TCCTThS. PHẠM THÀNH CÔNG (Viện Kinh tế Việt Nam)
TÓM TẮT:
Marketing đóng vai trò quan trọng trong hoạt động bán lẻ, đặc biệt là khi sử dụng các công cụ điện tử và có sự kết nối internet. Bài viết đưa ra quan niệm và ứng dụng về marketing điện tử nhằm đánh giá hoạt động bán lẻ ở Việt Nam trong thời gian qua.
Từ khóa: Marketing điện tử; bán lẻ, ứng dụng, marketing online, internet.
1. Khái niệm về marketing điện tử
Có nhiều cách hiểu marketing điện tử, sau đây là 1 số ít định nghĩa nổi bật :
– Joel Reedy, Shauna Schullo, Kenneth Zimmerman ( 2000 ) ý niệm : Marketing điện tử gồm có toàn bộ những hoạt động giải trí để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu và mong ước của người mua trải qua mạng internet và những phương tiện đi lại điện tử .
– PR Smith và Dave Chaffey ( 2005 ) thì coi marketing điện tử là việc ứng dụng mạng internet và những phương tiện đi lại điện tử như máy tính cá thể, máy tính cầm tay … để triển khai hoạt động giải trí marketing nhằm mục đích đạt được những tiềm năng của tổ chức triển khai và duy trì quan hệ của người mua trải qua việc nâng cao hiểu biết về họ ( thông tin, hành vi, giá trị, mức độ trung thành với chủ … ), từ đó triển khai những hoạt động giải trí triển khai hướng tiềm năng và những dịch vụ qua mạng nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu nhu yếu người mua .
– Theo Philip Kotler ( 2007 ), marketing điện tử là quy trình lập kế hoạch, giá, phân phối và triển khai so với mẫu sản phẩm, dịch vụ và ý tưởng sáng tạo để cung ứng nhu yếu của tổ chức triển khai và cá thể – dựa trên những phương tiện đi lại điện tử và Internet .
– Strauss và Frost ( 2008 ) định nghĩa marketing điện tử là việc sử dụng công nghệ thông tin cho những hoạt động giải trí marketing và cũng là quy trình tạo lập, tiếp xúc, truyền tải, đổi khác những giá trị cho người mua, người tiêu dùng, đối tác chiến lược và cả xã hội .
Từ các quan niệm trên, có thể đưa ra khái niệm về marketing điện tử đó là việc sử dụng các công cụ điện tử được áp dụng trong hoạt động marketing, tức là bao gồm các hoạt động marketing trên internet và các phương tiện điện tử khác (email, facebook…).
Một số công cụ phổ cập dùng trong marketing điện tử là : Website marketing ; email marketing ; sàn thanh toán giao dịch ( B2B, B2C, C2C ) ; mạng xã hội ( youtube, facebook, … ) .
2. Ứng dụng marketing điện tử trong bán lẻ ở Việt Nam
– Xu hướng tiêu dùng trực tuyến
Theo khảo sát của Vietnam Report năm 2019 về hành vi người dùng, 3 nhóm loại sản phẩm mà người tiêu dùng thường sử dụng kênh trực tuyến để mua nhất chính là : Đặt chỗ du lịch, vé máy bay, khách sạn ( chiếm tỷ suất 54,4 % ) ; Quần áo, giày dép ( 41,2 % ) và Thiết bị vật dụng mái ấm gia đình ( 38,2 % ). ( Hình 1 )
Hình 1: Một số mặt hàng tiêu thụ trực tuyến phổ biến
Nguồn: Vietnam Report, Khảo sát doanh nghiệp ngành bán lẻ, tháng 9/2019
– Sử dụng hình thức website marketing
Trong phân khúc bán lẻ trực tuyến, năm 2019, lần lượt chứng kiến sự ra đi của Robins.vn (Central Group), Adayroi.com (Vingroup) và Lotte.vn (Lotte). Những trang thương mại điện tử này đều được đánh giá là kinh doanh không hiệu quả, trong đó dễ nhận thấy nhất là số lượt truy cập website.
Theo thống kê của website https://iprice.vn/insights/mapofecommerce/, đến năm 2019, những trang thương mại điện tử kinh doanh nhỏ như Shopee, Lazada, Tiki và Sendo luôn duy trì không thay đổi từ 20 – 40 triệu trong hơn 1 năm qua, trong khi Adayroi chưa từng chạm mốc 10 triệu lượt / tháng. Ngoài ra, Sendo là nền tảng duy nhất tăng trưởng lượt truy vấn website trong quý III, còn những sàn khác đều có sự sụt giảm nhất định. ( Hình 2 )
Hình 2: Lượng truy cập website của 5 sàn thương mại điện tử trong bán lẻ từ quý III/2018 đến quý III/2019
Nguồn : https://advertisingvietnam.com/2019/12/nhung-bien-dong-cua-nganh-ban-le-viet-nam-nam-2019/
– Sử dụng hình thức B2C
Ngành Bán lẻ Nước Ta đang được hưởng lợi từ sự ngày càng tăng của những tầng lớp trung lưu tăng trưởng nhanh nhất ở Khu vực Đông Nam Á. Tầng lớp trung lưu dự kiến sẽ đạt 33 triệu vào năm 2020, tăng từ 12 triệu vào năm 2012 [ 1 ]. Điều này thôi thúc việc tiêu tốn trên trực tuyến do thành phần trung lưu ở Nước Ta có khuynh hướng tăng, đồng thời, nó cũng chiếm hữu một lượng dân số tương đối trẻ, với 40 % dân số dưới độ tuổi 24 [ 2 ]. ( Hình 3 )
Hình 3: Bán lẻ trực tuyến theo hình thức B2C ở Việt Nam
Nguồn : Deloite ( 2019 ) Retail in Vietnam Navigating the digital retail landscape ( p11 ) ( năm 2020 f là dự báo )
Theo báo cáo giải trình Deloite ( 2019 ), những kênh B2C, Lazada và Tiki nổi lên như những nền tảng phổ cập nhất ( Hình 4 )
Hình 4: 5 sàn thương mại điện tử sử dụng hình thức B2C (%)
Nguồn : Deloite ( 2019 ) Retail in Vietnam Navigating the digital retail landscape ( p. 26 )
– Sử dụng mạng xã hội
Bên cạnh những hình thức ở trên, mạng xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động giải trí kinh doanh bán lẻ. Để giám sát hiệu suất cao tiếp thị quảng cáo trên mạng xã hội, sử dụng chỉ số YouNet Media Index ( YMI ) và sử dụng nền tảng lắng nghe mạng xã hội SocialHeat để theo dõi Thương hiệu, Chiến dịch, dựa trên những 4 chỉ số Brand Mention Score ( thông số của lượng tranh luận có nhắc đến Thương hiệu ), Sentiment Score ( thông số giữa tranh luận tích cực và xấu đi ), Buzz Score ( thông số của tổng lượng đàm đạo về tên thương hiệu ) và Audience Scale Score ( lượng tác động ảnh hưởng thực tiễn tạo nên luận bàn ) .
[ 3 ] Đến cuối năm 2019, có sự biến hóa lớn trong thứ hạng của những sàn thương mại điện tử khi người dùng đang dần bớt thú vị với những chương trình giảm giá và chuyển sang chăm sóc hơn về chất lượng của những đợt giảm giá này như Sendo : Tập trung tiếp thị cho dịp Black Friday cuối tháng thay vì ngày 11/11, Sendo triển khai chiến dịch “ Sendo Black Friday – Hoàn tiền 100 tỷ ” và giành được lượng luận bàn khổng lồ trong ngày 28/11. Hoạt động điển hình nổi bật như livestream / PR posts ; Viral clips “ Black Friday – Hoàn tiền trăm tỷ ”, bài PR và gameshow, minigame được Sendo linh động tiến hành ; Tiki : Tiếp tục chiến dịch Tiki đi cùng sao Việt là sự phối hợp cùng Hiền Hồ, Min, Bùi Anh Tuấn, Hoàng Tôn, … trong tháng 11. Bên cạnh đó, điển hình nổi bật trong tháng là gameshow “ Đông là thắng ”, những clip cover / viral dance từ micro influencers ( PATO Club, Miss Thy, Hậu Hoàng, … ). Minigame tích hợp với nhãn hàng đối tác chiến lược và post tương tác cũng được Tiki tiến hành. ( Bảng 1 )
Bảng 1. Thương hiệu ngành Bán lẻ trực tuyến:
Xếp hạng thương hiệu YMI ngành Bán lẻ
Nguồn : https://www.younetmedia.com/insights/bang-xep-hang-thuong-hieu-ymi-thang-11-2019.html
Ta nhìn nhận marketing điện tử so với ngành kinh doanh bán lẻ ở Nước Ta theo quy mô SWOT như sau : ( Bảng 2 )
Bảng 2. Mô hình SWOT marketing điện tử trong ngành Bán lẻ ở Việt Nam
Nguồn : Tổng hợp của tác giả .
TÀI LIỆU TRÍCH DẪN:
[1]“ASEAN Connected”. HSBC.
[2]“The World Factbook”. Central Intelligence Agency.
[3] YouNet Media Index: Bảng xếp hạng Thương hiệu Tháng 11/2019.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Vietnam Report (2019). Khảo sát doanh nghiệp ngành bán lẻ, tháng 9/2019.
- Deloite (2019). Retail in Vietnam Navigating the digital retail landscape.
- Strauss, J., Frost, R. and El-Ansary, A. (2008).E-marketing, 5thinternational edition. Harlow: Pearson Prentice Hall.
- Kotler.P (2007). Marketing managament, 11th edition. New York, USA: Prentice Hall.
5. PR Smith và Dave Chaffey ( 2005 ). Emarketing Excellence ( Emarketing Essentials ). Butterworth-Heinemann .
- Joel Reedy, Shauna Schullo, Kenneth Zimmerman (2000). Electronic Marketing: Integrating Electronic Resources into the Marketing Process. Orlando, Florida, U.S.A: Harcourt College Pub.
DISCUSSION ABOUT THE APPLICATION OF DIGITAL MARKETING IN RETAIL ACTIVITIES IN VIETNAM
Master. PHAM THANH CONG
Vietnam Institute of EconomicsABSTRACT:
Marketing plays an important role in retail, especially when retailers using digital and trực tuyến marketing tools. This article presents the concepts of digital marketing and its applications to evaluate the performance of Vietnam’s retailers .
Keywords: Digital marketing, retail, application, online marketing, the Internet.
[Tạp chí Công Thương – Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ,
Số 16, tháng 7 năm 2020]
Source: https://mindovermetal.org
Category: Ứng dụng hay
