Gia tốc là một trong những đại lượng vật lý quan trọng, có trong chương trình vật lý 10. Không chỉ có ứng dụng thực tiễn to lớn trong cuộc sống mà còn giữ vai trò quan trọng trong các công trình nghiên cứu khoa học. Để giúp bạn đọc có thêm nhiều thông tin hữu ích trong bài viết này mindovermetal sẽ đem tới cho bạn khái niệm gia tốc là gì? Công thức tính, đơn vị đo gia tốc,…dưới đây các là thông tin chi tiết
Mục lục nội dung
Gia tốc là gì?
Theo định nghĩa gia tốc là đại lượng đặc trưng cho sự đổi khác của tốc độ theo thời hạn. Đây là một trong những đại lượng cơ bản dùng để miêu tả sự hoạt động. Giống như tốc độ, gia tốc là đại lượng hữu hướng, thứ nguyên của gia tốc là độ dài trên bình phương thời hạn .
Hiểu cách khác gia tốc là mức độ biến hóa của tốc độ trong quy trình chuyển dời của một vật. Khi duy trì tốc độ không đổi nghĩa là vật đó không tăng cường. Gia tốc chỉ Open khi có sự đổi khác của tốc độ. Vận tốc sẽ biến hóa theo ở một mức độ cố định và thắt chặt, đối tượng người dùng đang vận động và di chuyển với một gia tốc là hằng số.
Trong hệ đơn vị quốc tế SI, gia tốc có đơn vị chức năng là m / s2 nghĩa là m / s mỗi giây .Đơn giản hơn thì gia tốc là đại lượng vật lý đặc trưng cho sự quy đổi nhanh hay chậm của tốc độ cả về hướng và độ lớn, Vận tốc và gia tốc là đại lượng của véc tơ. Nhìn vào số đo của gia tốc là bạn hoàn toàn có thể biết được vật đó đổi khác tốc độ nhanh hay chậm .Chuyển động tăng cường khi vecto gia tốc cùng chiều với hoạt động, giảm tốc khi vecto gia tốc ngược chiều với chiều hoạt động, đổi hướng khi vecto gia tốc có phương khác với phương hoạt động
Công thức tính gia tốc
Gia tốc có công thức tính tổng quát như sau: a = Δv / Δt
Trong đó :
trong đó, a là gia tốc, Δv là độ thay đổi của vận tốc và Δt là thời gian cần để có được sự thay đổi đó. Đơn vị tính của gia tốc là mét trên giây trên giây hay m/s2. Gia tốc là một đại lượng véc-tơ, nghĩa là nó có cả độ lớn lẫn hướng
Phân loại của gia tốc
Có 7 loại gia tốc mà bạn sẽ được học trong chương trình trung học phổ thông đó là :
Gia tốc tức thời
Gia tốc tức thời của vật là màn biểu diễn cho sự đổi khác tốc độ của vật trong một khoảng chừng thời hạn vô cùng nhỏ ( tức thời ). Ta có công thức:
→v0a→ = dv→/dt.
Trong đó :
v: là vận tốc, có đơn vị m/s
t: là thời gian, có đơn vị là s
Gia tốc trung bình
→atb = (v – v0) / (t – t0) = Δv→ / Δt
v : là tốc độ, có đơn vị chức năng m / st : là thời hạn, có đơn vị chức năng là s
Gia tốc trung bình của vật sẽ màn biểu diễn cho sự đổi khác tốc độ của vật đó trong một khoảng chừng thời hạn nhất định. Hiểu đơn thuần, gia tốc trung bình là sự biến thiên của tốc độ được chia cho biến thiên thời gian và có công thức tính như sau
Trong đó
a: là gia tốcv: là vận tốc đơn vị m/st: là thời gian đơn vị là s
Gia tốc pháp tuyến
a : là gia tốcv : là tốc độ đơn vị chức năng m / st : là thời hạn đơn vị chức năng là s
Gia tốc pháp tuyến là đặc trưng cho sự thay đổi về phương của vận tốc, phương vuông góc với tiếp tuyến của quỹ đạo vật, chiều luôn hướng về phía lõm của quỹ đạo. Công thức tính là:
Trong đó :v: là tốc độ tức thời, có đơn vị m/sR: là độ dài bán kính cong, có đơn vị mv : là vận tốc tức thời, có đơn vị chức năng m / sR : là độ dài nửa đường kính cong, có đơn vị chức năng mTrong trường hợp vật hoạt động tròn đều thì v và R đều là những đại lượng không đổi nên gia tốc pháp tuyến trong trường hợp này sẽ là gia tốc hướng tâm và không đổi .
Gia tốc tiếp tuyến
Là đại lượng miêu tả cho sự biến hóa về độ lớn và vecto tốc độ. Gia tốc tiếp tuyến sẽ có phương trùng với phương của tiếp tuyến, cùng chiều khi hoạt động nhanh dần và ngược chiều khi hoạt động chậm dần. Công thức tính :
at = dv/dt
Mối quan hệ giữa gia tốc tiếp tuyến với gia tốc pháp tuyến : gia tốc trong chuyển động hình cong gồm có 2 phần .Xem thêm : ” Giá Hiện Hành Là Gì ? Đặc Điểm Và Phân Loại Hạnh Phúc Là Điều Có ThậtGia tốc pháp tuyến là đặc trưng của sự thay đổi về phương của vận tốc theo thời gianGia tốc trực tuyến đặc trưng cho sự thay đổi về hướng của vận tốc theo thời gian.
Gia tốc toàn phần
Gia tốc pháp tuyến là đặc trưng của sự biến hóa về phương của tốc độ theo thời gianGia tốc trực tuyến đặc trưng cho sự biến hóa về hướng của tốc độ theo thời hạn .Gia tốc toàn phần được hiểu đơn thuần là tổng của hai gia tốc, thực ra chính là gia tốc tiếp tuyến và gia tốc pháp tuyến theo vectơ, công thức tính :
Gia tốc trọng trường
Gia tốc trọng trường là gì ? Gia tốc trọng trường là đại lượng đặc trưng của gia tốc do lực mê hoặc công dụng lên vật. Khi bỏ ua ma sát do lực cản của không khí, theo nguyên tắc tương tự thì mọi vật đều chịu tác động ảnh hưởng của một gia tốc trọng trường mê hoặc là giống nhau so với tâm khối lượng của vật .Theo định nghĩa, gia tốc trọng trường giống nhau so với mọi vật chất và khối lượng, gia tốc trọng trường thường do lực hút của toàn cầu gây ra nên thường khác nhau tại những điểm và sẽ giao động từ 9.78 – 9.83. Tuy nhiên trong những bài tập ứng dụng người ta thường lấy bằng 10 m / s2 .
Gia tốc trọng trường tại một điểm nào đó sẽ được tính theo biểu thức vạn vật hấp dẫn Newton, công thức tính gia tốc trọng trường sẽ là: g’ = gR² /(R+h)²
Trong đó :g: là gia tốc trọng trường tại mặt đấtR: là bán kính Trái Đấth: là khoảng cách so với mặt đất, trên mặt đất có giá trị dương và dưới mặt đất có giá trị âm
Gia tốc góc
g: là gia tốc trọng trường tại mặt đấtR: là bán kính Trái Đấth: là khoảng cách so với mặt đất, trên mặt đất có giá trị dương và dưới mặt đất có giá trị âm
Gia tốc góc là sự biến thiên của tốc độ góc của vật hoạt động tròn theo thời hạn. Đây là khái niệm lan rộng ra của gia tốc trong hoạt động thẳng sang hoạt động tròn, là đạo hàm bậc nhất của tốc độ góc và là đạo hàm bậc 2 của gốc theo thời hạn .
Nếu chuyển động quay có vật cố định, khi áp dụng định luật 2 Newton thì sẽ có công thức tính gia tốc góc là M=I. Đây là mối liên hệ giữa gia tốc góc, momen lực, M và momen quán tính đối với trục quay của vật.
Với những thông tin trên đây, hi vọng sẽ giúp bạn vấn đáp được câu hỏi gia tốc là gì rồi chứ. Nếu thấy những thông tin trong bài viết này của mindovermetal hay hãy like, share để cho bạn hữu mình biết và sử dụng khi cần nhé ! Chúc những bạn thành công xuất sắc
