- Ảo thanh có ở 60-70 % số bệnh nhân tinh thần phân liệt. Bệnh nhân nghe thấy những lời nói không có thật, nhưng được bệnh nhân cho là thật. Chúng thường được chia làm ảo thanh thật và ảo thanh giả .Nội dung của ảo thanh hoàn toàn có thể rất khác nhau, địa thế căn cứ vào nội dung người ta chia làm những loại ảo thanh sau :+ Ảo thanh bình phẩm là tiếng người khen hoặc chê bai bệnh nhân nhưng xúc phạm hoặc rình rập đe dọa bệnh nhân là hay gặp nhất .+ Ảo thanh xui khiến, ra lệnh : là lời nói xui khiến hoặc ra lệnh cho bệnh nhân phải làm một việc gì đó. Thông thường, bệnh nhân không hề cưỡng lại những mệnh lệnh của ảo thanh đưa ra .+ Ảo thanh là tiếng người trò chuyện với bệnh nhân : bệnh nhân trò chuyện với ảo thanh ( giống như ta trò chuyện qua điện thoại thông minh ) mà người ngoài hoàn toàn có thể thấy bệnh nhân chuyện trò một mình to thành tiếng .+ Ảo thanh là 2 hay nhiều giọng nói đối thoại với nhau hoặc giọng nói bình phẩm về ý nghĩ và hành vi của bệnh nhân .- Ảo thị giác : là những hình ảnh không có thật nhưng được bệnh nhân nhìn thấy như thật. Ảo thị giác gặp ở 10 % số bệnh nhân tinh thần phân liệt, chúng ít có giá trị chẩn đoán cho bệnh tâm thần phân liệt hơn ảo thanh. Các ảo thị hoàn toàn có thể có nội dung dễ chịu và thoải mái, vui tươi ; tuy nhiên, những ảo thị thường là những hình ảnh ghê sợ khiến bệnh nhân rất lo ngại và sợ hãi. Bệnh nhân hoàn toàn có thể có những hành vi nguy hại như đánh người, tự sát do sự chi phối của ảo thị .- Ảo xúc giác : ít gặp trong tinh thần phân liệt và ít có giá trị chẩn đoán cho bệnh này. Bệnh nhân có cảm xúc có những con côn trùng nhỏ bò dưới da, có con rắn đang bò trong dạ dày bệnh nhân .
Ngôn ngữ thanh xuân:
– Ngôn ngữ thanh xuân là một triệu chứng rất có giá trị chẩn đoán trong tinh thần phân liệt. Triệu chứng này thường chỉ gặp trong tinh thần phân liệt thể thanh xuân. Bệnh nhân có tư duy ( lời nói ) rất hỗn loạn, kỳ dị, khó hiểu .
Hành vi thanh xuân:
– Hành vi thanh xuân là rối loạn hành vi nặng, rất có giá trị chẩn đoán cho tinh thần phân liệt. Triệu chứng này hay gặp trong tinh thần phân liệt thể thanh xuân và thể không biệt định .- Các hành vi này hoàn toàn có thể bộc lộ ở những mức độ khác nhau, từ đi lại không ngừng đến kích động. Các hành vi này thường là rất lố lăng, hời hợt, kỳ dị, khó hiểu .
Hành vi căng trương lực:
Hành vi căng trương lực gồm có :- Sững sờ căng trương lực : là sự giảm sút rõ ràng những phản ứng lại mọi tác động ảnh hưởng của môi trường tự nhiên. Một số trường hợp đạt đến mức độ vô thức quá mức, bệnh nhân giữ ở một tư thế rất lâu .- Kích động căng trương lực : là kích động do căng trương lực cơ. Các kích động này rất lố lăng, kỳ quái nhưng chỉ Open trong khoảng trống hẹp ( trên giường, trong phòng ) chứ không xảy ra trong khoảng trống rộng như hưng cảm .- Phủ định căng trương lực là bệnh nhân chống lại mọi tác động ảnh hưởng bên ngoài. Ví dụ : khi ta kéo tay bệnh nhân ra thì bệnh nhân co tay chống lại .
– Uốn sáp căng trương lực là bệnh nhân giữ lâu ở một số vị trí vô lý và kỳ lạ (ví dụ: khi ta đưa tay bệnh nhân lên đầu làm tư thế chào, bệnh nhân sẽ giữ nguyên tư thế đó hàng tiếng đồng hồ). Trong lâm sàng, người ta thường làm nghiệm pháp gối không khí, bệnh nhân có thể giữ đầu ở tư thế không chạm xuống giường trong nhiều chục phút.
Xem thêm: Thói quen – Wikipedia tiếng Việt
– Nếu thực trạng căng trương lực quá nặng, bệnh nhân sẽ không cung ứng với những kích thích bên ngoài mà chỉ nằm im một chỗ .
Triệu chứng âm tính[sửa|sửa mã nguồn]
Triệu chứng xấu đi là sự khuyết thiếu những phản ứng đặc trưng về xúc cảm, ngôn từ hay động lực. Và bởi vì thế, khởi đầu nó thường rất khó thấy và khó phát hiện hơn triệu chứng tích cực. Nó cũng thường không thay đổi qua thời hạn hơn là triệu chứng tích cực vì triệu chứng tích cực đổi khác nghiêm trọng khi bệnh nhân ở trong và ở ngoài chu kỳ luân hồi loạn niềm tin .Một trong những triệu chứng nổi bật của dạng xấu đi chính là người bệnh không bộc lộ bất kể xúc cảm nào, được gọi là ” Diễn đạt xúc cảm bị giảm thiểu ” ( diminished emotional experssion ) hoặc ” hiệu ứng xúc cảm cùn mòn ” ( blunted affect ). Bệnh nhân với chứng này thường không biểu lộ bất kể dấu hiện xúc cảm hay tâm lý. Họ không vui cũng chẳng buồn, và có vẻ như lạnh nhạt với thiên nhiên và môi trường chung quanh. Gương mặt họ vô cảm và lãnh đạm. Giọng nói không có nhịp điệu lên xuống – Cái bộc lộ cảm hứng của người nói. Những trường hợp sự kiện diễn ra xung quanh chẳng có nghĩa gì với họ cả. Họ hoàn toàn có thể trọn vẹn không chăm sóc đến bản thân và những người xung quanh .Một dạng khác của sự thiếu vắng xúc cảm chính là không hề cảm nhận được khoái lạc. Trong khi sự khuyết thiếu xúc cảm là chỉ về sự thiếu vắng phản ứng hình thức bề ngoài, còn không hề cảm nhận được khoái lại là kiểu thiếu vắng những cảm xúc tích cực. Người mắc triệu chứng này không hề cảm thấy hứng thú với bất kể hoạt động giải trí khung hình và mối quan hệ xã hội nào. Họ không tìm được niềm vui trong đó. Đồng thời, họ cũng hoàn toàn có thể đánh mất đi vị giác và xúc giác của mình .Nhiều người mắc tinh thần phân liệt trở nên cách ly với xã hội. Trong nhiều trường hợp, sự cô lập này tăng trưởng trước khi những triệu chứng phát tác. Nó vừa là triệu chứng cũng vừa là kế hoạch mà nhiều người bệnh dùng để đối phó với những triệu chứng khác của họ. Ví dụ như họ hoàn toàn có thể hạn chế tiếp xúc với người khác để giảm bớt mức độ kích thích hoàn toàn có thể khiến cho sự rối loạn tri giác và nhận thức của họ trở nên trầm trọng hơn. Sự cô lập này thường đi kèm lưỡng lự, xích míc trong tư tưởng, và không có động lực làm gì cả. Họ hoàn toàn có thể ngồi cả ngày trên ghế, chẳng buồn nhúc nhích lấy một ly, hay không thèm chải đầu hay tắm rửa mấy tuần liền .Một dạng triệu chứng âm tính khác đó là nhiễu loạn ngôn từ. Một kiểu của triệu chứng này được gọi là ” nghèo nàn ngôn từ ” ( poverty of speech ), người bệnh giảm thiểu số lượng ngôn từ quá nhiều. Họ có vẻ như chẳng có gì để nói cả. Một kiểu khác là ” tâm lý bị chặn “, chuỗi tâm lý của bệnh nhân bị ngăn lại trước khi một tâm lý hay ý tưởng sáng tạo kịp hình thành .
Rối loạn tổ chức triển khai[sửa|sửa mã nguồn]
Một số triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt khó hoàn toàn có thể phân loại vào tích cực hay xấu đi. Vì thế mà nhiễu loạn tâm lý và hành vi kỳ quặc biểu lộ góc nhìn thứ ba của bệnh này, và được gọi bằng cái tên rối loạn vô tổ chức ( Disorganization ) .Một triệu chứng quan trọng trong tập hợp những triệu chứng của tinh thần phân liệt là ngôn từ vô tổ chức ( disorganized speech ). Nó tương quan đến khuynh hướng những gì bệnh nhân nói không có lý hoặc không có nghĩa gì cả. Dấu hiệu của ngôn từ vô tổ chức chính là vấn đáp những câu không tương quan gì đến câu hỏi, sáng tạo độc đáo rời rạc không liên kết và dùng từ ngữ theo kiểu khác thường. Triệu chứng này cũng được gọi là ” rối loạn tâm lý “. Những đặc thù thường gặp ở ngôn từ vô tổ chức chính là quy đổi chủ đề trò chuyện quá bất ngờ đột ngột, vấn đáp chẳng ăn nhập gì với câu hỏi, hoặc lặp đi lặp lại một từ hoặc một cụm từ liên tục .
Chuyển động khung hình không bình thường[sửa|sửa mã nguồn]
Người mắc bệnh tâm thần phân liệt còn bị cứng chi hay cứng cơ dẫn đến vận động và di chuyển không được thông thường. Trong những trường hợp nặng nhất, người bệnh hoàn toàn có thể không thay đổi tư thế không bình thường, cứng ngắc khi đứng hoặc khi ngồi trong khoảng chừng thời hạn dài. Ví dụ, 1 số ít bệnh nhân sẽ nằm thẳng sống lưng nhưng gồng người lại, đầu nâng lên một chút ít như thể họ đang gối đầu vậy. Người bệnh mắc chứng này thường không chịu đổi tư thế khác dù cho không thay đổi tư thế này sẽ khiến họ cực kỳ không dễ chịu và đau đớn .Để được chẩn đoán mắc chứng tinh thần phân liệt, người bệnh phải có tối thiểu hai trong những triệu chứng bên trên, và phát tác tối thiểu một tháng. Đồng thời, đời sống, việc làm và những mối quan hệ cá thể của người đó phải bị tác động ảnh hưởng nặng nề so với trước khi phát bệnh. Tuy nhiên, nếu những bạn đã đọc qua những bài viết về bệnh tâm ý trước của tôi, ắt hẳn những bạn sẽ nhận ra một số ít triệu chứng xấu đi của tinh thần phân liệt giống với bệnh trầm cảm lâm sàng. Vì thế, triệu chứng phải phác tác trong khoảng chừng vắng của bệnh trầm cảm và hưng cảm thì mới được coi là mắc tinh thần phân liệt .
Đào sâu những trường hợp[sửa|sửa mã nguồn]
” Emilio, 24 tuổi nhưng có ngoại hình trẻ hơn mười tuổi. Cô ta được người cha đưa vào bệnh viện lần thứ 12 vì ông dần cảm thấy sợ cô ta. Emilio mặc một chiếc áo choàng dài rách bươm, mang đôi dép ngủ, đội chiếc mũ bóng chày và đeo vài tấm huy chương quanh cổ. Triệu chứng bệnh của cô ta trải từ cơn giận vô cớ với cha mình ( ông ấy cho tôi ăn phân từ ruột già của người khác ) đến cười khúc khích, xun xoe dụ dỗ người khám. Ngôn ngữ và thái độ của cô ta như một đứa trẻ con, bước tiến õng ẹo, đánh eo quá mức. Người cha bảo rằng cô ta không chịu uống thuốc chừng 1 tháng trước. Rồi từ đó, cô ta bảo mình khi nào cũng nghe có một giọng nói trong đầu, cách ăn mặc và hành xử càng lúc càng kỳ quái. Khi được hỏi cô ta đang làm gì, Emilio vấn đáp : ” Tôi đang ăn dây diện và sẵn sàng chuẩn bị đốt lửa. “
Trong trường hợp của cô Emilio, bạn hoàn toàn có thể nhận thấy rõ ràng sự mất năng lực quản lý và vận hành tổng hợp nhận thức và cảm hứng. Emilio không hề suy luận, phân biệt về những gì mình đang làm, không hề tiếp xúc trôi chảy, ngôn từ bất bình thường, không hề tinh chỉnh và điều khiển hành vi của mình theo chuẩn mực xã hội được cho phép. Và do đó nên Emilio được chẩn đoán là mắc chứng tinh thần phân liệt. Cô ta phải uống thuốc hàng ngày, nhưng sự gián đoạn trong việc dùng thuốc khiến cho bệnh tình quay lại và nghiêm trọng hơn, dẫn đến việc cô ta nghe được lời nói nào đó hay hành xử càng khác lạ .
” Bà Green, một nhân viên cấp dưới thư viện 79 tuổi đã về hưu khi đi khám Bác sĩ đã nói : ” Mấy con giun đó vẫn còn trong người tôi. ” 4 năm về trước, trong một lần tắm, bà ta khởi đầu chú ý quan tâm đến những thứ mà bà ta cho là ” mấy con giun nhỏ “. Không lâu sau đó, bà ta khởi đầu thưởng thức cái cảm xúc ” mấy con giun đó đang chui qua da tôi “. Nhiều lần đi khám Bác sĩ và mang theo cả mẫu nước mà bà ta cho rằng có giun, nhưng không nhân viên cấp dưới nào hoàn toàn có thể tìm ra được bất kể ký sinh trùng nào. Dù cho Bác sĩ không ngừng bảo rằng cái đó chỉ là mấy mảnh da khô của bà ta thôi nhưng bà ta vẫn không tin. Bà ta cảm thấy rằng bạn hữu và đồng nghiệp đang dần lánh xa mình vì mấy con giun đó. Sau đó khoảng chừng 9 tháng, lúc đi nhà thời thánh, bà ta thấy chuỗi tràng hạt tự dưng xoay theo chiều kim đồng hồ đeo tay và bà thấy được mình có lực từ hút những thứ xung quanh. Bà Green cho rằng chính bới những con giun xâm nhập vào tủy sống và không ngừng chuyển dời lên xuống đã tạo ra lực từ như vậy. Khi xét về lịch sử dân tộc bệnh lý, bà Green không hề dùng bất kể chất kích thích nào, nên trường hợp của bà ta không khó để Bác sĩ trị liệu xếp vào Tâm thần phân liệt. “
Trường hợp của bà Green lẫn Emilo đều là ví dụ nổi bật của những triệu chứng tinh thần phân liệt tích cực. Không khó để xác lập bà Green bị ảo giác và ảo tưởng trải qua miêu tả bên trên. Vậy thì triệu chứng xấu đi có những biểu lộ như thế nào, mời những bạn đọc ca bệnh dưới đây :
” Louise Larkin, 26 tuổi, khi nào cũng khom người, cúi gầm mình xuống. Cô ta có khuôn mặt như một đứa trẻ với những bím tóc và dây ruy-băng hồng. Cô ta được đưa tới Văn phòng tâm ý bởi Bác sĩ mái ấm gia đình, người ái ngại về thực trạng cô ta hoạt động giải trí khung hình ở mức quá thấp này. Điều duy nhất mà cô ta nói với Bác sĩ chính là : ” Tôi có khoảng chừng thời hạn gián đoạn trong việc chăm nom bản thân và có đời sống thấp dưới mức Bình thường. ” Rồi sau đó, cô ta liên tục giữ yên lặng và nhốt mình trong phòng. 20 năm về trước, sau khi vị hôn phu hủy bỏ lễ đính hôn, cô ta mở màn không hề tự sắp xếp mọi thứ cho ngăn nắp, long dong một mình vô định trên những con đường, mặc những bộ đồ không song song với nhau. Louise bị sa thải và được đưa tới bệnh viện, sau đó được một người anh làm giấy xuất viện với kỳ vọng là cô ta sẽ mau chóng hồi sinh ý thức và mở màn đời sống thật. Nhưng, thời hạn trôi qua, cô ta vẫn trốn tránh xã hội, và ngày càng ít hoạt động hẳn đi. Hầu hết thời hạn cô ta dành cho việc nấu nướng và xem TV. Những món ăn của cô ta là hỗn hợp lạ kỳ của những nguyên vật liệu như cải súp-lơ với bánh ngọt, ngồi một mình vì không ai trong mái ấm gia đình muốn ăn những thứ đó. Khi người anh bước vào phòng thì cô ta luôn quơ đại một cuốn tạp chí hay sách gì đó rồi vờ vịt như đang đọc nhưng trong thực tiễn, cô ta chỉ ngồi đó và ngẩn ngơ nhìn vào khoảng chừng không vô chừng. Louise rất lười tắm hay thậm chí còn là không chịu chải đầu. Cô ta ăn càng lúc càng ít đi. Lúc đi khám thì khước từ nhìn thẳng và đối thoại với bác sĩ. “
Ở đây bạn hoàn toàn có thể thấy được rằng cô Louise đã cô lập bản thân mình với xã hội, không hề có hứng thú với bất kể hoạt động giải trí xã hội nào và hạn chế tiếp xúc với người khác. Số lượng ngôn từ mà cô ta dùng bị hạn chế và có vẻ như cô ta chẳng có gì để nói cả. Rõ ràng, đây là những triệu chứng tinh thần phân liệt xấu đi .
Có nhiều nguyên do gây ra chứng tinh thần phân liệt, người mẹ đang mang thai bị virus xâm nhập thì đứa con sinh ra có rủi ro tiềm ẩn bị mắc chứng bệnh này cao, di truyền, hay bị những chấn thương tâm ý, hoặc cả cấu trúc não không bình thường. Chứng bệnh này không chỉ gói gọn trong một bộ phận não nhất định mà nó lên quan đến nhiều bộ phận khác nhau. Hầu hết những nghiên cứu và điều tra MRI báo cáo giải trình rằng tổng số lượng tế bào não của người mắc tinh thần phân liệt ít hơn hẳn so với người thường ( trong hình, phần màu đen đen là phần rỗng, hoàn toàn có thể thấy rõ ràng người bệnh tinh thần phân liệt ( bên trái ) có phần rỗng nhiều hơn người thông thường ( bên phải ). Các điều tra và nghiên cứu về hoạt động não ( fMRI ) cũng cho thấy hoạt động não của người bệnh tinh thần phân liệt ít hơn hẳn người thông thường. Một số báo cáo giải trình còn chỉ ra kích cỡ một số ít Bộ phận não như hồi hải mã, hạch hạnh nhân bị giảm. Những Bộ phận này có vai trò quan trọng trong việc tinh chỉnh và điều khiển cảm hứng, tâm lý và nhận thức. Sự giảm thiểu size này thấy rõ nhất ở não trái – chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tinh chỉnh và điều khiển ngôn từ .Chất dẫn truyền thần kinh ( neurotransmitter ) dopamine tác động ảnh hưởng đến ngôn từ, hành vi, học tập, và xúc cảm. Là chất khiến bạn cảm thấy hưng phấn và vui tươi. Thuyết Dopamine, thuyết có ảnh hưởng tác động nhất về trong số những thuyết về chất dẫn truyền thần kinh và tinh thần phân liệt cho rằng những triệu chứng tích cực của bệnh là loại sản phẩm từ lượng dopamine và cơ quan thụ cảm, hay cửa tiếp đón dopamine quá nhiều ( mỗi chất dẫn truyền thần kinh có một cửa riêng không liên quan gì đến nhau ), dẫn đến người bệnh bị ảo giác. Tất cả những loại thuốc chữa trị tinh thần phân liệt ngày này có chính sách hoạt động giải trí đa phần là chặn cơ quan thụ cảm D2, ngăn cản cơ quan này đảm nhiệm chất dopamine .Ngoài ra, những chất dẫn truyền thần kinh khác như serotonin ( chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cho cảm hứng ), và glutamate ( cảm xúc phấn khích ) đều nằm trong vòng điều tra và nghiên cứu. Nhiều nhà khoa học tin rằng, chúng đều có vai trò quan trọng cấu thành nguyên do gây bệnh tinh thần phân liệt. Nhất là với glutamate ( có nhiều trong bột ngọt ), đã có dẫn chứng chứng tỏ sự suy giảm chất này ( cơ quan thụ cảm bị chặn, không hề tiếp đón ) hoàn toàn có thể gây ra 1 số ít triệu chứng tinh thần phân liệt .
Bên cạnh đó, những sự kiện gây áp lực từ bên ngoài có thể tác động lên sinh lý và tâm lý, khiến bệnh bộc phát nhanh hơn với những người đã có sẵn gene bệnh vì gene và môi trường luôn tác động lẫn nhau.
Xem thêm: Thuốc Berberin: Những điều cần biết
Bởi vì những nguyên do gây ra tinh thần phân liệt nặng về phần di truyền và sinh lý nên việc chữa trị hầu hết dựa vào thuốc. Tâm thần phân liệt không hề được chữa khỏi trọn vẹn, người bệnh bắt buộc phải dùng thuốc đúng liều và đều đặn, nếu không bệnh hoàn toàn có thể sẽ tái phát nặng hơn, sẽ tổn hại đến não bộ nhiều hơn, như trường hợp của Emilio bên trên. Tuy nhiên có một điều đáng tiếc là khoa học thần kinh vẫn còn khá nhiều hạn chế, mà thuốc chữa trị những bệnh tâm thần, tâm ý có ảnh hưởng tác động hầu hết lên hệ nội tiết và chất dẫn truyền thần kinh. Mà hệ nội tiết và chất dẫn truyền thần kinh có mối quan hệ khá phức tạp chồng chéo lên nhau. Việc sử dụng thuốc lâu bền hơn hoàn toàn có thể gây ra 1 số ít công dụng phụ khó lường. Đối với bệnh tâm thần phân liệt thì tính năng phụ của việc dùng thuốc chính là cứng cơ miệng và cơ mặt. Ví dụ như lưỡi thè ra ngoài, môi nhăn lại, tứ chi và chân tay co thắt. Ngoài ra còn hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động lên hệ thần kinh khiến khung hình run rẩy, cứng cơ, kích động, hoặc có những dáng điệu kỳ dị mà người bệnh không hề khống chế được. May mắn là những công dụng phụ này nằm ở những loại thuốc đời đầu ( như Thorazine và Hadol )Những loại thuốc đời hai như Clorazil, Risperdal, Zyprexa, Seroqul và Solian thì có ít công dụng phụ hơn nhưng vẫn giữ được hiệu suất cao như thuốc đời đầu và có công dụng trong việc ngăn ngừa bệnh tái phát. Một điều tra và nghiên cứu cho thấy chỉ có 13 % những người bệnh dùng thuốc đời hai là bị công dụng phụ cứng cơ và co thắt, trong khi tỷ suất đó là 32 % so với những người dùng thuốc đời đầu. Tuy nhiên, một điều đáng tiếc là những loại thuốc đời hai này không có hiệu suất cao mấy trong việc chữa trị những triệu chứng âm tính. Đã vậy, tính năng phụ của nó còn khá nguy khốn. Nó hoàn toàn có thể khiến cho bệnh nhân tăng cân và béo phì, tăng rủi ro tiềm ẩn mắc những bệnh khác như huyết áp cao, tiểu đường, và những bệnh về tim mạch. Những công dụng phụ này hoàn toàn có thể khiến cho bệnh nhân ngưng thuốc và dẫn đến thực trạng bệnh tái phát nặng hơn .Trị liệu tâm ý cũng giúp cải tổ đời sống của bệnh nhân mắc tinh thần phân liệt. Các nhà trị liệu tâm ý trợ giúp bệnh nhân cải tổ những yếu tố đời sống mà họ gặp phải khi mắc bệnh. Đồng thời giảng dạy những kiến thức và kỹ năng sống thiết yếu để quản trị bệnh hiệu suất cao. Phương pháp nhận thức hành vi được sử dụng nhiều trong những năm gần đây, giúp bệnh nhân phán đoán, kiểm tra và chỉnh sửa lại những tâm lý méo mó của họ về bản thân mình và môi trường tự nhiên xung quanh .
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://mindovermetal.org
Category: Wiki công nghệ