Thơ trữ tình là gì?

Trích: Lý luận văn học (Tác phẩm chữ tình)

Thơ trữ tình chiếm bộ phận lớn nhất trong loại tác phẩm trữ tình. Trong thơ trữ tình lại có thể chia ra nhiều thể loại khác nhau.

Căn cứ vào đặc thù và đặc thù của cảm hứng người ta chia thể thơ trữ tình thành những thể loại như bi ca, tụng ca, trào phúng, ballade …Bi ca là những bài thơ u sầu, buồn bã. Đó là những bài thơ viết về nỗi buồn, về nỗi đau, những mất mát, xót thương Nhưng không phải mọi nỗi buồn đều thành bi ca mà chỉ những buồn đau đã được nâng lên thành triết lí, thành ý niệm nghệ thuật và thẩm mỹ. Nhiều bài thơ nổi tiếng của V.Jucovsky, Nekrsov, S. Esenin đều viết theo thể bi ca. Ở ta hoàn toàn có thể xem nhiều bài thơ viết về “ nỗi buồn thế hệ ”, về nỗi sầu hận trong thơ Huy Cận, Lưu Trọng Lư thời kì Thơ mới 1932 – 1945 là những bi ca .Tụng ca là những bài thơ trữ tình dành để ca tụng những hành vi anh hùng, những chiến công hiển hách, những cảnh tượng hùng vó của vạn vật thiên nhiên. Đặc điểm của tụng ca là sự sang chảnh, sự thống thiết trong xúc cảm cũng như trong giải pháp biểu lộ. Tụng ca hướng đến những cảm hứng cao quý. Cho nên trong Nghệ thuật thơ ca D.N. Boileau đã xem tụng ca cùng với thảm kịch là những “ thể loại cao quý ”. P. Ronsard, Lomonosov, A. Pushkin thời trẻ, G. Byron, Maiacovsky đều để lại nhiều tụng ca nổi tiếng. Các bài thơ viết về quốc gia, dân tộc bản địa, về cuộc chiến đấu dũng mãnh nhân dân ta trong thơ ca sau cách mạng tháng Tám đều hoàn toàn có thể xem là những bài tụng ca .Trào phúng là một dạng đặc biệt quan trọng của trữ tình. Với một chất giọng trào lộng, châm biếm, trào phúng phê phán đả kích những cái xấu, cái ác, những thói hư tật xấu của con người và xã hội. Những bài thơ của Tú Mở trong tập Dòng nước ngược, hay một số ít bài thơ châm biếm của Tú Xương đều được xem là những bài thơ trào phúng .

Ngoài ra ở phương Tây người ta thường nhắc đến thể trữ tình khá phổ biến là ballade. Thoạt đầu đây là loại tác phẩm có cốt truyện phi thường, về sau biến thành một bài thơ một vần ba đoạn. So với nhiều thể
loại trữ tình khác, ballade là thể có nhiều yếu tố của tự sự, cho nên nhiều sách lí luận đã xếp nó vào loại tự sự – trữ tình. Tuy nhiên ở đây nói như Bielinsky trong ballade “cái chủ yếu không phải là sự kiện mà cảm giác do nó gợi ra, là suy nghó mà nó dẫn người đọc tới”. Do vậy ballade vẫn được xếp vào loại tác phẩm trữ tình.

Dựa vào nội dung thể loại hoàn toàn có thể chia thơ trữ tình ra những thể loại : trữ tình tâm tình, trữ tình cảnh sắc, trữ tình thế sự, trữ tình công dân. Trữ tình tâm tình là những bài thơ nghiêng về tâm tình, tình cảm con người trong những quan hệ riêng tư của đời sống tình cảm như tình yêu lứa đôi, tình cảm vợ chồng, cha mẹ con cháu, đồng đội, bè bạn Những bài ca dao viết về tình yêu dang dở, hay than thân, trách phận, những bài thơ tình là thuộc thể loại này .Trữ tình cảnh sắc là những bài thơ viết về vạn vật thiên nhiên, cảnh sắc làng quê, quốc gia, núi non, sông biển Ở đây trải qua quốc tế vạn vật thiên nhiên huyền diệu nhà thơ bộc bạch nỗi niềm tâm sự của mình trước con người và cuộc sống. Mỗi áng mâ trời, một lũy tre xanh, một cánh cò bay, một chiều thu, một sáng xuân đều đọng lại những trầm tư trữ tình của thi nhân .

Trữ tình thế sự là những bài thơ viết về thế thái, nhân tình. Đấy là những suy tư, chiêm nghiệm về những biến đổi, thăng trầm của thế sự. Những thời kì xã hội biến động thì xuất hiện loại trữ tình thế sự. Nhiều bài thơ của Nguyễn Trải, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Khuyến đầy những ưu tư về con người, về thời thế. Đó là những bài thơ trữ tình thế sự sâu sắc.

Trữ tình công dân là những bài thơ mà cảm hứng của nhà thơ thể hiện với tư cách là một công dân của quốc gia. Những bài thơ trữ tình công dân thường bắt nguồn từ những suy tư về Tổ quốc, là nỗi thiết tha về con người, đất đai Tổ quốc, là khát vọng thiết kế xây dựng quốc gia tự do, tươi đẹp. Trong những thời kì dân tộc bản địa chống xâm lược hay đứng trước những thử thách trọng đại thì thể trữ tình này tăng trưởng mạnh. Thơ ca Nước Ta từ xưa đến nay cảm hứng công dân trở thành nét chủ yếu và nỗi bật .Sự phân loại thơ trữ tình thành những loại thể như trên là rất tương đối. Trong thực tiễn không phải ranh giới của những thể loại không phải khi nào cũng rạch ròi như vậy. Trong trữ tình tâm tình cũng có trữ tình thế sự, trong trữ tình công dân cũng có suy nghó riêng tư hay xúc cảm về thế sự. Sự phân loại trên chỉ là một cách nhìn quan tâm nét ưu trội của kiểu trữ tình nào đó trong những tác phẩm đơn cử. Dựa vào đặc thù mô hình này để cảm thụ và nghiên cứu và phân tích tác phẩm đúng đắn hơn .Đánh giá SAO

[Tổng:

Trung bình: ]

Source: https://mindovermetal.org
Category: Wiki là gì