Audiophiles (những người chơi đồ audio giàu kinh nghiệm) thường có những so sánh và đánh giá khả năng trình diễn, hoặc cảm xúc khi nghe nhạc từ một dàn máy với một màn trình diễn nhạc sống.
Thường thì phần thắng nghiêng về nhạc sống – đương nhiên – mặc dầu bộ dàn có chơi hay đến mấy và đắt tới cỡ nào. Trong 1 số ít trường hợp nhất định, hoàn toàn có thể do gia chủ dàn máy vì quá yêu quý thiết bị của mình còn khách mời cũng vô cùng lịch sự và trang nhã mà cùng nhau thống nhất một hiện tượng kỳ lạ : “ bộ dàn nghe như nhạc sống ? ! ”
Điều này không khác gì việc mua một bức tranh chép của Van Gogh hay Picasso trên phố Nguyễn Thái Học (Hà Nội) hay Nguyễn Văn Trỗi (Sài Gòn) và cùng thừa nhận, nó chẳng khác gì chính tác.
Bạn đang đọc: Sự khác biệt giữa nhạc sống và nhạc… chín
Nên nhớ, mỗi tác phẩm hội họa, hay âm nhạc luôn là độc bản. Bạn sẽ không khi nào lặp lại những thưởng thức giống hệt nhau ngay cả khi dàn nhạc chơi cùng một tác phẩm, chừng ấy nhạc công với cùng một nhạc trưởng .
Khi tham gia một buổi nhạc sống, bạn đã đặt sẵn một trạng thức hoàn hảo nhất nhất. Về mặt tâm ý, hiếm ai đi nghe nhạc của Mozart hay Vivaldi với một trạng thức thê lương. Về thể lực, chẳng ai sốt 40 độ mà lê bước đến một buổi trình diễn của Metallica. Về ý thức, hẳn bạn rất sốt sắng và nóng lòng được chiêm ngưỡng và thưởng thức những tác phẩm, những nghệ sỹ thương mến của mình. Và về hạ tầng, chẳng có một phòng nghe tại gia nào có âm thanh tốt hơn một khán phòng hòa nhạc, một nhà hát hay một sân vận động .
Người ta có nguyên do nhất định để trình diễn nhạc cổ xưa trong những khán phòng được giải quyết và xử lý âm học tới hàng chục triệu đô-la, chơi heavy metal ngoài sân vận động rộng hàng ngàn mét vuông với mạng lưới hệ thống loa array có hiệu suất hàng chục ngàn watt .
Và nữa, mỗi khoảnh khắc của âm nhạc sống – là một độc bản. trái lại, trên dàn máy ở nhà, bạn hoàn toàn có thể bấm nút repeat để nghe lại hàng trăm lần duy nhất một tác phẩm mà mình yêu dấu .
Đó chính là những điểm độc lạ giữa một màn trình diễn của dàn máy audio với những thưởng thức nghe nhạc sống. Biết vậy để đừng quá kỳ vọng vào một dàn máy tái tạo âm thanh – âm nhạc. Dù có HAY đến đâu, nó cũng KHÁC nhạc sống, kể cả thứ nhạc được thu trong những studio .
Một khi không kỳ vọng thái quá hay đòi hỏi vô lý đối với các dàn máy hi-fi/hi-end, người ta dễ dàng chấp nhận chúng hơn. Điểm mấu chốt của mỗi thiết bị audio và mỗi dàn máy là làm sao khai thác được tốt nhất phẩm chất của chúng. Thay vì bắt chúng phải tái tạo được một thứ tiếng mà người ta từng nghe được ở đâu đó, hãy tìm cho chúng những đối tác ăn ý nhất, bắt đầu từ nguồn điện, phòng nghe và chất lượng phần mềm…
Mới đây, tôi từng nghe có một số ít người chơi máy nhận định và đánh giá rằng : “ Nhạc sỹ Nguyễn Ánh 9 sử dụng piano điện như nhạc cụ chính trong album Lặng Lẽ Tiếng Dương Cầm ”. Điều này thật nực cười và trơ trẽn !
Nguyễn Ánh 9, có lẽ rằng là một trong số những nghệ sỹ piano khan hiếm của dòng nhạc nhẹ, thành công xuất sắc qua nhiều thời kỳ. Và nếu từng dành thời hạn tìm hiểu và khám phá một chút ít về nghệ sỹ – nhạc sỹ, cũng như từng nghe ông đàn tối thiểu một lần, chắc như đinh sẽ không dẫn đến đánh giá và nhận định kiểu như vậy .
Thật đáng tiếc, những nhận xét kỳ quặc như trên lại thông dụng, chỉ khác nhau ở dạng thức mà thôi. Điều này xuất phát từ một vốn hiểu biết về văn hóa truyền thống – lịch sử vẻ vang – âm nhạc nhã nhặn nhưng được phát ra từ những người thiếu khiêm nhu .
Ngoài ra, người chơi audio ở Nước Ta ít có dịp, hoặc không chịu đi nghe nhạc sống – đặc biệt quan trọng là những buổi hòa nhạc cổ xưa hoặc nhạc thính phòng. Ít người có năng lực phân định được âm thanh của những loại nhạc cụ, cũng như những quãng giọng khác nhau một cách cơ bản ở nữ ( Soprano / Mezzo / Contralto ) và nam ( Tenor / Baritone / Bass ) .
Đây có lẽ rằng là một trong những dẫn chứng nổi bật của việc không phân định được giữa nhạc sống và âm thanh tái tạo dẫn đến những hoang tưởng khó ngờ trong quy trình nghe nhạc trên dàn máy .
Còn nhớ 20 năm trước, nhạc sỹ Dương Thụ từng “ than ” rằng chưa khi nào thấy ngoài bến xe buýt có một sinh viên nào huýt sáo một giai điệu của Debussy hay Mendelssohn. Thay vào đó là “ … tình yêu đến em không mong đợi gì, tình yêu đi em không hề hụt hẫng ” .
20 năm sau, quan sát này của Dương Thụ không chỉ được bảo toàn nguyên vẹn, mà còn tiến xa hơn. Với cá thể người viết bài này, ca khúc Hát Với Dòng Sông dưới sự biểu lộ của Mỹ Tâm còn giàu tính văn hóa truyền thống và giai điệu hơn rất nhiều những thứ được gọi là âm nhạc phổ cập lúc bấy giờ. Có thể nói, mặt phẳng cảm thụ âm nhạc nói riêng và thẩm mỹ và nghệ thuật nói chung tại Nước Ta ngày một … lạc trôi .
Trở lại việc phân tách giữa nghe nhạc sống và nhạc “chín”, xét trên góc độ nghệ thuật và kỹ thuật đều có những điểm khác biệt cơ bản. Tuy nhiên, chúng đều gặp nhau ở một điểm: khởi tạo và thăng hoa cảm xúc. Xét cho cùng việc thưởng thức âm nhạc là để nuôi dưỡng, vuốt ve và chăm sóc cho cảm xúc cá nhân.
Đã là cảm hứng thì không nhất thiết phải yên cầu hàng loạt điều kiện kèm theo cần và đủ thì mới phát sinh. Bởi cảm hứng là một trạng thức rất đặc biệt quan trọng của con người. Như cá thể tôi, xúc cảm âm nhạc can đảm và mạnh mẽ nhất có lẽ rằng không đến từ một buổi hòa nhạc hay một dàn máy. Bất chợt phát hiện một giai điệu mình yêu quý vang lên từ căn nhà đối lập, hay trong khi đang lui cui chọn đồ tại một cửa hiệu nào đó sẽ mang lại cho tôi cảm hứng rất mạnh. Nó như thể bắt được tiền trong túi áo trước khi thả vào máy giặt .
Vậy nếu đã phân định được căn nguyên của nhạc sống và âm nhạc tái tạo thì nên làm gì ? ! Làm việc cần mẫn. Dành thời hạn đi nghe nhạc sống bất kể khi nào hoàn toàn có thể. Dành dụm tiền để sắm một dàn máy tốt nhất trong năng lực để được nghe nhạc chất lượng cao !
Huy Anh
Source: https://mindovermetal.org
Category: Wiki là gì
