Lễ Vượt Qua – Wikipedia tiếng Việt

Lễ Vượt Qua hay lễ Quá Hải (tiếng Hebrew: פֶּסַח‎ Pesaḥ) là lễ quan trọng nhất của người Do Thái, kéo dài một tuần. Chiều ngày 14 tháng Ni-xan (khoảng tháng ba, tháng tư dương lịch), người ta sát tế chiên (cừu) tại đền thờ, rồi tư tế lấy máu chiên mà đổ dưới chân bàn thờ. Khi đêm xuống, người ta sẽ ăn tiệc chiên vượt qua theo gia đình hay theo nhóm mà không quên lấy chút máu chiên bôi lên cửa nhà. Lễ Vượt Qua được cử hành như một cuộc tưởng niệm nhằm giúp mỗi người sống lại kinh nghiệm của cha ông họ được giải phóng khỏi ách nô lệ Ai Cập xưa kia. Trong bữa tiệc, người ta ăn thịt chiên với bánh không men và rau đắng, ngoài ra, họ cũng uống với nhau bốn chén rượu đã được vị chủ tọa bữa tiệc chúc lành để kỉ niệm bốn lời hứa của Thiên Chúa với dân Do Thái:

• “Ta sẽ đem các ngươi ra từ ách của Ai Cập”
• “Ta sẽ giải thoát các ngươi khỏi cảnh làm tôi mọi chúng”
• “Ta sẽ giương cánh tay mà chuộc lấy các ngươi”
• “Ta sẽ lấy các ngươi làm dân Ta, và Ta sẽ là Thiên Chúa các ngươi”

Họ sẽ nhắc nhở lại biến cố Xuất Hành và đọc một bài Thánh Vịnh khi tiệc tàn .
Trong lịch sử vẻ vang cách đây khoảng chừng 3500 năm ( 1500 năm TCN ), dân Do-thái từng sinh sống và làm nô lệ tại xứ Ai-cập trong khoảng chừng 430 năm. Tại đây, họ bị vua quan người Ai-cập đặt những cai nô để áp bức, bắt họ phục dịch cực khổ, phải làm lụng nặng nhọc để nhồi đất sét làm gạch, làm đủ thứ việc làm đồng áng, bị cưỡng bức lao động để thiết kế xây dựng thành quách kho tàng cho vua Ai-cập .

Thiên Chúa đã nghe tiếng la thán và thấy nỗi thống khổ của họ, nên Ngài đã đến với Môi-se, để sai phái ông cứu họ ra khỏi tay người Ai-cập và để đem tuyển dân của Ngài vào miền đất hứa, là một xứ tốt đẹp rộng rãi, tuôn tràn sữa và mật ong.

Moses dẫn dân chúng vượt qua biển ĐỏVua Ai-cập, đương nhiên không đồng ý chấp thuận lời nhu yếu của Môi-se để cho dân Do-thái được tự do rời xứ. Để bắt phục vua, Thiên Chúa đã lần lượt trút xuống xứ Ai-cập 9 tai vạ kinh khủng, như nước sông biến thành máu thật hôi thối, ếch nhái bò lúc nhúc khắp nơi, muỗi bay chi chít, ruồi nhặng bay từng đàn nguy cơ tiềm ẩn bay vào nhà người Ai-cập, từ vua tới dân ; mọi súc vật đều bị chết vì dịch ; ung thư, mụn nhọt, ghẻ lở, mưa đá trút xuống kinh hoàng, cào cào tràn ngập vùng và cắn nuốt toàn bộ cây cối ngoài đồng, và rồi bóng tối rậm rạp bao trùm cả xứ Ai-cập trong ba ngày .Tuy vậy, sau mỗi tai vạ, vua Ai-cập vẫn cứng lòng và một mực không cho dân Do-thái ra đi .Đến đây, Thiên Chúa công bố về tai vạ thứ mười và cũng là tai vạ sau cuối ; đó là Ngài sẽ giết chết tổng thể những con trưởng nam của người Ai-cập, từ thái tử con vua Ai-cập đang ngồi trên ngôi, cho đến con trưởng nam của người nữ tì đang xay cối .Song song với lời công bố về tai vạ thứ mười này, Thiên Chúa có phán với Môi-se ra lệnh cho toàn dân Do-thái làm đúng theo một lời hướng dẫn rất quan trọng, để con dân của Ngài không bị vạ lây với dân Ai-cập. Lời hướng dẫn này được ghi lại trong Kinh Thánh, sách Xuất Hành chương 12. Lời này đó chính là hãy giữ Lễ Vượt Qua. Người dân Do Thái giữ Lễ Vượt Qua bằng cách giết chiên và ăn thịt chiên quay với bánh không men và rau đắng .Và sau đó lấy huyết chiên bôi trên hai cây cột và mày cửa của nhà nào ăn chiên đó. Được chép ở sách Xuất Ê-díp-tô-ký chương 12 về Lễ Vượt Qua rằng :

11 Vậy, ăn thịt đó, phải như vầy: Dây lưng cột, chân mang giày, tay cầm gậy, ăn hối hả; ấy là lễ Vượt-qua của Đức Giê-hô-va.

12 Đêm đó ta sẽ đi qua xứ Ê-díp-tô, hành hại mọi con đầu lòng xứ Ê-díp-tô, từ người ta cho đến súc vật; ta sẽ xét đoán các thần của xứ Ê-díp-tô; ta là Đức Giê-hô-va.

13 Huyết bôi trên nhà các ngươi ở, sẽ dùng làm dấu hiệu; khi ta hành hại xứ Ê-díp-tô, thấy huyết đó, thì sẽ vượt qua, chẳng có tai nạn hủy diệt các ngươi.

Toàn dân Do-thái làm y hệt như lời hướng dẫn. Và cũng qua tai vạ thứ mười này, vua và toàn dân Ai-cập đã bằng lòng để cho dân Do-thái được tự do ra đi. Cảnh này được ghi chép lại như sau cũng tại chương 12 :

29 Vả, khi giữa đêm, Đức Giê-hô-va hành hại mọi con đầu lòng tại xứ Ê-díp-tô, từ thái tử của Pha-ra-ôn ngồi trên ngai mình, cho đến con cả người bị tù, và hết thảy con đầu lòng của súc vật.

30 Đang lúc ban đêm, Pha-ra-ôn, quần thần cùng hết thảy người Ê-díp-tô đều chờ dậy; có tiếng kêu la inh ỏi trong xứ Ê-díp-tô, vì chẳng một nhà nào là không có người chết.

31 Trong đêm đó, Pha-ra-ôn bèn đòi Môi-se và A-rôn mà phán rằng: Hai ngươi và dân Y-sơ-ra-ên hãy chờ dậy, ra khỏi giữa vòng dân ta mà đi hầu việc Đức Giê-hô-va, như các ngươi đã nói.

Khi dân Do Thái rời khỏi Ai Cập, vua Ai Cập lại cho quân truy đuổi họ. Khi đến biển Đỏ, Thiên Chúa cho nước biển rẽ làm đôi để dân Do Thái đi qua. Khi dân Do Thái đã qua hết thì Thiên Chúa lại cho nước biển ngập trở lại để dìm chết quân đội của vua Ai Cập .

Ẩm thực truyền thống lịch sử[sửa|sửa mã nguồn]

Bởi vì người Do Thái không ăn ẩm thực ăn uống có men trong vòng tám ngày. Gia đình người Do Thái thường ăn những loại thức ăn khác nhau trong tuần lễ Vượt Qua. Một số gồm có :

Ẩm thực Do Thái Ashkenazi[sửa|sửa mã nguồn]

• Matzah brei – Bánh Matzo làm mềm trong sữa hoặc nước và được đem đi chiên với trứng và mỡ, ăn ngọt hoặc ăn mặn tùy ý thích
• Matzo kugel – Bánh kugel được làm với bánh matzo thay vì được làm với nuôi hoặc sợi mì
• Charoset – Một sự kết hợp ngọt ngào giữa trái cây, tươi, trái cây sấy khổ hoặc cả hai, đậu, gia vị cay, mật ong, và thỉnh thoảng có người cho rượu vang vào. Charoset là một biểu tượng cho những cái vữa tô hồ mà người Israel đã dung để xây dựng những công trình kiến trúc khi còn làm nô lệ cho Ai Cập.
• Chrain – Củ cải ngựa và củ cải đường cay
• Gefilte fish – Cá kho chiên hoặc cá trái banh được làm một hỗn tạp của cá phi lê đã xay nát ra, đa số là cá chép hoặc cá chó.
• Canh gà với matzah balls (kneydlach) – Canh gà ăn với bánh bao matzo.
• Mỳ Passover – Mỳ được chế biến từ bột khoai tây và trứng, ăn với súp. Bột nhồi chiên thành những miếng mỏng, cuộn tròn và cắt ra thành những dây băng.

Ẩm thực Do Thái Sephardi[sửa|sửa mã nguồn]

• Kafteikas di prasa – Bánh nướng xốp làm từ thịt, tỏi tây và bột mỳ
• Thịt cừu hoặc đùi gà – Một biểu tượng về bàn tay mạnh mẽ của Thiên Chúa và korban pesach
• Mina (pastel di pesach) – một miếng thịt làm bằng bánh không men matzo
• Rau xanh mùa xuân – atisô, Đậu răng ngựa, Đậu Hà Lans

Bán nhà hàng siêu thị có men[sửa|sửa mã nguồn]

Đồ ăn thức uống có men bị niêm phong dưới tấm màn ni lông trắng có dán ghi chú Chametz חמץ trong tiếng Hebrew ở một siêu thị nhà hàng Do TháiChametz là bất kể món món ăn đã được lên men. Vì trong ngày lễ hội vượt qua dân Do Thái không được ăn ẩm thức có men cho nên người Do Thái tìm mọi cách ngăn ngừa cám dỗ ăn đồ ăn có men hay tránh vi phạm luật vì sự sao lãng hay sự quên lãng của chính bản thân mình hay những thành viên trong mái ấm gia đình và trong hội đồng Do Thái. Cách xử lý duy nhất của người Do Thái là ” trong thời điểm tạm thời ” đốt bỏ nhà hàng siêu thị có men ( gọi là Chametz ) hoặc bán đồ ăn thức uống có men cho dân ngoại hay người không theo đạo Do Thái hay Fan Hâm mộ của tôn giáo khác. Người Do Thái thường bán ” trong thời điểm tạm thời ” đồ ăn thức uống có men đặc biệt quan trọng là rượu và những thứ xa xỉ đắt tiền. Sau khi dịp nghỉ lễ vượt qua kết thúc thì người Do Thái mua lại những đồ ăn thức uống đó. Tất nhiên để duy trình tính nguyên trạng của đồ ăn thức uống có men đặc biệt quan trọng là những món đồ giá trị cao thì việc bán ” trong thời điểm tạm thời ” cũng có luật riêng trong hợp đồng. Cách thực hành thực tế việc bán ẩm thức có men ” trong thời điểm tạm thời ” này thường là sẵn sàng chuẩn bị sẵn những cái tủ chứa đồ, và họ dán nhãn mãn ghi chú rằng ” Chametz ” và đóng lại hay khóa tủ lại. Những người dân ngoại hay đối tác chiến lược kinh doanh thương mại đã từng làm ăn những vụ kinh doanh trong thời điểm tạm thời trong mùa lễ vượt qua này với hội đồng Do Thái thì hiểu rằng những món đồ ăn thức uống được dán ghi chú ” Chametz ” thì không được sử dụng .
Quân lính Mỹ tổ chức triển khai ẩm thực ăn uống trong ngày Lễ Vượt QuaMặc dù việc bán Chametz này có truyền thống lịch sử cổ xưa từ nhiều năm, 1 số ít nhà chức trách cơ quan của Do Thái Giáo cải cách đã coi việc kinh doanh này với sự khinh thường – vì ” chủ sở hữu mới ” được cho là không thực sự chiếm hữu hàng hoá thực tiễn mà chỉ là hình thức kinh doanh ảo. [ 1 ]Việc kinh doanh trong thời điểm tạm thời Chametz này rất có tổ chức triển khai. Cộng đồng Do Thái có những tổ chức triển khai riêng, hội nhóm riêng, và tập đoàn lớn riêng để giúp và xử lý những vụ kinh doanh trong thời điểm tạm thời này thuận tiện và nhanh gọn hơn cho hội đồng Do Thái của họ. Những tổ chức triển khai riêng, hội nhóm riêng, và tập đoàn lớn riêng này được giám sát bởi những thầy đạo Rabbi trong hội đồng Do Thái. Vì vậy Rabbi được coi là những cơ quan chức năng có thẩm quyền trong những vụ kinh doanh này mỗi năm khi sắp sửa đến ngày lễ hội vượt qua của dân Do Thái .Những mái ấm gia đình người Do Thái phải quét dọn, họ phải lấy tổng thể những siêu thị nhà hàng đồ ăn thức uống lên men Chametz và đặt vào những chiếc thùng, hay những chiếc hộp để chứa đồ. Sau đó thì thầy đạo Rabbi sẽ triển khai hợp đồng để bán trong thời điểm tạm thời những món đồ Chametz đó .

Vậy mấy món đồ Chametz cho ai vậy ? Mấy mòn đồ Chametz bán tạm thời cho các khách hàng không phải là người Do Thái, gọi là dân ngoại, tiếng Hebrew gọi là goy (số ít) và goyim (số nhiều). Và khách hàng phải trả tiền đặc cọc, sau khi ngày lễ vượt qua kết thúc, khách hàng bán lại món đồ chametz đó – hay trả lại. Thì Rabbi sẽ trả lại tiền đặt cọc đó cho khách hàng. Những vụ buôn bán Chametz hay bán tạm thời này bị ràng buột theo luật Do Thái Giáo Halakha.

Bánh Đa Do Thái[sửa|sửa mã nguồn]

Người Do Thái làm bánh Đa Do Thái không men bằng thủ công bằng tayNgười Do Thái làm bánh Đa Do Thái không men bằng tay cho Lễ Vượt QuaBánh Đa Do Thái đượp ép qua quay tay thủ công bằng tayHộp bánh Đa Do Thái hình tròn trụBánh Đa Do Thái được làm thủ công bằng tay và có hình tròn trụBánh Đa Do Thái được làm bằng máy móc và có hình vuông vắnKhi nhắc đến đợt nghỉ lễ vượt qua thì không thể nào không nhắc tới món bánh truyền thống lịch sử không men là đặc sản nổi tiếng của nhà hàng siêu thị Do Thái. Bánh không men của người Do Thái được gọi là bánh Matzah hay Matzo. Hình dạng bánh Matzah trông hơi giống cái bánh Đa của người Nước Ta. Bánh Matzah có hai dạng là hình tròn trụ và hình vuông vắn. Điều cơ bản nhất của bánh matzah là bánh không có được lên men, tuyệt đối không được lên men. Bánh Matzah đều hoàn toàn có thể được làm thủ công bằng tay hoặc làm băng công nghệ tiên tiến máy móc kỹ thuật tân tiến văn minh .Trong Kinh Thánh Torah của người Do Thái có hướng dẫn cách ăn bánh matzo, đơn cử là vào đêm tiên phong của ngày Lễ Vượt Qua thì người Do Thái chỉ được tuyệt đối duy nhất ăn bánh không men ( thực tiễn là bánh matzo ) trong suốt tuần lễ của dịp nghỉ lễ Vượt Qua. [ 2 ] Ăn bánh đa do thái là một hình tượng đậm đà truyền thống quốc hồn dân tộc bản địa Do Thái và có những lời lý giải về chuyện ấy như sau .Trong Kinh Thánh Torah có kể thì rằng là dân tộc bản địa Hebrew đang chạy trốn khỏi xứ xở Ai Cập một cách rất là vội vã. Chính do đó người Hebrew không có thời hạn để nấu bánh chín mùi lên men, cho nên vì thế cái bánh mà họ phải ăn thì phẳng như cái bánh đa hay cái bánh tráng, và bánh thì chưa kịp lên men, cho nên vì thế thời nay theo truyền thống cuội nguồn thánh kinh người Do Thái có bánh không men Matzo. Cái bánh Matzo nhắc nhở cho dân tộc bản địa Do Thái về sự di dân vội vã khỏi Ai Cập ấy. [ 3 ]Một số vị học giả khác thì cho rằng trong thời đại Exodus, bánh không men Matzo được thông dụng thoáng rộng vì bánh thuận tiện cho việc chuyển dời liên tục từ nơi này sang nới khác. Bánh thuận tiện vì dễ dữ gìn và bảo vệ và cân nặng thì rất nhẹ nhàng ví bánh tương tự như như là bánh bích quy. Vì vậy bánh Matzo được nấu với chủ đích là cho những chuyến đi hành trình dài dài .Bánh Matzo còn có một tên gọi khác rất là mê hoặc và cái tên gọi đó nà Lechem Oni mà trong tiếng Hebrew Lechem Oni có nghĩa bánh của sự nghèo nàn. Có một lời lý giải rằng bánh matzo như nà một hình tượng để nhắc nhở người Do Thái về cảm xúc bần hàn đói nghèo của những tên nô lệ và từ đó người Do Thái học cách nhã nhặn hơn, và học cách biết ơn nhiều về sự tự do và tránh đi cái sự kiêu ngạo phóng túng được tượng trưng bởi bánh mì đã lên men mà sang chảnh hơn. [ 4 ]Bánh đa Shmura matzo ( ” được theo dõi ” hoặc ” bị bảo vệ ” matzo ), là bánh đa không men được ưa thích của người Do Thái vào dịp nghỉ lễ vượt qua trong hội đồng người Do Thái chính cống. Shmura matzo được làm từ lúa mì được bảo vệ khỏi sự nhiễm bẩn ô uế dơ bẩn nhơ bẩn bởi những yếu tố lên men chametz từ thời gian thu hoạch vào mùa hè [ 5 ] để nướng bánh thành bánh đa không men matzos sau năm hay mười tháng sau ấy .Trong những tuần lễ trước ngày Lễ Vượt Qua, bánh đa được sẵn sàng chuẩn bị cho ngày lễ hội để được sử dụng nhà hàng siêu thị và tiêu thụ. Trong nhiều hội đồng Chính cống Do Thái, nhưng người đàn ông theo truyền thống cuội nguồn thì những ông Do Thái này tụ tập theo nhóm ( ” Chaburas ” ) để làm bánh đa và nướng bánh đa làm bằng tay để được ăn ở bàn tiệc, bột được cuộn bằng tay, cho nến bánh đa lớn và tròn. Các nhóm cũng thao tác cùng nhau trong những nhà máy sản xuất sản xuất bánh đa làm bằng máy, sản xuất bánh đa hình vuông vắn thường thì được bán ở những shop .Nướng bánh đa là việc làm sử dụng nhiều sức lao động [ 5 ] trong vòng thời hạn nhu yếu là 18-22 phút để trộn bột và nước với việc kết thúc việc nướng bánh và lấy bánh ra khỏi lò ngay lập tức thật nhanh gọn để tránh cho bánh có đủ thời hạn kịp lên men. Chính cho nên vì thế nên chỉ có một số ít ít bánh matzos hoàn toàn có thể được nướng cùng một lúc, và những thành viên của chabura được nhu yếu phải thao tác liên tục mau gọn lẹ thật nhanh gọn để không cho bánh được ủ lên men .Một thiết bị cắt đặc biệt quan trọng được chạy trên bột ngay trước khi nướng bánh để chích bất kể khủng hoảng bong bóng nào mà hoàn toàn có thể làm cho bánh matza phồng lên. [ 6 ] Chính điều này tạo ra những lỗ rỗ li ti trên mặt bánh đa matzo mà tất cả chúng ta thường thấy .Sau khi bánh đa ra khỏi lò, hàng loạt khu vực thao tác phải được quét dọn vệ sinh thật sạch và vệ sinh để bảo vệ rằng không có miếng bánh vụn hay bột cũ nào còn sót lại. Vì những bột cũ này có năng lực lên men, và để bảo vệ tiêu chuẩn và đúng ý thức của dịp nghỉ lễ và tiêu chuẩn của luật lệ Do Thái thì bất kỳ yếu tố nào gây ô nhiễm lên men cũng hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến những chiếc bánh đa sẽ được làm liên tục .Một số máy hoàn toàn có thể làm bánh đa trong vòng 5 phút sau khi bột bánh được nhào. [ 5 ]

Bữa ăn Lễ Vượt Qua[sửa|sửa mã nguồn]

Bàn ăn của người Do Thái trong đợt nghỉ lễ vượt qua Đồ ăn mà người Do Thái ăn vào dịp nghỉ lễ vượt qua, theo chiều kim đồng hồ đeo tay rau đắng, thịt chiên, charoset, cải ngựa đỏ, cọng cần tây, và trứng nướngVào đêm tiên phong của đợt nghỉ lễ vượt qua, người Do Thái hội họp với nhau để nhà hàng vì đó là một truyền thống lịch sử của người Do Thái. Người Do Thái hải ngoại sống bên ngoài Israel thì tổ chức triển khai tiệc tùng vào hai đêm tiên phong của dịp nghỉ lễ vượt qua, gồm có người Do Thái chính cống và người do thái bảo thủ. Vữa ăn trong dịp nghỉ lễ vượt qua là một bữa tiệc đặc biệt quan trọng và có tên gọi riêng là Seder. Từ Seder סדר có nguồn gốc từ tiếng Hebrew có nghĩa là dàn xếp sắp đặc hoặc sắp xếp ám chỉ đến cái đặc thù theo thứ tự trật tự của nghi lễ .Cái bàn tiệc trong đợt nghỉ lễ vượt qua được chuẩn bị sẵn sàng sắp xếp theo phong thái phương Tây với những cái đĩa sành sứ Nước Trung Hoa cùng với dao nĩa muỗng bằng bạc được đặt trên bàn tiệc. Cái bàn tiệc thì được phủ lên tấm vải trắng. Cách sắp xếp bàng tiệc như vậy để phản ánh sự quan trọng của bữa tiệc trong đợt nghỉ lễ vượt qua .

Trong bữa ăn thì người Do Thái sẽ kể câu truyện Exodus trong Kinh Thánh, nhưng họ sử dụng một văn bản đặc biệt với tên gọi là Haggadah. Tứ ly rượu vang được xơi tùy vào giai đoạn của câu truyện. Cuốn Haggadah được chia ra làm 15 phần:

1. Kadeish קדש – đọc kinh ban phước lành Kiddush và người do thái uống ly rượu vang thứ nhất
2. Urchatz ורחץ – người Do Thái rửa tay theo nghi thức Do Thái Giáo mà không có đọc kinh ban phúc lành
3. Karpas כרפס – ngâm cái karpas trong nước muối
4. Yachatz יחץ – bẻ gãy bánh matzo ở giữa; miếng bánh lớn hơn là afikoman để dành để ăn cho nghi thức trễ hơn trong giai đoạn của nghi thức Tzafun
5. Maggid מגיד – kể lại câu truyện về ngày lễ vượt qua, bao gồm tứ câu hỏi và người do thái uống ly rượu vang thứ nhị
6. Rachtzah רחצה – người do thái rửa tay lần thứ hai với đọc kinh ban phúc lành
7. Motzi מוציא – truyền thống đọc kinh phước lành trước khi ăn bánh mì
8. Matzo מצה – truyền thống đọc kinh ban phước lành trước khi ăn bánh đa do thái matzo
9. Maror מרור – ăn rau đắng maror
10. Koreich כורך – ăn một cái bánh sandwich kẹp bánh đa do thái và rau đắng
11. Shulchan oreich שולחן עורך – lit. “set table”—the serving of the holiday meal
12. Tzafun צפון – ăn miếng bánh matzo bự to lớn hơn afikoman
13. Bareich ברך – đọc kinh cầu nguyện sau bữa ăn và người do thái uống ly rượu vang thứ ba
14. Hallel הלל – đọc kinh cầu nguyện Hallel, truyền thống đọc kinh cầu nguyện trong những ngày lễ hội; người do thái uống ly rượu vang thứ tư
15. Nirtzah נירצה – kết luận

Mười lăm phần này là song song với mười lăm bước trong đền thờ ở Jerusalem mà người Lê Vi đã bước lên trong thời gian phụng vụ đền thánh, và được kỷ niệm đến trong 15 15 Psalms (#120–134) còn được biết đến với cái tên là Shir HaMa’alot (Tiếng Hebrew: שיר המעלות.[7]

Trong bữa ăn thì có nhiều câu hỏi và cũng như nhiều câu vấn đáp và tất yếu cũng có những cuộc tranh luận đầy kịch tính để kích thích óc tưởng tượng, trí phát minh sáng tạo, và sự tò mò thú vị của trẻ nhỏ người Do Thái. Dĩ nhiên thì trẻ nhỏ cũng có phần thưởng với đậu, kẹo ngọt, hay quà vặt khi những em tham gia vào cuộc tranh luận, khi những em đặt câu hỏi, và khi những em vấn đáp câu hỏi. Tương tự như vậy, họ khuyến khích mần nin thiếu nhi tìm kiếm những miếng bánh matzo bự to lớn afikoman, là những miếng bánh đa do thái sẽ được ăn ở đầu cuối trong bữa ăn. Sự tham gia của người theo dõi và sự tương tác là lề luật, và nhiều người trong mái ấm gia đình lê dài bữa ăn tới buổi đêm hôm với những cuộc đàm đạo sôi sục và ca hát nhiều. Bữa ăn kết thúc với những ca khúc khen ngợi và củng cố đức tin vào Thiên Chúa được in trong Haggadah, gồm có bài dân ca Chad Gadya ( ” Một đứa trẻ nhỏ ” hoặc ” Một con dê nhỏ ” ) .

Ảnh hưởng đến những tôn giáo khác[sửa|sửa mã nguồn]

Ki tô giáo[sửa|sửa mã nguồn]

Nghi lễ Cơ đốc Thứ năm Tuần Thánh phát hiện nguồn gốc của đợt nghỉ lễ có từ lễ Vượt Qua của Người Do thái, đêm mà người ta thường nghĩ đến Bữa Tiệc Ly. [ 8 ]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://mindovermetal.org
Category: Wiki công nghệ