Hiện tượng nhiệt điện là gì? Hiện tượng siêu dẫn là gì?

Hiện tượng nhiệt điện là gì? Cặp nhiệt điện là gì? Đây là một trong những mảng kiến thức quan trọng của vật lý cũng như trong lĩnh vực điện. Song, ít ai nắm vững được những kiến thức về chúng. Chính vì vậy, trong bài viết này chúng tôi sẽ giúp các bạn tìm hiểu khám phá và nắm vững các kiến thức liên quan đến hiện tượng và hiệu ứng nhiệt điện. 

1. Hiện tượng nhiệt điện là gì? Hiệu ứng nhiệt điện là gì?

Hiệu ứng nhiệt điện hay còn được gọi là hiệu ứng Peltier-Seebeck. Hiệu ứng này là sự chuyển đổi nhiệt năng một cách trực tiếp sang điện năng và ngược lại biến nhiệt năng thành điện năng trên một kết nối giữa hai vật dẫn điện. Hiểu một cách đơn giản là giữa hai bên kết nối sẽ sản sinh ra một hiệu điện thế nếu có sự chênh lệch về nhiệt độ giữa hai bên và ngược lại nếu giữa hai bên có sự chênh lệch về điện năng sẽ sản sinh ra nhiệt năng ở giữa chúng.

hiện tượng nhiệt điện là gì
Hiệu ứng nhiệt điện được phát hiện lần tiên phong vào năm 1834 bởi nhà vật lý người Pháp – Jean Charles Athanase Peltier. Nhà vật lý Peltier đã thực thi nối một dây bismuth với một dây đồng và một nguồn điện tạo ra một mạch kín. Ông nhận thấy sự chênh lệch nhiệt độ giữa hai mặt, một mặt lạnh đi còn một mặt thì nóng lên .

Nếu chúng ta tiến hành để mặt lạnh này vào bên trong một chiếc hộp kín; chiếc hộp đó sẽ biến thành một chiếc tủ lạnh. Hiệu ứng này có ưu điểm lớn nhất đó chính là giúp các thiết bị làm lạnh ổn định mà không cần sử dụng máy nén gas, van tiết lưu…  Song công suất làm lạnh của nó không được cao.

>>> Xem thêm: Lực điện từ là gì, cách xác định lực điện từ bằng quy tắc bàn tay trái

2. Hiện tượng nhiệt điện là gì?

Hiện tượng nhiệt điện là gì? Là hiện tượng sản sinh ra suất điện động nhiệt điện trong một mạch điện kín khi giữa hai đầu vật kim loại hoặc hợp kim có sự chênh lệch về nhiệt độ. Hiểu một cách đơn giản hiện tượng nhiệt điện là hiện tượng một dòng điện được sinh ra trong mạch kín, khi có sự chênh lệch về nhiệt độ giữa hai đầu dây dẫn. 

Để giúp những bạn hoàn toàn có thể hiểu rõ hơn về hiện tượng nhiệt phần tiếp theo của bài viết, chúng tôi sẽ san sẻ với những bạn một thí nghiệm vật lý về hiện tượng nhiệt điện .

Thí nghiệm về hiện tượng nhiệt điện:

Để hiểu rõ hơn hiện tượng nhiệt điện là gì? Chi tiết hơn qua thí nghiệm. Thực hiện lắp một mô tơ cánh quạt chạy bằng điện 1 chiều với hai thanh kim loại. Sau đó tiến hành nhúng 2 thanh kim loại đó vào hai cốc khác nhau, một cốc chứa không khí, một cốc chứa nước. Quan sát thí nghiệm chúng ta không thấy sự thay đổi nào (cánh quạt không quay), điều này chứng tỏ không có dòng điện nào được sản sinh ra bên trong mạch điện.

thí nghiệm hiện tượng nhiệt điện
Bước tiếp theo những bạn thực thi đổ nước có nhiệt độ cao hơn hoặc thấp hơn nước ở cốc đựng nước khởi đầu vào trong cốc chứa không khí. Chúng ta đợi một lúc, sẽ thấy cánh quạt khởi đầu quay. Điều này chứng tỏ bên trong mạch lúc này đã Open dòng điện .
Sau đó tất cả chúng ta thực thi làm tăng sự chênh lệch nhiệt độ của hai cốc nước và liên tục quan sát. Chúng ta hoàn toàn có thể thuận tiện nhận thấy nhiệt độ của hai thanh sắt kẽm kim loại có sự chênh lệch càng lớn thì cánh quạt quay càng nhanh. Điều này chứng tỏ rằng độ mạnh của dòng điện sinh ra trong mạch nhờ vào vào sự chênh lệch nhiệt độ của hai thanh sắt kẽm kim loại .

Hiện tượng sinh ra dòng điện trong thí nghiệm trên chính là hiện tượng nhiệt điện. Và dòng điện được sản sinh suất điện động nhiệt điện.

Lý giải hiện tượng vật lý xảy ra trong thí nghiệm:

hiện tượng nhiệt điện

Hiện tượng nhiệt điện là gì được lý giải qua thí nghiệm: Khi nhiệt độ của vật dẫn có sự chênh lệch về nhiệt độ, mật độ các hạt tải điện tại nơi có nhiệt độ cao hơn sẽ lớn hơn so với mật độ hạt tải điện tại nơi có nhiệt độ thấp. Do đó có sự dịch chuyển thành dòng của các hạt tải điện từ nơi có nhiệt độ cao hơn về nơi có nhiệt độ thấp hơn, đồng thời tạo nên sự chênh lệch điện thế giữa hai đầu của vật dẫn. Nếu chúng ta tiến hành nối thành mạch kín sẽ hình thành nên suất điện động nhiệt điện và sinh ra dòng điện giúp cánh quạt có thể quay.

>>> Tìm hiểu thêm: Nam châm điện là gì? Ứng dụng của nam châm điện

3. Cặp nhiệt điện là gì?

Cặp nhiệt điện trong tiếng Anh được ghép bởi “ thermo ” có nghĩa là “ nhiệt ” và “ couple ” bộc lộ cho hai mối nối. Như vậy chúng hoàn toàn có thể hiểu cặp nhiệt điện chính là mối nối của hai nguồn nhiệt .
cặp nhiệt điện là gì
Một cặp nhiệt điện thông thường sẽ gồm có hai dây sắt kẽm kim loại khác nhau. Mỗi một dây sắt kẽm kim loại này được sản xuất từ một sắt kẽm kim loại hoặc một kim loại tổng hợp. Hai dây sắt kẽm kim loại hoặc kim loại tổng hợp này được ghép nối lại với nhau với nhau tại một đầu tạo nên điểm đo. Thông thường điểm này sẽ được gọi là điểm trung tâm, bởi hầu hết hiệu quả nhiệt độ đo được cao hơn nhiệt độ thiên nhiên và môi trường. Hai đầu còn lại của hai dây được triển khai ghép nối tới dụng cụ đo nhằm mục đích tạo ra mạch kín được cho phép dòng điện chạy qua. Dụng cụ đo này sẽ triển khai đo mức điện áp được sản sinh tại điểm nối và thực thi quy đổi nó thành giá trị nhiệt độ tương ứng .

4. Ứng dụng cặp nhiệt điện

Cặp nhiệt điện được ứng dụng trong sản xuất nhiệt kế điện hoặc cảm ứng dùng để đo nhiệt độ : Sở dĩ cặp nhiệt điện hoàn toàn có thể ứng dụng trong sản xuất nhiệt kế điện, cảm ứng để đo nhiệt độ là nhờ vào nguyên tắc hoạt động giải trí của nó. Cụ thể như sau :
Suất điện động được sinh ra từ cặp nhiệt điện tỉ lệ thuận với sự chênh lệch nhiệt độ ( được xác lập trong bảng thực nghiệm ). Trong quy trình đo, tất cả chúng ta triển khai cho một đầu cặp nhiệt điện vào vùng cần đo nhiệt độ, lúc này suất điện động nhiệt điện sẽ được hình thành bên trong cặp nhiệt điện. Từ mức độ suất điện động nhiệt điện được hình thành tất cả chúng ta tính được ra nhiệt độ đang muốn đo .
Như vậy tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy ứng dụng của của cặp nhiệt điện là dùng để đo nhiệt độ. Song, nhiệt kế điện chuyên được dùng để đo nhiệt độ tại những nơi có nhiệt độ cao như : Lò nung, lò hơi, lò luyện thép …

– Ứng dụng cặp kế nhiệt điện đo nhiệt độ trong lò nung: 

Các lò nung luôn có môi trường tự nhiên nhiệt độ trong khoảng chừng từ 1300 độ C đến 1600 độ C. Chính vì thế, khi thực thi đo tất cả chúng ta cần phải dùng đến cặp nhiệt điện. Thông thường cặp nhiệt điện loại S ( hay còn được gọi là can nhiệt sứ hoặc can sứ ) sẽ được lựa chọn để đo .
– Ứng dụng cặp nhiệt điện đo nhiệt độ trong lò hơi :
ứng dụng cặp nhiệt điện
Lò hơi là môi trường tự nhiên nhiệt độ được nhận xét là khá “ lành ” so với cặp nhiệt điện, bởi nhiệt độ chỉ rơi vào khoảng chừng 1200 độ C trở lại. Do đó, khi đo nhiệt độ lò hơi người ta sẽ sử dụng cặp nhiệt điện loại K ( hay còn được gọi với tên gọi là can nhiệt ca hoặc can K ) để đo .

5. Hiện tượng siêu dẫn là gì?

Bên cạnh hiện tượng nhiệt điện là gì? Hiện tượng siêu dẫn là một hiện tượng vật lý được dùng để chỉ hiện tượng xảy ra đối với một số vật liệu (kim loại hoặc hợp kim) ở từ trường đủ nhỏ và nhiệt độ đủ thấp để điện trở đột ngột giảm về 0.

Những ưu điểm của vật tư siêu dẫn :

  • Điện trở của vật tư siêu dẫn nhỏ ( ≈ 0 ), do đó dòng điện sinh ra trong vật dẫn sẽ được duy trì trong một thời hạn dài
  • Vật liệu siêu dẫn hoàn toàn có thể tạo nên từ trường rất mạnh .

>> > Tìm hiểu thêm : 10 chất dẫn điện tốt nhất được tìm thấy trên quốc tế lúc bấy giờ

Nhiệt độ giới hạn (Tc) của một số vật liệu 

Các bạn hoàn toàn có thể theo dõi bảng số lượng giới hạn nhiệt độ của 1 số ít vật tư để tạo ra hiện tượng siêu dẫn sau đây :
STT
Tên vật liệu
Nhiệt độ giới hạn Tc (K)
1
Thủy ngân
4,15
2
Kẽm
0,85

3

Nhôm
1,19
4
Chì
7,19
5
Nb3Sn
18
6
Nb3Al
18,7
7
HgBa2Ca2Cu3O8
134

6. Ứng dụng của hiện tượng siêu dẫn 

Hiện tượng siêu dẫn được ứng dụng để :

  • Truyền tải điện năng
  • Tạo ra máy gia tốc mạnh
  • Máy đo điện trường đúng chuẩn
  • Máy quét MRI dùng trong y học

Bài viết là toàn bộ những chia sẻ của chúng tôi về hiện tượng nhiệt điện là gì cũng như hiệu ứng nhiệt điện. Ngoài ra, trong bài viết chúng tôi cũng đề cập tới hiện tượng siêu dẫn và cặp nhiệt điện. Hy vọng những kiến thức chúng tôi chia sẻ trên đây đã giúp các bạn nắm rõ được chủ đề về hiện tượng nhiệt điện.

>>> Có thể bạn quan tâm:

Rate this post

5/5 - (1 vote)
Banner-backlink-danaseo

Bài viết liên quan

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments