Tinh thần lạc quan của Bác trong bài Tức cảnh Pác Bó

Phân tích, chứng minh tinh thần lạc quan của Bác trong bài Tức cảnh Pác Bó, niềm tin lạc quan, phong thái ung dung, tự tại của Hồ Chí Minh trong thực trạng khó khăn vất vả .

Đề bài: Em hãy phân tích tinh thần lạc quan, phong thái ung dung, tự tại của Hồ Chí Minh trong “Tức cảnh Pác Bó”.

tinh-than-lac-quan-cua-bac-trong-bai-tuc-canh-pac-bo-7

Ý chính cần tiến hành phân tích tinh thần lạc quan của Bác trong bài “Tức cảnh Pác Bó”

Học sinh nêu thực trạng sáng tác bài thơ để thấy người chiến sỹ sống và thao tác trong hang Pác Bó – trong một thực trạng rất là khó khăn vất vả, điều kiện kèm theo hoạt động và sinh hoạt khó khăn, thiếu thốn. Trong thực trạng đó, ý thức và ý chí của người chiến sỹ như thế nào ?

Bốn câu thơ của bài thơ tự nhiên, bình dị thể hiện một giọng điệu vui đùa, hóm hỉnh. Giọng điệu, từ ngữ, hình ảnh thơ và cách nói của Người toát lên một niềm vui thích, sảng khoái cao độ của nhân vật trữ tình.

HS phân tích để thấy giọng điệu thoải mái, hòa điệu nhịp nhàng với cuộc sống núi rừng của người chiến sĩ (câu thơ đầu), giọng điệu vui đùa, hóm hỉnh khi nói về lương thực của núi rừng: luôn sẵn sàng — những thực phẩm có sẵn của núi rừng (câu thơ thứ hai), giọng điệu mạnh mẽ (ba thanh trắc đi liền: dịch sử Đảng) khi nói về điều kiện làm việc thô sơ ở núi rừng: hàn đá chông chênh (câu thơ thứ ba).

Tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của người chiến sĩ cách mạng được thể hiện ở niềm vui, sự thích thú trong cuộc sống đầy gian khổ ở núi rừng: ngủ trong hang tối, ăn cháo bẹ rau măng, bàn làm việc là tảng đá chông chênh.

Người chiến sĩ ở đây cảm thấy: Cuộc đời cách mạng thật là sang. Sang ở đây là sang trọng, tức là người chiến sĩ không những cảm thấy dồi dào, giàu có về vật chất mà còn cảm thấy sự cao quý, đáng kính trọng. Đó là sự sang trọng, giàu có về mặt tinh thần của những cuộc đời làm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm lẽ sống, không hề bị những khó khăn, gian khổ làm cho khuất phục.

tinh-than-lac-quan-cua-bac-trong-bai-tuc-canh-pac-bo-5

Đó cũng là cái giàu sang của một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hòa với tự nhiên, thư thái với thiên nhiên. Đó là tinh thần lạc quan, tin tưởng ở sự nghiệp cách mạng gian khổ nhưng sẽ giành thắng lợi. Tinh thần bài thơ được kết tinh và tỏa sáng ở từ sang cuối bài thơ.

Hình tượng người chiến sỹ được khắc họa chân thực, sinh động với những khó khăn và thiếu thốn về vật chất nhưng lại phong phú về niềm tin ( bộc lộ trong giọng diệu vui đùa, ý thức lạc quan, phong thái ung dung ). Tầm vóc người chiến sỹ trở nên lớn lao, tư thế trở nên uy nghi trong cuộc sống cách mạng cao đẹp. Bài thơ làm điển hình nổi bật hình tượng, cốt cách cao quý của lãnh tụ Hồ Chí Minh vĩ đại .

Top 3 bài văn hay phân tích tinh thần lạc quan của Bác trong bài “Tức cảnh Pác Bó”

Bài mẫu số 1

Nhắc đến Bác Hồ là nhắc đến người chỉ huy thiên tài của Cách mạng Nước Ta, danh nhân văn hóa quốc tế. Nhưng nhắc đến Bác, còn là nhắc đến một lối sống thanh bạch, khiêm nhường, suốt đời chỉ chăm sóc đến sự nghiệp cách mạng của quốc gia. Điều đó được bộc lộ rất rõ qua bài thơ “ Tức cảnh Pác Bó ” :

“Sáng ra bờ suối tối vào hang
Cháo bẹ rau măng vẫn chuẩn bị sẵn sàng
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang”

Sau bao nhiêu năm dạt dẹo tìm đường cứu nước, quản trị Hồ Chí Minh bí hiểm về nước để trực tiếp chỉ huy cách mạng Nước Ta. Là một nhân vật lịch sử vẻ vang lỗi lạc của dân tộc bản địa, là nhà thơ, nhà danh nhân văn hóa. Cuộc đời thơ ca của Bác luôn song hành với cuộc sống chính trị.

Trong những năm gian nan ở cuộc kháng chiến trống Pháp, thao tác trong thực trạng rất là thiếu thốn, ở hang Pác Pó, bàn thao tác chông chênh bên suối Lê – Nin. Bác đã viết những bài thơ ngấm vào máu thịt của dân cư Nước Ta.

Bài thơ Tức cảnh Pác Pó đã miêu tả được phong thái ung dung, ý thức lạc quan yêu đời, “ thú lâm tuyền ” khoáng đạt, tươi đẹp của Bác .Bài thơ đã sát cánh cùng thời hạn, vượt qua hành trình dài hơn 70 mùa xuân. Giờ đây bài thơ như một chứng tích lịch sử vẻ vang của cách mạng Nước Ta.

tinh-than-lac-quan-cua-bac-trong-bai-tuc-canh-pac-bo-4

Qua đó, còn cho tất cả chúng ta thấy phong thái ung dung tự tại, niềm tin lạc quan cách mạng của người chiến sỹ cộng sản vĩ đại Hồ Chí Minh về những năm tháng hoạt động giải trí bí hiểm, đầy gian nan vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa.

Trong ba câu đầu của bài thơ, Bác nhắc đến điều kiện kèm theo ở – ăn – thao tác của mình, ở và ăn là hai nhu yếu tất yếu của con người. Và riêng với Hồ Chí Minh, khi nói đến đời sống hoạt động và sinh hoạt của mình, Người luôn đề cập thêm yếu tố việc làm. Ấy bởi Bác là người luôn luôn thao tác, suốt đời thao tác, suốt đời lo cho dân, cho nước.

Với Hồ Chí Minh, thao tác như một nhu yếu tất yếu, một bản năng. Điều đó cho thấy tấm lòng dành cho dân, cho nước của Bác vĩ đại nhường nào !Nơi thâm sơn cùng cốc ấy, Người ở – ăn – thao tác như thế nào ? “ Sáng ra bờ suối tối vào hang ”, câu thơ cho biết khoảng trống sống của Bác là khoảng trống núi rừng hoang sơ, dân dã : suối, hang.

Không phải là tòa biệt thự nghỉ dưỡng đồ sộ, không phải là giường ấm, đệm êm dù Bác đang là một yếu nhân của cuộc cách mạng giải phóng dân tộc bản địa. Trong thực trạng khắc nghiệt, gian lao của quốc gia, Người chuẩn bị sẵn sàng sẻ chia thiếu thốn. Câu thơ có sự đối xứng uyển chuyển : “ sáng ” – “ tối ”, “ suối ” – “ hang ”, “ ra ” – “ vào ”.

Không gian và thời hạn khép lại câu thơ đầy bóng tối : “ tối ”, “ vào ”, “ hang ”. Điều đó đã nhấn mạnh vấn đề những gian nan trong điều kiện kèm theo ở của Bác. Chẳng nhừng vậy, điều kiện kèm theo nhà hàng của Bác cũng rất hạn chế : “ Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng chuẩn bị ”. “ Cháo bẹ ” là cháo ngô, loại thức ăn đạm bạc thường ngày của đồng bào dân tộc bản địa Việt Bắc. “ Rau măng ” cũng vậy. Nhà thơ Phạm Tiến Duật từng viết “ Hết rau rồi em có lấy măng không ? ”, nghĩa là măng còn đạm bạc hơn cả rau rừng ( vốn đã bị coi là đạm bạc rồi ! ).

Nhưng dẫu thiếu thôn, gian nan đến vậy, Người “ vẫn chuẩn bị sẵn sàng ” cho việc làm cách mạng, ship hàng cho quyền lợi của nước, của dân .Và điều kiện kèm theo thao tác của Người cũng không tránh khỏi những thiếu thốn “ bàn đá chông chênh dịch sử Đảng ”. Từ “ chông chênh ” là từ láy chỉ tư thế không vững chãi, ở vị trí bấp bênh. Hình ảnh “ bàn đá chông chênh ” vừa gợi sự gian nan của điều kiện kèm theo thao tác vừa gợi tình thế nguy hiểm của sự nghiệp cách mạng nước nhà.

Hình ảnh Bác Hồ đăm chiêu thao tác bên một ” bàn đá chông chênh ” gợi bao niềm cảm động trong lòng fan hâm mộ. Nhưng Bác không để cảm hứng bài thơ xuôi theo xúc cảm ủy mị, yếu ớt của sự thiếu thốn, gian nan. Câu thơ hợp của bài tứ tuyệt thật độc lạ :“ Cuộc đời cách mạng thật là sang ! ”“ Cuộc đời cách mạng ” chính là đời sống với cái ở, cái ăn và sự thao tác như ba câu thơ trên.

Bác dùng từ “ thật là ” mượn của khẩu ngữ rất tự nhiên, nó biểu lộ sự cảm thán của người viết. Và chữ kết lại bài thơ thật giật mình : “ thật là sang ! ”. Chữ “ sang ” mang ý nghĩa là sang chảnh, rất đầy đủ. Chữ “ sang ” làm bật lên tiếng cười vui tươi, niềm lạc quan trước đời sống gian nan, thiếu thốn.

Chính niềm tin ấy đã trở thành động lực để Bác cùng những người chiến sỹ vượt qua sự ngặt nghèo của đời sống và tình thế cách mạng để thao tác và chiến đấu. Chỉ một chữ mà khắc họa chân dung ý thức của một con người. Chữ “ sang ” xứng danh là “ nhãn tự ” của bài thơ tứ tuyệt “ Tức cảnh Pác Bó ” .

Tức cảnh Pác Bó” của Hồ Chí Minh thể hiện tinh thần lạc quan của Bác Hồ trong những năm tháng khó khăn của đời sống cách mạng. Dù những điều kiện sinh hoạt vô cùng hạn chế song bằng tinh thần làm việc hăng say và niềm tin vào sự nghiệp cách mạng của dân lộc, Bác vẫn lạc quan mỉm cười để lấy đó làm động lực hoạt đông. Bài thơ sử dụng một thể thơ cổ (thất ngôn tứ tuyệt) song ngôn ngữ rất giản dị, gần gũi, thậm chí có cả khẩu ngữ. Điều đó thể hiện tinh thần dân tộc trong ngòi bút thơ ca Hồ Chí Minh. Bài thơ cũng rất tinh tế trong việc lựa chọn trật tự từ, sử dụng từ ngữ… điều đó góp phần không nhỏ trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm.

Cùng với “Vọng nguyệt”, “Nguyên tiêu”, “Cảnh khuya”…,“Tức cảnh Pác Bó” xứng đáng là một trong những bức chân dung tinh thần xinh xắn của con người vĩ đại Hồ Chí Minh.

Bài mẫu số 2

Một con người dù “bị trói chân tay” vẫn cảm nhận được “chim ca rộn núi, hương bay ngát rừng” chắc chắn phải có tâm hồn nhạy cảm và phong phú trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Chỉ có điều, ở bài thơ Tức cảnh Pác Bó, yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng đã được Bác đặt cao hơn mà thôi.

Câu thơ thứ nhất có một số ít người muốn sửa lại thành “ Tối ra bờ suối, sáng vào hang ”. Họ cho rằng viết như thế mới tương thích với tình hình bí hiểm của cách mạng lúc bấy giờ. Nghệ thuật là sự phản ánh hiện thực qua lăng kính chủ quan của người nghệ sĩ. Thơ ca yên cầu phải bắt rễ sâu vào đời sống tuy nhiên không có nghĩa là sao chép lại y nguyên thực tiễn ấy.

Nếu hòn đảo lại vị trí của hai từ chỉ thời hạn, câu thơ sẽ chỉ dừng lại ở mức độ làm tư liệu lịch sử vẻ vang. Chính cái hành vi “ tối vào hang ”, “ sáng ra bờ suối ” mới bộc lộ được đặc trưng luôn hướng ra ánh sáng, sự sống, tương lai của hình tượng thơ Bác. Đó chẳng phải là niềm tin, là ý thức lạc quan cách mạng hay sao ?Nếu câu thơ đầu có đặc thù nêu vấn đề một cách khái quát thì câu thứ hai lại đi vào chi tiết cụ thể đơn cử : “ Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng chuẩn bị ”.

tinh-than-lac-quan-cua-bac-trong-bai-tuc-canh-pac-bo-8

Hình ảnh thơ cứ gợi ta nhớ về đời sống đạm bạc mà thanh cao của Bạch Vân cư sĩ thuở xưa : ” Thu ăn măng trúc, đông ăn giá / Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao “. Ở những câu thơ mở màn của Tức cảnh Pác Bó, Hồ Chí Minh đã miêu tả một cách tự nhiên đời sống của mình ở hang Pác Bó. Sự thiếu thốn đó là lẽ thường và cũng là một thực sự ở nơi núi rừng. Giữa khung cảnh trời đất có núi non, suối nguồn, bàn thạch, người xưa thường uống rượu, múa vài ba đường kiếm hay san thi, định kinh còn Hồ Chí Minh thì “ dịch sử Đảng ” – việc làm quan trọng có ảnh hưởng tác động quyết định hành động so với trào lưu cách mạng nước ta.

Thực chất việc “ dịch ” của Bác là tìm tòi, phát minh sáng tạo để tìm ra con đường riêng cho cách mạng Nước Ta và nối kết cách mạng Nước Ta với cách mạng quốc tế. Và vì vậy, tuy đời sống vật chất đầy khó khăn vất vả, thiếu thốn nhưng với Người : “ Cuộc đời cách mạng thật là sang ”. Câu thơ ngụ một nét cười hóm hỉnh đầy lạc quan của người chiến sỹ cách mạng .

 Tức cảnh Pác Bó là bài thơ giản dị pha lẫn giọng vui đùa, hóm hỉnh. Qua bài thơ, ta thấy được tư thế ung dung của Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh cuộc sống cách mạng nhiều khó khăn gian khổ. Mặt khác, bài thơ cũng cho thấy sự gắn bó sâu sắc giữa tâm hồn nhà thơ với thiên nhiên, quê hương, đất nước.

Bài tham khảo 3

Sau bao nhiêu năm bôn ba tìm đường cứu nước, chủ tịch Hồ Chí Minh bí mật về nước để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Là một nhân vật lịch sử lỗi lạc của dân tộc, là nhà thơ, nhà danh nhân văn hóa. Cuộc đời thơ ca của Bác luôn song hành với cuộc đời chính trị.

Trong những năm gian khổ ở cuộc kháng chiến chống Pháp, làm việc trong hoàn cảnh hết sức thiếu thốn, ở hang Pác Pó, bàn làm việc chông chênh bên suối Lê – Nin. Bác đã viết những bài thơ ngấm vào máu thịt của người dân Việt Nam. Bài thơ Tức cảnh Pác Pó đã diễn tả được phong thái ung dung, tinh thần lạc quan yêu đời, “thú lâm tuyền” khoáng đạt, tươi sáng của Bác.

tinh-than-lac-quan-cua-bac-trong-bai-tuc-canh-pac-bo-6

Bài thơ đã sát cánh cùng thời hạn, vượt qua hành trình dài hơn 70 mùa xuân. Giờ đây bài thơ như một chứng tích lịch sử vẻ vang của cách mạng Nước Ta. Qua đó, còn cho tất cả chúng ta thấy phong thái ung dung tự tại, niềm tin lạc quan cách mạng của người chiến sỹ cộng sản vĩ đại Hồ Chí Minh về những năm tháng hoạt động giải trí bí hiểm, đầy khó khăn vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa.

Trong đời sống đầy gian nan ấy, ý thức là một thứ vô cùng quan trọng. Thú lâm tuyền là cách chơi vui thú, thanh nhã của Bác trong rừng xanh núi đỏ, lâm tuyền là rừng núi và khe suối nước chảy, nụ cười của Bác là yêu vạn vật thiên nhiên, yêu rừng Pác Bó, cỏ cây hoa lá chim muông và cả cái tiếng nước róc rách dưới khe cũng nên thơ hữu tình trong thơ tức cảnh của Người .

“Sáng ra bờ suối, tối vào hang
Cháo bẹ, rau măng vẫn chuẩn bị sẵn sàng”

Ngay ở những câu thơ đầu Bác đã mở ra trước mắt người đọc một nếp sống hoạt động và sinh hoạt rất đều đặn, uyển chuyển nhưng một đặc thù là toàn bộ đều gắn liền với vạn vật thiên nhiên. Chúng ta đã thấy được một bức tranh vạn vật thiên nhiên sinh động đời sống thường ngày của Bác ở nơi núi rừng thiếu thốn trăm bề, Bác chỉ ăn những thứ sẵn có của núi rừng : cháo bẹ, rau măng.

Dù khó khăn vất vả là vậy nhưng Bác vẫn luôn hài lòng, đồng ý, sẵn sàng chuẩn bị vượt lên khó khăn vất vả trắc trở. Khó khăn khó khăn tới đâu cũng không khi nào hoàn toàn có thể làm nhụt đi ý thức ý trí của Bác cũng như của cả dân tộc bản địa ta.

Những vần thơ mộc mạc, nhẹ nhàng ấy, luôn nằm trong những vần thơ của Bác. Bác cho tất cả chúng ta thấy vẻ đẹp của người chiến sỹ cách mạng. Bên bờ suối Lê-nin nước chảy róc rách, cạnh đó là chiếc bàn đá và quyển sách, hình ảnh Bác Hồ hiện lên như một yếu tố quan trọng đưa bức tranh vạn vật thiên nhiên tươi đẹp ấy từ tĩnh sang động. ” Thú lâm tuyền ” của Bác được bộc lộ rõ nhất ở câu này.

Dù thực trạng ở thực tại có khó khăn vất vả trắc trở nhưng có vẻ như không hề cản được việc lớn của Bác, từ đó ta càng thấy rõ hơn niềm tin lạc quan, phong thái ung dung, tình yêu vạn vật thiên nhiên luôn tiềm tàng trong con người của Bác .Câu thơ cuối như một lời tự nhận xét của Bác về cuộc sống cách mạng của mình. Câu thơ gợi cho người đọc nhiều tâm lý.

Làm cách mạng có khó khăn, khổ cực nhưng so với Bác nó lại thật là sang. Sang của Bác ở đây không nói về vật chất chỗ ăn chỗ ở, thao tác mà cái Bác muốn nói đến là sang về mặt ý thức. Được hoạt động giải trí cách mạng để cứu nước là niềm vui lớn với Bác, niềm vui không hề mua được. Những niềm tin ấy có được, là nhờ lòng yêu nước thương dân nồng nàn của Bác, mong mỏi đời sống yên bình, ấm no niềm hạnh phúc cho con dân cả nước.

Bài thơ với cách viết hóm hỉnh, nghệ thuật đối từ bài thơ Tức cảnh Pác Pó đã cho chúng ta thấy được thú lâm tuyền của Bác thật khoáng đạt, đó là tinh thần lạc quan, tình yêu nước sâu nặng và sự căm thù

Với những gợi ý trên, Mindovermetal hy vọng các em sẽ nắm được cách làm cho bài văn phân tích tinh thần lạc quan của Bác trong bài Tức cảnh Pác Bó. Ngoài ra, để xem thêm nhiều dạng bài về tác phẩm Tức cảnh Pác Bó, các em hãy truy cập thường xuyên để cập nhật những bài văn mẫu 8 hay nhất nhé.

Chúc những em luôn học tốt và đạt hiệu quả cao !

5/5 - (2 votes)

Bài viết liên quan

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments