Ô mai – Wikipedia tiếng Việt

Ô mai (chữ Hán: 烏梅, nghĩa: mơ đen), còn được gọi là xí muội phỏng theo cách phát âm tiếng Quảng Đông syun1 mui4 của từ Hán Việt toan mai (酸梅), có nghĩa là mơ chua. Toan mai nguyên là một vị thuốc trong nền y học cổ truyền của một số quốc gia như Việt Nam và Trung Quốc, tuy hiện ngày nay ô mai hay toan mai thường được nhắc tới như một hàng quà ăn chơi như mứt, kẹo.

Trong y học[sửa|sửa mã nguồn]

Quả mơ

Người Trung Quốc bào chế theo cách sau: quả mơ gần chín, dùng tro rơm rạ tẩm ướt, đem quả mơ lùi vào rồi đồ chín phơi khô.

Người Nước Ta thì lấy quả mơ gần chín, đồ cho hơi mềm không chín quá rồi phơi 3 – 4 lần cho khô. Sau khi đồ phơi, tẩm nước bồ hóng rồi đem phơi sấy cho khô, tái diễn như vậy nhiều lần. Hoặc còn có cách đem quả mơ xanh hong qua, để lên giàn bếp sáu tháng thì mơ đen .Trong đông y, vị thuốc Ô mai thường được chế biến theo cách sau : Quả mơ chín vàng được thu hái, phơi trong mát cho đến héo, rồi đem cửu chưng cửu sái ( phơi khô, ngâm muối rồi lại liên tục phơi khô như vậy cho đủ chín lần ). Sau khi hoàn tất, thịt quả mơ săn lại, có màu đen ( chữ ” ô ” có nghĩa là màu đen ) hoặc có những hạt muối trắng mịn kết tinh trên mặt phẳng ( gọi là bạch mai ) .

Trong nhà hàng[sửa|sửa mã nguồn]

Ô mai còn là tên gọi của những loại sản phẩm từ quả cây được chế biến như ô mai. Nguyên liệu chính để chế biến ô mai thực phẩm là những loại trái cây như mơ, mận, chanh, me, cóc, đào, sấu, trám, quất, khế, xoài, mít, táo ta, dứa, thậm chí còn là táo tây ( với người Việt hải ngoại tại Bắc Mỹ ) .Để có sắc tố và mùi vị đặc trưng mang phong thái riêng, mỗi cơ sở chế biến đều có những tuyệt kỹ riêng với khá nhiều quy trình cần đến sự cẩn trọng và tinh xảo .Trước hết, người ta phải chọn loại quả ngon, xanh tươi không bị sâu, dập. Sau đó chúng sẽ được rửa sạch, ướp muối, phơi khô và hấp sấy. Sau quy trình này, nguyên vật liệu được sao tẩm và chế biến ( xào, phơi ) thành thành phẩm sau cuối trong sự phối hợp với những gia vị như đường, muối, gừng, ớt, cam thảo … Chỉ từ mấy loại quả ấy, người ta lại hoàn toàn có thể chế biến nhiều món có mùi vị mê hoặc khác nhau : có loại chua ; có loại ngọt ; có loại phối hợp đủ mùi vị cay, chua, mặn, ngọt ; có loại xào ướt ; và có nhiều loại khác lại để rất khô. Các loại ô mai khi đó thường mang tên gồm có chữ ” ô mai ” tích hợp với tên của nguyên liệu chính và phương pháp chế biến như : ” ô mai mơ xào gừng “, ” ô mai mận chua cay mặn ngọt “, ” ô mai táo mèo “, ” ô mai me khô cam thảo ” …

Trong y học[sửa|sửa mã nguồn]

Theo y học truyền thống, ô mai có tính mát, giảm ho, sinh tân dịch .Trong dân gian, ô mai được dùng làm thuốc giảm ho, chống khô họng, viêm họng, khản tiếng, dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc ngậm. Ô mai hoàn toàn có thể tích hợp thêm với mật ong hoặc gừng để tăng thêm công dụng giảm ho, nhất là ho do nhiễm lạnh, cảm lạnh hoặc ho do viêm họng .

Trong đông y, ô mai là vị thuốc kết hợp với nhiều vị khác để chữa các chứng ho lâu năm, ho lâu ngày, khản tiếng, viêm phế quản, viêm họng.

Hải Thượng Lãn Ông đã nghiên cứu và phân tích như sau : Tạng phế sắc trắng, là bẩm thụ khí của hành Kim ; nó như cái tán, cái lọng che chở cho những tạng khác, không hề chịu được bất kể một vật gì làm chướng ngại. Tỳ là gốc sinh đờm, Phế là đồ chứa đờm. Nếu đờm ở Phế nhiều thì khí nghịch lên mà gây thành ho. Phế là chỗ then chốt, cửa ngõ của body toàn thân, không chỗ nào quan trọng hơn chỗ đó. Do vậy, bệnh phế khí nghịch, nhiều đờm không hề không tìm cách trị gấp. Ô mai có vị chua, tính liễm, hoàn toàn có thể thăng, hoàn toàn có thể giáng, giúp thuận khí chỉ khái ( trừ ho ), hóa đàm .Ngày nay, ô mai vẫn được dùng theo kinh nghiệm tay nghề dân gian, dùng trong đông y, và được tích hợp để bào chế một số ít loại thuốc ho đông dược .

Trong nhà hàng siêu thị[sửa|sửa mã nguồn]

Ô mai bày bán tại một siêu thị nhà hàng ở TP. Hà Nội .Xét theo tên gốc, ” ô ” là màu đen, ” mai ” là quả mơ. ” Ô mai ” là loại quả màu đen, chế biến từ quả mơ. Để chế biến thành món ăn, ô mai được gia giảm thêm gừng sao khô hoặc bột cam thảo. Ô mai được sử dụng thông dụng như một món ăn chơi và được nhiều người yêu thích. Sau này, nguyên vật liệu làm ô mai được lan rộng ra với nhiều loại hoa quả khác nhau, có chiêu thức chế biến chung là phơi khô, rồi sau đó tẩm ướp thêm nhiều loại gia vị như đường, gừng, ớt, cam thảo … để tạo ra mùi vị thơm ngon, đặc trưng. Ô mai cũng được xem là một loại mứt, được dùng nhiều trong dịp nghỉ lễ, tết truyền thống .

Vệ sinh bảo đảm an toàn[sửa|sửa mã nguồn]

Ở Trung Quốc, năm 2012, những cơ quan chức năng nước này đã phát hiện trên thị trường nhiều loại xí muội có chứa một số lượng lớn chất cực độc như những chất phụ gia tạo ngọt saccharin, sodium cyclamate ; chất tạo màu carmine, amaranth ; chất tẩy trắng và dữ gìn và bảo vệ sulfur dioxide. Liều lượng chất phụ gia có trong những loại sản phẩm này cao gấp ba lần lao lý của những cơ quan chức năng. [ 1 ]Cuối năm 2009, một số ít vương quốc trên quốc tế đã phát hiện và cảnh báo nhắc nhở người tiêu dùng không nên sử dụng xí muội có nguồn gốc từ Trung Quốc và chủ quyền lãnh thổ Đài Loan vì mẫu sản phẩm này có chứa hàm lượng chì vượt quá số lượng giới hạn được cho phép. [ 1 ]

Tại Việt Nam, vào năm 2012, các loại xí muội độc hại được nhập từ Trung Quốc và bày bán nhiều tại thành phố Hồ Chí Minh. Cũng vào năm 2009, thị trường Việt Nam cũng tràn ngập xí muội độc hại từ Trung Quốc. Các mẫu xí muội này được lấy từ chợ Bình Tây.[1]

• Ô mai chanh cốm
• Ô mai mận cơm
• Ô mai mơ

Source: https://mindovermetal.org
Category: Wiki là gì