Các quy luật của cảm giác – https://mindovermetal.org

Liên quan: Cảm giác là gì? Đặc điểm, bản chất, vai trò

Quy luật ngưỡng cảm giác

Không phải mọi kích thích đều hoàn toàn có thể gây ra được cảm giác. Một đốm sáng nhỏ ở quá xa thì không hề trông thấy được hay một âm thanh nhỏ phát ra từ xa cũng không hề nghe thấy. Một kích thích chỉ hoàn toàn có thể gây ra được cảm giác khi cường độ của nó đạt tới một số lượng giới hạn nhất định. Giới hạn của cường độ kích thích mà ở đó kích thích gây ra được cảm giác gọi là ngưỡng cảm giác .

Có hai loại ngưỡng cảm giác: ngưỡng cảm giác phía dưới và ngưỡng cảm giác phía trên.

Ngưỡng cảm giác phía dưới là cường độ tối thiểu cần để gây ra được một cảm giác. Ngưỡng cảm giác phía trên là cường độ tối đa mà ở đó còn gây ra được cảm giác .

Ví dụ, ngưỡng phía dưới của thị giác ở người là sóng ánh sáng có bước sóng 390µm, còn ngưỡng phía trên là 780µm. Ngoài hai giới hạn trên là những tia cực tím (tử ngoại) và cực đỏ (hồng ngoại) mà mắt người không nhìn thấy được.

Cường độ kích thích nằm giữa ngưỡng trên và ngưỡng dưới gọi là vùng cảm giác được. Bên cạnh các ngưỡng trên còn có ngưỡng sai biệt.

Ngưỡng sai biệt là mức đô khác biệt tối thiểu về cường độ hoặc tính chất của hai kích thích để có thể phân biệt sự khác nhau giữa chúng

Các cơ quan cảm giác khác nhau có ngưỡng riêng của mình ở những cá thể khác nhau ngưỡng cảm giác cũng không giống nhau. Nó chịu ảnh hưởng tác động của những điều kiện kèm theo giáo dục và rèn luyện .Hiện nay những nhà khoa học còn đưa ra thuyết phát hiện tín hiệu. Thuyết này cho rằng tính nhạy cảm của cảm giác không riêng gì Phụ thuộc vào cường độ của kích thích và năng lực đáp lại của cơ quan cảm giác mà còn phụ thuộc vào vào sự đổi khác của những tác nhân thực trạng và tâm lí. Các tác nhân tâm lí ở đây chính là kì vọng, kinh nghiệm tay nghề và động cơ của con người trong trường hợp cảm giác đơn cử đó. Ví dụ, khi con người đang ở trạng thái sẵn sàng chuẩn bị để đảm nhiệm thông tin thì tính nhạy cảm của nó cao hơn so với lúc thông thường .

Quy luật thích ứng của cảm giác

Thích ứng là năng lực biến hóa độ nhạy cảm của cảm giác cho tương thích với sự đổi khác của cường độ kích thích, khi cường đô kích thích tăng thì độ nhạy cảm giảm và khi cường độ kích thích giảm thì độ nhạy cảm tăng lên .

Ví dụ: từ chỗ sáng bước vào chỗ tối (cường độ kích thích của ánh sáng giảm), nhờ có hiện tượng tăng độ nhạy cảm của thị giác, nên mặc dù lúc đầu ta không thấy gì nhưng dần dần thì thấy rõ (thích ứng). Ngược lại, từ chỗ tối bước ra chỗ sáng (cường độ kích thích của ánh sáng tăng), nhờ có hiện tượng giảm độ nhạy cảm của thị giác, nên mặc dù lúc đầu ta bị “lóa mắt” không nhìn rõ, nhưng sau một lúc thì thấy rõ “thích ứng”.

Cảm giác của con người có thể thích ứng với các thay đổi môi trường như thích ứng với nhiệt độ của nước nóng, buồng tối. Đồng thời cảm giác của con người còn thích ứng với các kích thích kéo dài mà không thay đổi cường độ hoặc một tính chất nào đó. Trong trường hợp này ta sẽ ngừng nhận thấy kích thích đến khi kích thích đó có sự thay đổi.

Sự thích ứng cảm giác giúp con người thích nghi với những điều kiện kèm theo thiên nhiên và môi trường luôn biến hóa, bảo vệ hệ thần kinh không bị quá tải bởi những kích thích cũ liên tục, đồng thời nó còn được cho phép con người luôn được thay đổi cảm giác bằng những kích thích mới phong phú hơn, nhiều mẫu mã hơn .Sự thích ứng của cảm giác ở những loại cảm giác khác nhau có mức độ không giống nhau. Nó hoàn toàn có thể tăng trưởng nhờ rèn luyện và hoạt động giải trí nghề nghiệp .

Quy luật tác động ảnh hưởng lẫn nhau của cảm giác

Các cảm giác luôn ảnh hưởng tác động tới nhau, làm đổi khác tính nhạy cảm của nhau. Sự ảnh hưởng tác động diễn ra theo quy luật như sau : Sư kích thích yếu lên một cơ quan nghiên cứu và phân tích này sẽ làm tăng độ nhạy cảm của một cơ quan nghiên cứu và phân tích kia, sự kích thích lẫn cơ quan Phân tích này làm giảm độ nhạy cảm của cơ quan nghiên cứu và phân tích kia .Sự tác động ảnh hưởng hoàn toàn có thể diễn ra đồng thời hay tiếp nối đuôi nhau trên những cảm giác cùng loại hay khác loại .Tương phản chính là hiện tượng kỳ lạ ảnh hưởng tác động qua lại giữa những cảm giác cùng loại. Đó là sự đổi khác cường độ và chất lượng của cảm giác dưới ảnh hưởng tác động của một kích thích cùng loại xảy ra trước đó hay đồng thời .Có hai loại tương phản tương phản tiếp nối đuôi nhau và tương phản đồng thời. Tương phản tiếp nối đuôi nhau là tương phản khi hai kích thích tác động ảnh hưởng tiếp nối đuôi nhau nhau lên một cơ quan cảm giác, còn tương phản đồng thời xảy ra khi hai kích thích tác động ảnh hưởng cùng một lúc lên cơ quan cảm giác .Ví dụ : tờ giấy trắng đặt trên nền đen tạo cho ta cảm giác “ trắng hơn ” tờ giấy trắng đặt trên nề xám ( tương phản đồng thời ). Hoặc sau một kích thích lạnh thì một kích thích ấm sẽ có vẻ như nóng hơn ( tương phản tiếp nối đuôi nhau ) .Trong dạy học, sự tương phản thường được sử dụng khi so sánh, hoặc muốn làm điển hình nổi bật một sự vật nào đó trước học viên .

Sự tăng tính nhạy cảm do tác động qua lại của các cảm giác, những như do luyện tập có hệ thống được gọi là sự tăng cảm. Trong quá trình dạy học, giáo viên cần chú ý tận dụng sự tăng cảm bằng cách tuân thủ và tạo dựng một chế độ ánh sáng, nhiệt độ, âm thanh, không khí, … trong lớp học phù hợp cũng như tác động đồng thời lên nhiều giác quan của học sinh.

Source: https://mindovermetal.org
Category: Ứng dụng hay