Một số khái niệm trong Nghiên cứu khoa học

KHOA HC

Hệ thống tri thức về tự nhiên, xã hội và tư duy, được tích luỹ trong quy trình nhận thức trên cơ sở thực tiễn, được bộc lộ bằng những khái niệm, phán đoán, học thuyết. Nhiệm vụ của KH là phát hiện ra thực chất, tính quy luật của những hiện tượng kỳ lạ, sự vật, quy trình, từ đó mà dự báo về sự hoạt động, tăng trưởng của chúng, xu thế cho hoạt động giải trí của con người. KH giúp cho con người ngày càng có năng lực chinh phục tự nhiên và xã hội. KH vừa là một hình thái ý thức xã hội vừa là một dạng hoạt động giải trí, một công cụ nhận thức [ 1 ] .
Tri thức khoa học hoàn toàn có thể phân thành :

1. Tri thức kinh nghiệm: các tri thức tích lũy qua quá trình tồn tại của con người, qua các nghiên cứu thực nghiệm đi trước. Từ các quan sát thực tế tổng quát hóa (quy nạp) thành các lý thuyết khoa học.

2. Tri thức lí luận: tri thức tích lũy được từ quá trình phân tích, tổng hợp các lý thuyết có sẵn và kiểm định thông qua quan sát thực tế (suy diễn).

NGHIÊN CU KHOA HC

Theo Từ điển bách khoa toàn thư Nước Ta : Nghiên cứu khoa học là quy trình hoạt động giải trí nhằm mục đích thu nhận tri thức khoa học. NCKH có hai mức độ : kinh nghiệm tay nghề và lí luận, luôn tác động ảnh hưởng qua lại với nhau .
Theo Babbie ( 1986 ) : Nghiên cứu khoa học là phương pháp con người khám phá những hiện tượng kỳ lạ khoa học một cách có mạng lưới hệ thống .
NCKH có cấu trúc phức tạp, gồm nhiều yếu tố : thiết kế xây dựng những trách nhiệm nhận thức ; nghiên cứu những chiêu thức và tri thức đã có trong nghành đang nghiên cứu ; đưa ra và nghiên cứu và phân tích lí thuyết những giả thuyết ; nghiên cứu và phân tích và khái quát hoá những hiệu quả đã nhận thức được ; kiểm tra những giả thuyết có được trên cơ sở tổng hợp hàng loạt những sự kiện ; kiến thiết xây dựng những lí thuyết và hình thành những quy luật ; nghiên cứu những dự báo khoa học, vv [ 1 ] .
Sự tăng trưởng của mạng lưới hệ thống NCKH phụ thuộc vào vào nhu yếu của xã hội. Trong điều kiện kèm theo thời nay, có sự gắn bó ngặt nghèo giữa nghiên cứu cơ bản ( nghiên cứu hàn lâm ) và nghiên cứu ứng dụng, nghiên cứu theo từng ngành và nghiên cứu liên ngành. Nghiên cứu liên ngành nhằm mục đích xử lý những yếu tố lớn, phức tạp .

+ Nghiên cứu hàn lâm: nghiên cứu nhằm trả lời các câu hỏi về bản chất lý thuyết, hay nói cách khác là xây dựng và kiểm định các lý thuyết khoa học. Các lý thuyết khoa học này đóng góp vào kho tàng tri thức khoa học để giải thích và dự báo các hiện tượng khoa học (Kerlinger 1986, dẫn theo[2]). Lý thuyết khoa học ở đây có thể là một lý thuyết mới (chưa có trước đó) hoặc là một cách mới,…

Ví dụ : Mô hình giám sát sức tải cho những khu du lịch sinh thái xanh .

+ Nghiên cứu ứng dụng: nghiên cứu nhằm áp dụng các thành tựu khoa học (lý thuyết khoa học) vào các lĩnh vực cụ thể trong cuộc sống.

Ví dụ : Áp dụng quy mô của Cifuentes và Ceballos-Lascurain thống kê giám sát sức tải những khu du lịch sinh thái xanh tại Nước Ta .

 KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

Theo Luật Khoa học và Công nghệ Nước Ta năm 2000, khoa học được hiểu là “ mạng lưới hệ thống tri thức về những hiện tượng kỳ lạ, sự vật, quy luật của tự nhiên, xã hội và tư duy ” và công nghệ tiên tiến được hiểu là “ tập hợp những chiêu thức, quá trình, kiến thức và kỹ năng, tuyệt kỹ, công cụ, phương tiện đi lại dùng để đổi khác những nguồn lực thành loại sản phẩm ” .
Khoa học nhằm mục đích tìm ra thực chất, quy luật của sự vật, hiện tượng kỳ lạ, lý giải quốc tế làm thỏa mãn nhu cầu nhu yếu nhận thức của con người còn hoạt động giải trí công nghệ tiên tiến nhằm mục đích biến tri thức khoa học thành những quá trình, giải pháp kỹ thuật và loại sản phẩm trải qua những nguồn lực : kỹ thuật ( Technoware ), thông tin ( Infoware ), tổ chức triển khai ( Orgaware ) và con người ( Humanware ). [ 3 ]

Đ TÀI

Theo Bách khoa toàn thư Nước Ta : Đề tài là đối tượng người tiêu dùng để miêu tả, biểu lộ, nghiên cứu, chuyện trò, vv .
Trong văn học, thẩm mỹ và nghệ thuật, đề tài là những hiện tượng kỳ lạ xã hội được nhà văn, người nghệ sĩ khai thác một cách đồng điệu theo dự tính tư tưởng – nghệ thuật và thẩm mỹ của mình. Trong khoa học, việc chọn đề tài có một tầm quan trọng đặc biệt quan trọng. Đề tài phải phân phối nhu yếu của khoa học, của thời đại, ship hàng sản xuất và đời sống con người, phải thiết thực và có ý nghĩa so với thực tiễn đời sống .

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Trong nghiên cứu khoa học, khái niệm đề tài (NCKH) được hiểu là: một hình thức tổ chức nghiên cứu khoa học do một người hoặc một nhóm người thực hiện.

Một cách nhìn khác đơn cử hơn : NCKH là một trách nhiệm khoa học và công nghệ tiên tiến nhằm mục đích phát hiện quy luật, diễn đạt, lý giải nguyên do hoặc phát minh sáng tạo nguyên tắc, những giải pháp được biểu lộ dưới những hình thức : đề tài nghiên cứu miêu tả, đề tài nghiên cứu nghiên cứu và phân tích, đề tài tiến hành thực nghiệm hoặc phối hợp cả nghiên cứu miêu tả, nghiên cứu nghiên cứu và phân tích và tiến hành thực nghiệm .

Một số hình thức tổ chức nghiên cứu khác không hoàn toàn mang tính chất nghiên cứu khoa hoc, chẳng hạn như: Chương trình, dự án, đề án. Sự khác biệt giữa các hình thức NCKH này như sau:
+ Đề tài: được thực hiện để trả lời những câu hỏi mang tính học thuật, có thể chưa để ý đến việc ứng dụng trong hoạt động thực tế.
+ Dự án: được thực hiện nhằm vào mục đích ứng dụng, có xác định cụ thể hiệu quả về kinh tế và xã hội. Dự án có tính ứng dụng cao, có ràng buộc thời gian và nguồn lực.
+ Đề án: là loại văn kiện, được xây dựng để trình cấp quản lý cao hơn, hoặc gởi cho một cơ quan tài trợ để xin thực hiện một công việc nào đó như: thành lập một tổ chức; tài trợ cho một hoạt động xã hội, … Sau khi đề án được phê chuẩn, sẽ hình thành những dự án, chương trình, đề tài theo yêu cầu của đề án.
+ Chương trình: là một nhóm đề tài hoặc dự án được tập hợp theo một mục đích xác định. Giữa chúng có tính độc lập tương đối cao. Tiến độ thực hiện đề tài, dự án trong chương trình không nhất thiết phải giống nhau, nhưng nội dung của chương trình thì phải đồng bộ.

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Có thể hiểu Sáng kiến kinh nghiệm tay nghề là kinh nghiệm tay nghề trong thực tiễn đã thành công xuất sắc về cách thực thi của một người hay một nhóm người trong việc làm nhằm mục đích cải tổ hiệu suất cao việc làm. Sáng kiến kinh nghiệm tay nghề hoàn toàn có thể chỉ đơn thuần là nâng cấp cải tiến tiến trình thao tác ở một vài bước nào đó nhằm mục đích tăng hiệu suất cao việc làm hay ứng dụng một ứng dụng nào đó trong việc làm nhằm mục đích cải tổ hiệu suất cao .
Sáng kiến kinh nghiệm tay nghề hầu hết dựa trên kinh nghiệm tay nghề cá thể trong khi đó Nghiên cứu khoa học phải dựa vào những triết lý khoa học đã có và trong thực tiễn khách quan. [ 4 ]

Tài liệu tham khảo:

[ 1 ] Viện hàn lâm khoa học xã hội Nước Ta, Bách khoa toàn thư Nước Ta, tại http://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn
[ 2 ] Nguyễn Đình Thọ, 2011, Phương pháp nghiên cứu khoa học trong kinh doanh thương mại – Thiết kế và thực thi, NXB Lao Động
[ 3 ] Lê Trung Thắng, 2012, So sánh khác nhau giữa khoa học và công nghệ tiên tiến, tại http://hocvienquany.vn/Default.aspx?MaTin=1354 ngày đăng 16/9/2012, truy vấn 12/4/2013 .
[ 4 ] Nguyễn Huy Kỷ, 2007, Một cách hiểu về Sáng kiến kinh nghiệm tay nghề và Nghiên cứu khoa học tại http://hanoi.edu.vn/newsdetail.asp?NewsId=3724&CatId=102

Chia sẻ:

Thích bài này:

Thích

Đang tải …

5/5 - (1 vote)

Bài viết liên quan

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments