Phép biện chứng duy vật là gì?

Thuật ngữ biện chứng sớm xuất hiện trong Triết học từ thời kỳ cổ đại. Trong Triết học Hy Lạp, thuật ngữ này được hiểu là nghệ thuật tranh luận, đàm thoại, thông qua sự tranh luận mà người ta tìm ra chân ý. Vậy, ngày nay, thuật ngữ biến chứng, phép biện chứng được hiểu thế nào, thắc mắc đó sẽ được giải đáp trong bài viết Phép biện chứng duy vật là gì.

Phép biện chứng là gì?

Trước tiên, để hiểu được phép biện chứng duy vật là gì, chúng ta cần tìm hiểu về khái niệm biện chứng và phép biện chứng nói chung.

Ngày nay, thuật ngữ biện chứng được dùng để chỉ những mối liên hệ, tương tác, chuyển hóa và hoạt động phát triền theo quy luật của những sự vật, hiện tượng kỳ lạ, quy trình trong tự nhiên, xã hội và tư duy .

Gắn liền với thuật ngữ biện chứng, khái niệm phép biện chứng là khoa học về những quy luật phổ biến của sự vận động và sự phát triển của tự nhiên, của xã hội loài người và của tư duy.

Các hình thức cơ bản của phép biện chứng

Phép biện chứng đã tăng trưởng qua nhiều thời kỳ với 3 hình thức cơ bản :

– Phép biện chứng chất phác cổ đại:

Phép biện chứng này có đặc trưng cơ bản là nhận thức đúng về tính biện chứng của quốc tế nhưng bằng trực kiến thiên tài, bằng trực quan chất phác, ngây thơ còn thiếu dự chứng tỏ bởi những thành tựu khoa học tự nhiên .

– Phép biện chứng duy tâm cổ điển Đức, bắt nguồn từ Can tơ và hoàn thiện ở Hêghen.

– Phép biện chứng duy vật do Mác và Ăng ghen sáng lập.

Phép biện chứng duy vật là gì? sẽ được giải đáp trong phần tiếp theo của bài viết.

Phép biện chứng duy vật là gì?

Ăng ghen định nghĩa khái quát về pháp biệ chứng duy vật rằng : “ Phép biện chứng là môn khoa học về những quy luật thông dụng của sự hoạt động và tăng trưởng của tự nhiên, của xã hội loài người và của tư duy ” .
Bên cạnh đó, những nhà triết học nêu định nghĩa về phép biện chứng duy vật dưới nhiều góc nhìn khác nhau .
Khi nhấn mạnh vấn đề về vai trò của nguyên tắc về mối liên hệ phổ cập, Ăng ghen cho rằng : “ Phép biện chứng là khoa học về mối liên hệ phổ cập ”. Hay khi nhấn mạnh vấn đề vai trò của nguyên tắc về sự tăng trưởng, Lênin định nghĩa phép biện chứng là học thuyết về sự tăng trưởng, dưới hình thức hoàn bị nhất, thâm thúy nhất và không phiến diện, học thuyết về tính tương đối của nhận thức con người, nhận thức này phản ánh vật chất luôn tăng trưởng không ngừng .

Để hiểu rõ hơn phép biện chứng duy vật là gì, ta sẽ chỉ ra các đặc trưng cơ bản và vai trò của nó.

Đặc trưng cơ bản của phép biện chứng duy vật

Từ định nghĩa về phép duy vật biện chứng đã nêu ở trên, ta thấy phép biện chứng duy vật có hai đặc thù cơ bản, đó là :
– Phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác – Lê nin là phép biện chứng được xác lập trên nền tảng của thế giới quan duy vật khoa học. Đây là sự độc lạ về trình độ tăng trưởng so với những tư tưởng biện chứng trong những thời kỳ trước học trước đây .
– Trong phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác – Lê nin có sự thống nhất giữa nội dung thế giới quan ( duy vật biện chứng ) và phương pháp luận ( biện chứng duy vật ). Chính vì thế, phép biện chứng duy vật không dừng lại ở sự lý giải quốc tế mà còn là công cụ nhận thức quốc tế và tái tạo quốc tế .

Vai trò của phép biện chứng duy vật

Xuất phát từ những ưu điểm văn minh của mình, phép biện chứng duy vật trở thành một nội dung đặc biệt quan trọng quan trọng trong thế giới quan và phương pháp luận triết học của chủ nghĩa Mác – Lê nin, đồng thời nó cũng là thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của hoạt động giải trí sáng rạo trong nghành nghiên cứu và điều tra khoa học .

Từ đặc trưng và vai trò nêu trên, ta thấy phép biện chứng duy vật tồn tại dựa trên các nguyên lý cơ bản. Phần tiếp theo của bài viết phép biện chứng duy vật là gì sẽ cung cấp cho bạn đọc các thông tin cơ bản.

Các nguyên lý cơ bản của phép biện chứng duy vật

Phép biện chứng duy vật có những nguyên tắc cơ bản sau :

(1) Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến

Liên hệ phổ cập là khái niệm dùng để chỉ mọi sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong quốc tế đều nằm trong mối liên hệ với những sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác đều chịu sự chi phối, ảnh hưởng tác động, ảnh hưởng tác động của những sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác .
Theo triết học duy vật biện chứng, mối liên hệ có những đặc thù sau : Tính khách quan, tính thông dụng và Tính phong phú, đa dạng và phong phú .

(2) Nguyên lý về sự phát triển

Phát triển là từ ngữ được dùng để chỉ quá trình vận động tiến lên từ thấp lên cao, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn của sự vật. Nguồn gốc của sự phát triển nằm ngay trong bản thân sự vật. Đó là mâu thuẫn trong bản thân sự vật. Quá trình giải quyết liên tục những mâu thuẫn đó quy định sự vận động, phát triển của sự vật.

Sự tăng trưởng mang tính khách quan, tính thông dụng và tính phong phú, đa dạng và phong phú .
Ngoài ra, bên cạnh những nguyên tắc cơ bản, những cặp phạm trù cơ bản cũng góp thêm phần tạo nên những đặc trưng cơ bản của phép biện chứng duy vật, gồm có : cái riêng và cái chung, nguyên do và hiệu quả, tất yếu và ngẫu nhiên, nội dung và hình thức, thực chất và hiện tượng kỳ lạ, năng lực và hiện tưởng .

Như vậy, bạn đọc đã có được các thông tin cơ bản liên quan đến phép biện chứng duy vật là gì? Chúng tôi mong rằng các thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ hữu ích với quý bạn đọc. Cảm ơn quý bạn đọc đã theo dõi bài viết của chúng tôi.

5/5 - (1 vote)

Bài viết liên quan

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments