Lý thuyết Vật Lí 7 Bài 3 : Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng hay, chi tiết

Lý thuyết Vật Lí 7 Bài 3 : Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng hay, chi tiết

Bài giảng: Bài 3: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng – Cô Phạm Thị Hằng (Giáo viên VietJack)

I. TÓM TẮT LÍ THUYẾT

1. Bóng tối và bóng nửa tối

    a) Bóng tối

Vùng nằm ở phía sau vật cản, không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới gọi là bóng tối .
Đặt một đèn pin trước một màn chắn ( E ), trong khoảng chừng từ đèn đến màn chắn đặt một miếng bìa ( MKIN ). Vùng không nhận được ánh sáng là M’K ’ I’N ’ .

Quảng cáo

    b) Bóng nửa tối

Vùng nằm ở phía sau vật cản, chỉ nhận được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới gọi là bóng nửa tối .

2. Hiện tượng nhật thực và nguyệt thực

Mặt Trăng quay xung quanh Trái Đất, Mặt Trời chiếu sáng Mặt Trăng và Trái Đất cho nên vì thế sẽ có những lúc Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời cùng nằm trên một đường thẳng .

    a) Hiện tượng nhật thực

    Khi Mặt Trăng nằm giữa Mặt Trời và Trái Đất thì một phần ánh sáng từ Mặt Trời chiếu đến Trái Đất sẽ bị Mặt Trăng che khuất. Khi đó trên Trái Đất sẽ xuất hiện bóng tối và bóng nửa tối. Ta nói khi đó xảy ra hiện tượng nhật thực.

    Nếu ta đứng ở chỗ bóng tối thì sẽ không nhìn thấy Mặt Trời, ta nói ở đó có hiện tượng nhật thực toàn phần. Nếu ta đứng ở chỗ bóng nửa tối thì sẽ nhìn thấy một phần Mặt Trời, ta nói ở đó có hiện tượng nhật thực một phần.

Quảng cáo

    b) Hiện tượng nguyệt thực

Khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trăng và Mặt Trời, Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất, nó không nhận được ánh sáng từ Mặt Trời chiếu đến nên ta không hề nhìn thấy Mặt Trăng. Ta nói khi đó xảy ra hiện tượng kỳ lạ nguyệt thực .


+ Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất .
+ Nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất. Lúc này Mặt Trăng chỉ giảm độ sáng đi một chút ít .
+ Nguyệt thực một phần xảy ra khi Mặt Trăng chỉ có một phần ở vùng bóng tối của Trái Đất. Mặt Trăng bị che khuất một phần và thuận tiện quan sát được bằng mắt thường .

III. PHƯƠNG PHÁP GIẢI

1. Giải thích tại sao có hiện tượng bóng tối và bóng nửa tối

Quảng cáo

– Căn cứ vào định luật truyền thẳng của ánh sáng .
– Khi chỉ có bóng tối Open, tức là khi đó nguồn sáng là hẹp .
– Khi có cả bóng tối và bóng nửa tối Open, tức là khi đó nguồn sáng là rộng .

2. Cách vẽ bóng tối và bóng nửa tối

– Vẽ những tia sáng xuất phát từ 1 điểm ( nguồn sáng hẹp ) đến mép ngoài của vật cản. Các tia sáng đó chia màn chắn ra hai miền riêng không liên quan gì đến nhau. Miền trong là miền không hề có một tia sáng nào đi tới ( tức không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng ), đó chính là bóng tối. Miền ngoài nhận được hàng loạt ánh sáng chiếu đến nên sáng thông thường .

– Vẽ những tia sáng xuất phát từ những điểm ngoài cùng của nguồn sáng rộng đến mép ngoài của vật cản. Các tia sáng đó chia màn chắn ra ba miền riêng không liên quan gì đến nhau. Miền trong là miền không hề có một tia sáng nào đi tới, đó chính là bóng tối. Miền giữa chỉ nhận được một số ít tia sáng ( tức chỉ nhận được một phần ánh sáng chiếu tới ), đó chính là bóng nửa tối. Miền ngoài sáng thông thường .

3. Giải thích tại sao có hiện tượng nhật thực và nguyệt thực

Dựa vào những điều sau đây để lý giải :
– Định luật truyền thẳng của ánh sáng .
– Chỉ có Mặt Trời là nguồn sáng còn Trái Đất và Mặt Trăng là hai vật được chiếu sáng .
– Mặt Trăng luôn hoạt động quay quanh Trái Đất nên sẽ có những lúc Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất thẳng hàng tức sẽ có Trái Đất và Mặt Trăng che khuất lẫn nhau .
+ Khi Mặt Trăng nằm giữa, tức Mặt Trăng che không cho ánh sáng Mặt Trời chiếu đến Trái Đất thì xảy ra hiện tượng kỳ lạ nhật thực ( hiện tượng kỳ lạ nhật thực xảy ra vào ban ngày ) .
+ Khi Trái Đất nằm giữa, tức Trái Đất che không cho ánh sáng Mặt Trời chiếu đến Mặt Trăng thì xảy ra hiện tượng kỳ lạ nguyệt thực ( hiện tượng kỳ lạ nguyệt thực xảy ra vào đêm hôm ) .
Xem thêm những bài Lý thuyết và Bài tập trắc nghiệm Vật Lí lớp 7 có đáp án và giải thuật cụ thể khác :
Xem thêm những loạt bài Để học tốt môn Vật Lí 7 hay khác :

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 7 tại khoahoc.vietjack.com

Đã có app VietJack trên điện thoại thông minh, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k9: fb.com/groups/hoctap2k9/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :

Loạt bài Lý thuyết – Bài tập Vật Lý 7 có đáp án của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung chương trình Vật Lý lớp 7.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Source: https://mindovermetal.org
Category: Ứng dụng hay